Η Ευρωπαϊκή Ένωση σημείωσε ότι ο νόμος που εγκρίθηκε από το κοινοβούλιο του Ισραήλ και θέτει στο στόχαστρο ΜΚΟ οι οποίες χρηματοδοτούνται από το εξωτερικό υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να υπονομεύσει τη δημοκρατία και την ελευθερία του λόγου στη χώρα αυτή, ενώ μια ισραηλινή οργάνωση προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανακοίνωσε ότι θα προσφύγει εναντίον του στο Ανώτατο Δικαστήριο.

Η Κνέσετ, η Βουλή του Ισραήλ, ενέκρινε το νομοσχέδιο για τις ΜΚΟ τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα, έπειτα από μια πολύωρη διαδικασία, με 54 ψήφους υπέρ έναντι 48 κατά. Ο νόμος επιβάλει στις ΜΚΟ οι οποίες εξασφαλίζουν πάνω από τη μισή χρηματοδότησή τους από ξένες κυβερνήσεις ή διεθνείς οργανισμούς—όπως για παράδειγμα η ΕΕ—να δημοσιοποιούν λεπτομερή στοιχεία για τις δωρεές που εξασφαλίζουν.

«Οι απαιτήσεις δημοσιοποίησης στοιχείων που προβλέπει ο νέος νόμος υπερβαίνουν κατά πολύ τη θεμιτή ανάγκη να υπάρχει διαφάνεια και μοιάζουν να έχουν στόχο να περιορίσουν τις δραστηριότητες οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών», σχολίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

«Το Ισραήλ απολαύει μιας ζωηρής δημοκρατίας, ελευθερίας του λόγου και μιας πολυποίκιλης κοινωνίας των πολιτών (…). Η νέα νομοθεσία υπάρχει ο κίνδυνος να υπονομεύσει αυτές τις αξίες», ανέφερε η Κομισιόν.

Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, του οποίου η ακροδεξιά υπουργός Δικαιοσύνης ήταν η εισηγήτρια του επίμαχου νομοθετήματος, υποστήριξε ότι στόχος του είναι να σταματήσει ένας «παραλογισμός»: το ότι δηλαδή «ξένες χώρες επεμβαίνουν στα εσωτερικά του Ισραήλ» χωρίς να το γνωρίζουν οι πολίτες της χώρας.

Πολλές από τις ισραηλινές ΜΚΟ οι οποίες χρηματοδοτούνται από ξένες κυβερνήσεις θεωρούνται πως ανήκουν στο αριστερό τμήμα του πολιτικού φάσματος και πολλές εναντιώνονται στις πολιτικές της δεξιάς κυβέρνησης του Νετανιάχου έναντι των Παλαιστίνιων.

Οργανώσεις της δεξιάς και της άκρας δεξιάς—περιλαμβανομένων πολλών που χρηματοδοτούν την εποικιστική δραστηριότητα—χρηματοδοτούνται κυρίως από εβραϊκά ιδρύματα ή εύπορους Εβραίους της διασποράς, πάντως δεν πρόκειται να επηρεαστούν από το επίμαχο νομοθέτημα.

Ο λεγόμενος «νόμος περί διαφάνειας», ο οποίος τελούσε υπό συζήτηση επί έναν χρόνο και πλέον, επικρίθηκε στο παρελθόν από συμμάχους του Ισραήλ, όπως οι ΗΠΑ, αλλά και από την ισραηλινή αντιπολίτευση. Για τον ηγέτη της ισραηλινής κεντροαριστεράς Ισαάκ Χέρτσογκ, ο νόμος αυτός αποτελεί ένδειξη ανάπτυξης του «φασισμού» στην ισραηλινή κοινωνία.

Η Ειρήνη Τώρα, μια ΜΚΟ η οποία χρηματοδοτείται από το εξωτερικό κι εναντιώνεται στην ανέγερση εβραϊκών οικισμών στα κατεχόμενα, επισήμανε πως το νομοσχέδιο περιέχει φωτογραφικές διατάξεις, οι οποίες στρέφονται συγκεκριμένα εναντίον ειρηνιστικών οργανώσεων και οργανώσεων προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

«Η αληθινή πρόθεση του είναι να απομακρυνθεί ο δημόσιος λόγος στο Ισραήλ από την κατοχή και να φιμωθεί η αντιπολίτευση», τόνισε η Ειρήνη Τώρα. «Ενώ ο νόμος θα απονομιμοποιήσει οργανώσεις της αριστεράς, οι ΜΚΟ υπέρ των εποίκων οι οποίες λαμβάνουν εκατομμύρια δολάρια σε δωρεές από το εξωτερικό χωρίς καμιά διαφάνεια θα συνεχίσουν ανεπηρέαστες» τη δραστηριότητά τους, συμπλήρωσε.

Η οργάνωση τόνισε ότι θα προσφύγει εναντίον του νομοσχεδίου αυτού στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ, παρότι ενδέχεται η Ειρήνη Τώρα να μην υπόκειται στις διατάξεις του, αφού για το 2017, όταν ο νόμος θα τεθεί σε ισχύ, προβλέπει ότι θα εξασφαλίσει λιγότερη από τη μισή χρηματοδότησή της από ξένες κυβερνήσεις ή/και διεθνείς οργανισμούς.

Κι άλλες οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επέκριναν το νομοθέτημα, με την Ένωση για τα Πολιτικά Δικαιώματα στο Ισραήλ να τονίζει πως στόχος του είναι να «βλάψει οργανώσεις οι οποίες προωθούν τη δημοκρατία» αλλά και «κοσμοθεωρήσεις» οι οποίες διαφέρουν από αυτήν της κυβερνητικής συμμαχίας.

Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) καταδίκασε τα δυνητικά βαριά πρόστιμα που μπορεί να επιβάλλονται στις ΜΚΟ οι οποίες χρηματοδοτούνται από το εξωτερικό. Πρόσθεσε ακόμη ότι θα ήταν καλύτερο να ισχύει το ίδιο επίπεδο διαφάνειας για όλες τις ΜΚΟ στο Ισραήλ.