Το Σύνταγμα της Νότιας Αφρικής ήταν το πρώτο στον κόσμο που προστάτεψε τους ανθρώπους από τις διακρίσεις λόγω του σεξουαλικού τους προσανατολισμού. Η χώρα ήταν η πρώτη της Αφρικής, που νομιμοποίησε τους γάμους ομοφυλοφίλων. Αλλά έπειτα από μια έξαρση δολοφονιών, οι ομοφυλόφιλοι δηλώνουν ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα ώστε να σταματήσουν τα εγκλήματα μίσους.
Η Betty Melamu κάθεται στον καφέ δερμάτινο καναπέ στο σαλόνι της, στη γενέτειρά της, στο Evaton, μόλις νότια από το Γιοχάνεσμπουργκ. Κρατάει μια φωτογραφία με τη κόρη της, Motshidisi Pascalina, γνωστή και ως Pasca. Η ίδια λέει ότι η κόρη της αγαπούσε το τραγούδι, της άρεσαν οι σπουδές και πως ήθελε να γίνει πολιτικός. «Ήθελε να κάνει κάτι καλό», λέει η μαμά της με περηφάνια.
Αλλά τα γέλια και οι ευτυχισμένες στιγμές εξανεμίζονται και η λύπη απλώνεται στο πρόσωπό της. Η Pasca ήταν ομοφυλόφιλη, κάτι που η οικογένειά της γνώριζε και είχε αποδεχτεί. Μόλις είχε κλείσει τα 21 και είχε ολοκληρώσει τις τελικές εξετάσεις, όταν πήγε σε ένα πάρτι τον Δεκέμβριο.
«Δε ξέρω τι συνέβη μετά το πάρτι», λέει Melamu. «Αλλά δε γύρισε ποτέ πίσω». Δυο ημέρες αργότερα, το πτώμα της Pasca βρέθηκε σε ένα χωράφι σε μια γειτονική πόλη. Έφερε πολλαπλά τραύματα και μώλωπες. Ήταν τέτοια η παραμόρφωση, που στο νεκροτομείο, η οικογένειά της δε μπόρεσε να την αναγνωρίσει… Αυτό έγινε από ένα τατουάζ που είχε στο πόδι.
«Γιατί; Γιατί αυτό συνέβη στο παιδί μου;», ρωτά ξανά και ξανά η τραγική μητέρα.
Η Pasca γεννήθηκε το 1994, τη χρονιά του τέλους του Απαρτχάιντ και όταν ο Νέλσον Μαντέλα εκλεγόταν πρόεδρος – ήταν η πρώτη ελεύθερη γενιά που γεννιόταν στη Ν. Αφρική. Στην ομιλία του είχε υποσχεθεί ότι θα έχτιζε μια κοινωνία στην οποία όλοι οι Νοτιοαφρικανοί θα μπορούσαν να περπατούν με ψηλά το κεφάλι, χωρίς το φόβο να φωλιάζει στις καρδιές τους…
Αλλά 21 χρόνια αργότερα, αυτή η υπόσχεση παραμένει ανεκπλήρωτη για τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα (λεσβίες, γκέι, αμφισεξουαλικοί, τρανσέξουαλ και διαφυλικοί).
Σε μια χώρα όπου τα ποσοστά εγκληματικότητας σε γενικές γραμμές είναι υψηλά, οι μαύρες ομοφυλόφιλες που ζουν σε κακόφημες συνοικίες αντιμετωπίζουν ιδιαίτερους κινδύνους και συχνά υποφέρουν από τα πιο βίαια εγκλήματα. Η χώρα διαθέτει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά βιασμών γυναικών στον κόσμο, και φανταστείτε πώς αντιμετωπίζεται μια γκέι γυναίκα σε μια κοινωνία που είναι «όμοφοβική και πατριαρχική και άρα αντιμετωπίζουν μεγαλύτερους κινδύνους», γράφει το BBC. Όπως σημειώνεται, σπάνια οι δράστες φτάνουν ενώπιον των αρχών και συχνά τα θύματα δέχονται επιπλέον παρενόχληση από αστυνομικούς και κοινωνικούς λειτουργούς.
Η περίπτωση της δολοφονίας της Pasca, αντιμετωπίστηκε με καθυστέρηση και αδιαφορία από την αστυνομία. Γεγονός που προκάλεσε την οργή των ακτιβιστών οι οποίοι κατέβηκαν σε διαμαρτυρία στους δρόμους του Evaton με τις σημαίες που φέρουν τα χρώματα του ουράνιου τόξου. «Η Pasca είναι η αδελφή μας», έγραφαν τα πλακάτ. Διαμαρτυρήθηκαν έξω από το αστυνομικό τμήμα, απαιτώντας δικαιοσύνη.
«Η αστυνομία δεν κάνει τίποτα», λέει η Lindiwe Nhlapo η οποία είναι μέλος της Vaal LGBTI, μιας ομάδας που οργάνωσε την πορεία. «Η αστυνομία μας έχει απογοητεύσει πολλές φορές», συμπληρώνει.
Στην κοντινή πόλη KwaThema, οι σημαίες με τα χρώματα του ουράνιου τόξου, κατακλύζουν το σαλόνι ενός μικρού σπιτιού, που είναι το αρχηγείο της κοινότητας Ekurhuleni Pride Organising Committee (EPOC).
«Δε μπορώ να περπατήσω με τη σύντροφό μου στο δρόμο και να τη κρατώ από το χέρι», λέει η Bontle Kahlo, από την EPOC. «Δε μπορώ να βγω έξω τη νύχτα και να πω ότι θα πάω κάπου να χορέψω, γιατί δεν υπάρχει ασφάλεια. Μπορώ να πέσω θύμα δολοφονίας γι αυτό που είμαι, για το άτομο που αγαπώ», λέει.
Η ίδια, δείχνει έναν πίνακα που έχει τις φωτογραφίες αντρών και γυναικών της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. «Αυτός είναι ένας πίνακας μνήμης. Μερικοί πέθαναν από φυσικά αίτια, αλλά αρκετές γυναίκες δολοφονήθηκαν για το σεξουαλικό τους προσανατολισμό.
