Έτσι κι αλλιώς, ήταν ένα δύσκολο έργο. Στις 4 Οκτωβρίου, η Apple οργάνωσε μια συνέντευξη Τύπου για να εγκαινιάσει το τελευταίο μοντέλο του iPhone. Ο Τιμ Κουκ, νέος πρόεδρος της εταιρείας, και οι συνεργάτες του παρουσίασαν με άψογο επαγγελματισμό τα γνωρίσματα αυτού του μοντέλου.
Ήταν όμως αναπόφευκτο να γίνουν συγκρίσεις ανάμεσα στη δική του προσέγγιση και τον τρόπο με τον οποίο παρουσίαζε τα προϊόντα της εταιρείας ο Τζομπς, μετατρέποντας αυτές τις συνεντεύξεις τύπου σε εμπειρίες σχεδόν θρησκευτικού χαρακτήρα.
Η ανακοίνωση του θανάτου του Τζομπς που εκδόθηκε την επόμενη ημέρα μετέτρεψε την απογοήτευση σε βαθιά θλίψη.
Πολλοί τεχνολόγοι έχουν χαρακτηριστεί οραματιστές. Αν όμως κάποιος αξίζει αυτόν τον χαρακτηρισμό -σημειώνει το περιοδικό Economist-, είναι ο Τζομπς.
Τη δεκαετία του ’70, όταν κανείς δεν πίστευε ότι οι υπολογιστές μια μέρα θα κυριαρχούσαν, ήταν από τους πρώτους που αντιλήφθηκε τη σημασία της πώλησης υπολογιστών σε καθημερινούς ανθρώπους.
Αρκετά αργότερα, υπό τη διεύθυνσή του, η Apple θα μετατρεπόταν από μια επιχείρηση στα πρόθυρα της χρεοκοπίας σε μια εταιρεία που αναμόρφωσε ολόκληρες βιομηχανίες και έκανε τους ανταγωνιστές της να γονατίσουν. Στη διαδρομή, ο Τζομπς υπήρξε επίσης ένας από τους συνιδρυτές της Pixar και έγινε ο μεγαλύτερος μέτοχος της Ντίσνεϊ.
Η επιτυχία του Τζομπς ήταν αποτέλεσμα ενός ασυνήθιστου συνδυασμού του στρατηγικού οράματος με τη δύναμη του χαρακτήρα. Ο ιδρυτής της Apple είχε την ικανότητα να βλέπει την τεχνολογία απ’ έξω, ως χρήστης, και όχι μόνο από μέσα, ως μηχανικός.
Υιοθετημένο παιδί, ο Τζομπς «μολύνθηκε» από τον ιό των υπολογιστών στη Σίλικον Βάλεϊ, όπου μεγάλωσε.
Στη Χιούλετ-Πάκαρντ, όπου εργάστηκε ένα καλοκαίρι, γνώρισε τον Στιβ Βόζνιακ, με τον οποίο ίδρυσε την Apple την Πρωταπριλιά του 1976. Προηγουμένως είχε ταξιδέψει στην Ινδία, είχε γίνει βουδιστής και είχε πειραματιστεί με ψυχεδελικά φάρμακα.
«Πολλοί άνθρωποι στη βιομηχανία μας δεν είχαν τις εμπειρίες που είχα εγώ», είπε κάποτε. «Κι έτσι κατέληξαν με πολύ γραμμικές λύσεις».
Η αγάπη του Τζομπς για την καλλιγραφία αποδείχθηκε μεγάλης σημασίας για τον σχεδιασμό του Macintosh, που εγκαινιάστηκε το 1984.
Ο υπολογιστής δεν είχε όμως στην αρχή την επιτυχία που είχε προβλέψει ο Τζομπς, με αποτέλεσμα να αποπεμφθεί το 1985 από την Apple.
Αυτή η καταστροφική εξέλιξη όμως αποδείχθηκε ευλογία, «το καλύτερο πράγμα που μπορούσε να μου συμβεί», όπως θα έλεγε αργότερα. Μετά την Pixar, ίδρυσε τη NEXT, μια άλλη εταιρεία κατασκευής υπολογιστών.
Κι όταν το 1996 η Apple την αγόρασε, εκείνος επέστρεψε στα παλιά του λημέρια και χρησιμοποίησε το λογισμικό του για μια σειρά από νέα προϊόντα της εταιρείας. Τα υπόλοιπα ανήκουν στην ιστορία: η Apple δημιούργησε το iMac, το iPod, το iPhone και το iPad.
«Είμαι σίγουρος ότι τίποτα απ’ όλα αυτά δεν θα είχε συμβεί αν δεν με είχαν απολύσει από την Apple», είπε ο Τζομπς το 2005.
Η εγωπάθεια του Τζομπς ήταν σε μεγάλο βαθμό δικαιολογημένη. Αγνοούσε τους ερευνητές της αγοράς και τα focus groups και προτιμούσε να εμπιστεύεται το ένστικτό του.
«Πολλές φορές, οι άνθρωποι δεν ξέρουν τι θέλουν μέχρι τη στιγμή που θα τους το δείξεις», έλεγε. Και έδινε πάντα σημασία στη λεπτομέρεια. Πολλές φορές έγραφε και ξαναέγραφε ο ίδιος τις διαφημίσεις της Apple. Ένα Σαββατοκύριακο τηλεφώνησε σ’ ένα μηχανικό της Apple και του είπε να ξαναδεί την απόχρωση του κίτρινου σ’ ένα γράμμα στο iPhone.
Ίσως το εντυπωσιακότερο γνώρισμα του Τζομπς, πάντως, ήταν η ικανότητά του να βλέπει πέρα από τον ορίζοντα στον οποίο καθηλώνονταν οι ανταγωνιστές του. Για χρόνια, η Apple στηριζόταν στους υπολογιστές Macintosh.
Το 2007, όμως, αφαίρεσε τη λέξη «Computer» από το όνομά της. Και ο Τζομπς άρχισε να λέει παντού ότι ο κόσμος έμπαινε πια σε μια νέα εποχή, κατά την οποία πολλά νέα μηχανήματα θα εκτόπιζαν το PC.
Οι ανταγωνιστές του γέλασαν. Σήμερα προσπαθούν να προσαρμοστούν σε μια αγορά όπου τα smartphones και οι ταμπλέτες έχουν αποκτήσει μια τεράστια δημοτικότητα.
