Τις ανησυχίες τους για τη συμφωνία της ΕΕ με την Τουρκία για την επιστροφή των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο από τα ελληνικά νησιά στην Τουρκία εξέφρασαν πολλοί ευρωβουλευτές κατά τη σημερινή σχετική συζήτηση στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Στη συζήτηση συμμετείχαν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, οι οποίοι ενημέρωσαν την Ολομέλεια για τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής της 17ης και 18ης Μαρτίου στις Βρυξέλλες.
O Ντ. Τουσκ παραδέχτηκε ενώπιον του Ευρωκοινοβουλίου πως οι λύσεις που τίθενται σε εφαρμογή «δεν είναι ιδανικές», πως η συμφωνία με την Τουρκία «δεν είναι τέλεια» και πως υπάρχει «πλήρης επίγνωση των κινδύνων και των αδυναμιών της». «Κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να διασφαλιστεί ότι η συμφωνία σέβεται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, αλλά έχω επίγνωση του γεγονότος ότι τα πάντα εξαρτώνται από το πώς θα εφαρμοστεί. Η συμφωνία με την Τουρκία και το κλείσιμο της διαδρομής των Δυτικών Βαλκανίων εγείρουν αμφιβολίες ηθικού χαρακτήρα, αλλά και νομικού, όπως και στην περίπτωση της Τουρκίας. Συμμερίζομαι ορισμένες από αυτές τις αμφιβολίες, πάρα πολύ. Μπορούν να διαλυθούν μόνο εφαρμόζοντας στην πράξη τις λύσεις, όπως έχουν συμφωνηθεί με κάθε λεπτομέρεια», ανέφερε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Από την πλευρά του ο Ζ.Κ. Γιούνκερ υποστηρίζοντας τη συμφωνία υπογράμμισε πως στόχος είναι να αντικατασταθεί «αυτή η άθλια εμπορία ανθρώπων» με «ελεγχόμενες και νόμιμες μετεγκαταστάσεις αιτούντων άσυλο». Ανέφερε δε, πως στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, μέχρι στιγμής 325 μετανάστες έχουν επιστραφεί στην Τουρκία και 79 Σύροι πρόσφυγες έχουν επανεγκατασταθεί στις χώρες της ΕΕ. Σε ό,τι αφορά τη μελλοντική μεταρρύθμιση του συστήματος ασύλου, ο πρόεδρος της Κομισιόν είπε: «Θέλω το σύστημα ασύλου μας να είναι το καλύτερο στον κόσμο». Τόνισε δε, πως η μεταρρύθμιση του συστήματος θα βασιστεί σε «μία αρχή: την αλληλεγγύη». «Δεν μπορούμε να εγκαταλείψουμε κανένα κράτος μέλος, να αντιμετωπίσει μόνο του μια κρίση. Η θέση της χώρας στον χάρτη δε θα έπρεπε να καθορίζει το μερίδιο της δουλειάς του», κατέληξε ο πρόεδρος της Κομισιόν.
Μεγάλη πλειοψηφία ευρωβουλευτών, ωστόσο, κάλεσε την Επιτροπή και το Συμβούλιο να παρακολουθεί στενά την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ελευθερίας του λόγου στην Τουρκία, καθώς και τους ισχυρισμούς ότι Σύροι πρόσφυγες ωθούνται πίσω στις Συρία από τις τουρκικές αρχές. Πολλοί ομιλητές αμφισβήτησαν το κατά πόσον μπορεί να θεωρηθεί η Τουρκία «ασφαλής χώρα» για τους πρόσφυγες, ενώ αρκετοί τόνισαν, επίσης, ότι τα κράτη μέλη πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για την υλοποίηση των προγραμμάτων μετεγκατάστασης και επανεγκατάστασης και επανέλαβαν την έκκληση να εξασφαλιστεί ένας ασφαλής και νόμιμος τρόπος πρόσβασης στην Ευρώπη.
Ο αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου και ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Παπαδημούλης απευθυνόμενος στους δύο προέδρους έκανε λόγο για «αποτυχία» της ΕΕ να εφαρμόσει «τις αποφάσεις του Σεπτεμβρίου για αναλογική μετεγκατάσταση», η οποία «φορτώθηκε» στους ώμους ενός κράτους μέλους, της Ελλάδας, «εξωραϊζοντας παράλληλα την Τουρκία».
«Η χώρα μου, η Ελλάδα, σηκώνει ένα τεράστιο βάρος, εξαιτίας του πολέμου, της γεωγραφίας, αλλά και της ευρωπαϊκής αποτυχίας. Και ο ελληνικός λαός, χρειάζεται περισσότερη βοήθεια και αλληλεγγύη και όχι να χρησιμοποιείται ως αποδιοπομπαίος τράγος ή ως σάκος του μποξ», προσέθεσε ο Δ. Παπαδημούλης.
Τέλος, πολλοί ευρωβουλευτές αμφισβήτησαν τη λειτουργικότητα της συμφωνίας, υποστηρίζοντας ότι οι λαθρέμποροι θα βρουν νέες διαδρομές για τη μεταφορά προσφύγων. Κάποιοι εξέφρασαν ανησυχία για την έλλειψη προσωπικού για την αντιμετώπιση της εισροής μεταναστών στην Ελλάδα, καθώς και τις συνθήκες που επικρατούν στη χώρα για τους αιτούντες άσυλο. Άλλοι, ωστόσο, τόνισαν ότι ακόμη και αν η συμφωνία δεν είναι τέλεια, είναι το πιο ρεαλιστικό εργαλείο που έχει η Ευρώπη αυτή τη στιγμή για την αντιμετώπιση της τρέχουσας κατάστασης.
