Παρά τις αμφιβολίες που έχουν διατυπωθεί δημόσια σε μερικές ευρωπαϊκές χώρες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσα στην εβδομάδα θα προωθήσει ένα σχέδιο για τη χορήγηση στους τούρκους πολίτες καθεστώτος διακίνησης ελεύθερου βίζας. Η εξέλιξη αυτή, έχει χαρακτήρα επιβράβευσης της Τουρκίας από την ΕΕ, για την προσπάθεια μείωσης της ροής των παράνομων μεταναστών και προσφύγων προς την Ευρώπη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται ν’ ανακοινώσει την Τετάρτη ότι η Τουρκία έχει με την ευρεία έννοια εκπληρώσει τα κριτήρια για την απελευθέρωση της βίζας, καθώς ολοκληρώνονται οι τελευταίες νομικές λεπτομέρειες. Παράλληλα, θα ζητήσει από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εγκρίνουν την απόφαση αυτή, μέχρι το τέλος Ιουνίου, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές.
Η συμφωνία με την Τουρκία προβλέπει ότι – αν η Τουρκία εκπληρώσει όσους περισσότερους από τους 72 όρους γίνεται – πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η απελευθέρωση της βίζας έως τα τέλη Ιουνίου. Σύμφωνα με το Spiegel, οι όροι που θα εκκρεμούν θα πρέπει να είναι μονοψήφιος αριθμός αλλά μέχρι τώρα, η Τουρκία έχει εφαρμόσει περίπου 50 από τις απαιτήσεις.
Ωστόσο, υψηλόβαθμος Ευρωπαίος αξιωματούχος που έχει γνώση των διαπραγματεύσεων δήλωσε στο Ρόιτερς ότι ” δεν έχουμε μειώσει τις απαιτήσεις μας. Η Τουρκία έχει αναβαθμίσει το ρόλο της”. Αν προχωρήσει η κατάργηση της βίζας για την Άγκυρα, θα είναι η πρώτη φορά που η ΕΕ έχει κάνει τέτοια πρόταση, χωρίς να απαιτεί να έχουν εκπληρωθεί πρώτα όλοι οι όροι.
Η πολιτική πραγματικότητα είναι ότι οι Βρυξέλλες δε μπορούν να πουν “όχι” και να θέσουν σε κίνδυνο την εφαρμογή της συμφωνίας του Μαρτίου μεταξύ 18 ευρωπαϊκών χωρών και της Τουρκίας, η οποία άλλαξε τα δεδομένα στη μεταναστευτική κρίση που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, τόνισε ο ίδιος αξιωματούχος.
Ο ίδιος ο Ερντογάν, όλο τον προηγούμενο μήνα απειλούσε ανοιχτά “ή κατάργηση βίζας ή καμία συμφωνία” ενώ πριν λίγες ημέρες δήλωσε ευθαρσώς από την Άγκυρα: «Η ΕΕ χρειάζεται την Τουρκία περισσότερο από ότι η Τουρκία χρειάζεται την Ευρωπαϊκή Ενωση».
Ωστόσο, σύμφωνα με το Spiegel, πολλοί στην Ευρώπη ανησυχούν ότι αυτό ίσως να πυροδοτήσει ένα νέο κύμα προσφύγων, από την ίδια την Τουρκία. Επίσης, οι ηγέτες των συστημικών κομμάτων φοβούνται ότι οι παραχωρήσεις προς την Τουρκία θα μπορούσαν να αποτελέσουν «όπλο» στα χέρια των ακροδεξιών, που σημειώνουν πρωτοφανή άνοδο στην ΕΕ.