Τον πρώην ιμάμη και πρώην πνευματικό του καθοδηγητή Φετχουλάν Γκιουλέν κατηγόρησε ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι βρίσκεται πίσω από το πραξικόπημα που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη εδώ και μερικές ώρες στην Τουρκία.

Ο γηραιός ηγέτης του θρησκευτικού τάγματος Χιζμέτ, άλλοτε θερμός υποστηρικτής του Ερντογάν, ζει αυτοεξόριστος στην Πενσιλβάνια από το 1999 παρέμεινε στενά συνδεδεμένος με τον τούρκο πρόεδρο και το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) μετά το 2002, όταν το κόμμα ανέλαβε την εξουσία.

Από το 2013 όμως ο Γκιουλέν έγινε ορκισμένος εχθρός του Ερντογάν και ήρθε σε ανοικτή σύγκρουση με την κυβέρνηση αφότου άρχισε μια έρευνα για υποθέσεις διαφθοράς, στο επίκεντρο της οποίας βρίσκονταν πρόσωπα από τον στενό κύκλο του τότε πρωθυπουργού.

Τουρκικό ποινικό δικαστήριο έχει εκδοθεί ένταλμα σύλληψης για τον Γκιουλέν και η Τουρκία ζητά την έκδοση του Γκιουλέν από τις Ηνωμένες Πολιτείες όπου και βρίσκεται. Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει τουρκική δικαστική απόφαση που να χρεώνει στον Γκιουλέν ή τους οπαδούς του ενδεχόμενη τρομοκρατική δραστηριότητα.

Γεννημένος στο Ερζερούμ το 1942, ο Γκιουλέν είναι πρώην ιμάμης, έχει εξαιρετικές σχέσεις με τους Κεμαλιστές αλλά αποτελεί και μια αινιγματική φιγούρα. Στη Δύση τον επαινούν ως διανοούμενο και λόγιο. «Ο στόχος του Φετουλάχ είναι η ισλαμοποίηση της τουρκικής εθνότητας και η τουρκοποίηση του ισλάμ στις ξένες χώρες» λένε πρώην συνεργάτες του.

Ο Φετουλάχ Γκιουλέν διδάσκει την ήπια έκδοση του Ισλάμ, που πιστεύει στην επιστήμη και στον διάλογο μεταξύ των θρησκειών. Για να χτίσει μια εικόνα υποστηρικτή αυτού του διαλόγου είχε συναντηθεί με τον Πάπα Ιωάννη-Παύλο, χριστιανούς κληρικούς και εβραίους ραβίνους, υπογραμμίζοντας τα κοινά στοιχεία που συνδέουν τις θρησκείες.

Δύναμή του είναι η εκπαίδευση. Το δίκτυο των σχολείων που «ελέγχει» έχει επεκταθεί στις ΗΠΑ. Ο Γκιουλέν έχει ιδρύσει πάνω από 130 σχολεία σήμερα, με περίπου 45.000 μαθητές.

Το κίνημα, οι αντιπροσωπευτικές οργανώσεις του και τα πανεπιστήμια – συμπεριλαμβανομένου του Πανεπιστημίου της Τζορτζτάουν, στο οποίο δωρίζει χρήματα – οργανώνουν διασκέψεις στις ΗΠΑ και την Ευρώπη για να συζητήσουν περί του Γκιουλέν.

«(σ.σ.Το Χιζμέτ) είναι ένα θρησκευτικό, κοινωνικό και εθνικιστικό κίνημα, του οποίου οι οπαδοί ιδρύουν σχολεία σε ολόκληρη τη χώρα, συνολικά 120 σε αστικά κέντρα 25 πολιτειών. Τριάντα τρία υπάρχουν μόνο στο Τέξας και απορροφούν ετησίως 100 εκατ. δολάρια των φορολογουμένων», σημείωναν οι New York Times σε εκτενές ρεπορτάζ για τα σχολεία που αυξάνονται και πληθύνονται στο Τέξας.