Ο πρωθυπουργός του Ιράκ Χαϊντέρ αλ Αμπάντι καταδίκασε χθες την εκτέλεση από τη Σαουδική Αραβία του σιίτη θρησκευτικού ηγέτη Νιμρ Μπάκερ αλ-Νιμρ, ενώ θρησκευτικοί ηγέτες και πολιτικά στελέχη τον κάλεσαν να διακόψει τις σχέσεις με το Ριάντ και να εγκαταλείψει τις πρόσφατες προσπάθειες με στόχο την επαναπροσέγγιση των δύο χωρών.
Η Σαουδική Αραβία άνοιξε την περασμένη εβδομάδα– μετά από 25 χρόνια– την πρεσβεία της στη Βαγδάτη, σε μια προσπάθεια, όπως δήλωσε ο νέος σαουδάραβας πρεσβευτής στο Ιράκ ο Τάμερ αλ-Σαμπάν, να επιτρέψει στις δύο χώρες να συνεργασθούν στην ασφάλεια και τη μάχη κατά του σουνιτικού εξτρεμισμού του Ισλαμικού Κράτους, για το οποίο έχει κατηγορηθεί μεταξύ άλλων και το βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας.
Όμως η εκτέλεση του Νιμρ αλ-Νιμρ το Σάββατο οδήγησε σε παροτρύνσεις να παραμείνει κλειστή η πρεσβεία, ενώ ο Αμπάντι προειδοποίησε ότι η εκτέλεση θα έχει συνέπειες στην ασφάλεια της περιοχής.
«Καλώ την κυβέρνηση να αποφύγει να ανοίξει την πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας» δήλωσε ο εξέχων σιίτης κληρικός Μοκτάντα αλ Σαντρ του Ιράκ με ανακοίνωση του, καλώντας σε διαδηλώσεις στη χώρα και σε όλες τις χώρες του Κόλπου για να καταδικασθεί η εκτέλεση.
Η ένοπλη οργάνωση Ασάιμπ Αχλ Αλ Χακ, που θεωρείται ότι υποστηρίζεται από το Ιράν, κατηγόρησε τη Σαουδική Αραβία ότι επιζητεί να τροφοδοτήσει τη διαμάχη σουνιτών–σιιτών. «Ποιος είναι ο λόγος να υπάρχει η σαουδαραβική πρεσβεία στο Ιράκ»; ανέφερε η οργάνωση με ανακοίνωση της.
Ο Κασίμ αλ Αράτζι, ηγέτης της οργάνωσης Μπαντρ, μιας άλλης παραστρατιωτικής σιιτικής οργάνωσης με πολιτική πτέρυγα, που φέρεται να συνδέεται με το Ιράν, κάλεσε την κυβέρνηση να διακόψει άμεσα τις διπλωματικές σχέσεις. Όπως ανέφερε σε σχόλια του που μεταδόθηκαν από τον τηλεοπτικό σταθμό της οργάνωσης αλ Γκαντίρ, η εκτέλεση του Νιμρ «άνοιξε τις πύλες της κολάσεως».
Ο Αμάντι, μετριοπαθής σιίτης, το κόμμα του οποίου διατηρεί σχέσεις με το Ιράν, απέφυγε να προβεί σε αντίστοιχα εμπρηστικά σχόλια, αλλά τόνισε πως η εκτέλεση θα έχει συνέπειες.
Ο Χουμάμ Χαμούντι, εξέχων πολιτικό στέλεχος των σιιτών και μέλος του πανίσχυρου κόμματος Ισλαμικό Ανώτατο Συμβούλιο του Ιράκ, προειδοποίησε πως η εκτέλεση του Νιμρ θα ενδυναμώσει το Ισλαμικό Κράτος, επιτείνοντας την σεχταριστική διαμάχη μεταξύ σουνιτών και σιιτών.
Την ίδια ώρα επεισόδια σημειώθηκαν αργά το βράδυ του Σαββάτου στην πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στην Τεχεράνη, με Ιρανούς διαδηλωτές να προσπαθούν να εισβάλουν στο κτήριο και να ανάβουν εστίες φωτιάς.
Εκτεταμένα επεισόδια ωστόσο σημειώθηκαν και στην ίδια τη Σαουδική Αραβία σε επαρχίες που κατοικούνται κυρίως από σιίτες, κυρίως στα ανατολικά και νοτιοανατολικά της χώρας. Από νωρίς το Σάββατο σιίτες διαδηλωτές είχαν βγει στους δρόμους του Κατίφ καλώντας σε επανάσταση των σιιτών της Σαουδικής Αραβίας ενάντια στη σουνιτική βασιλική οικογένεια των Σαούντ.
Σημειώνεται ότι ο Νιμρ Αλ Νιμρ που εκτελέστηκε από τη βασιλική οικογένεια της Σαουδικής Αραβίας ήταν μια από τις ηγετικές φυσιογνωμίες των σιιτών στη Σαουδική Αραβία και μετά τον αποκεφαλισμό του έγινε μάρτυρας και σύμβολο εξέγερσης ενάντια στη βασιλική οικογένεια.
Έντονη ανησυχία για ανάφλεξη και από την ΕΕ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέφρασε «σοβαρές ανησυχίες» μετά την εκτέλεση από τηΣαουδική Αραβία του σιίτη θρησκευτικού και πολιτικού ηγέτη Νιμρ Αλ Νιμρ.
«Η ιδιαίτερη περίπτωση του σεΐχη Νιμρ Αλ Νιμρ προκαλεί σοβαρές ανησυχίες για την ελευθερία της έκφρασης και τον σεβασμό των ατομικών και των βασικών πολιτικών δικαιωμάτων, που πρέπει να γίνονται σεβαστά σε όλες τις περιπτώσεις, περιλαμβανομένου του πλαισίου του αγώνα κατά της τρομοκρατίας», δηλώνει σε ανακοίνωση που εξέδωσε η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι.
Η Σαουδική Αραβία εκτέλεσε συνολικά 47 ανθρώπους που είχαν καταδικασθεί για «τρομοκρατία», ανάμεσά τους και τον σιίτη θρησκευτικό ηγέτη, προακώντας αποτροπιασμό στον σιιτικό κόσμο και κυρίως στο Ιράν.
Η Τεχεράνη απείλησε το Ριάντ ότι θα πληρώσει «υψηλό τίμημα» για την εκτέλεση αυτή.
«Η περίπτωση αυτή έχει τη δυναμική περαιτέρω ανάφλεξης των θρησκευτικών εντάσεων που έχουν ήδη προκαλέσει μεγάλη ζημία στην περιοχή, με επικίνδυνες συνέπειες», αναφέρει στην ανακοίνωσή της η Φεντερίκα Μογκερίνι.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση καλεί το βασίλειο του Περσικού Κόλπου «να προωθήσει τη συμφιλίωση ανάμεσα στις διαφορετικές κοινότητες» που τη συνθέτουν και ζητεί από όλες τις πλευρές να επιδείξουν «αυτοσυγκράτηση και υπευθυνότητα».
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας επαναλαμβάνει την αντίθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην θανατική ποινή, ιδιαίτερα στην περίπτωση των ομαδικών εκτελέσεων.
Ο σεΐχης Νιμρ Αλ Νιμρ ήταν 56 ετών, σφοδρός επικριτής της σουνιτικής βασιλικής οικογένειες των Σαούντ και ηγετική φυσιογνωμία του κινήματος διαμαρτυρίας και αμφισβήτησης του 2011, που εκδηλώθηκε στο ανατολικό τμήμα της Σαουδικής Αραβίας, όπου ζει η σιιτική κοινότητα, ταυτόχρονα με το ξέσπασμα της αραβικής άνοιξης στις αραβικές χώρες.
Ανησυχεί και η Γερμανία
Αξιωματούχος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών εξέφρασε την ανησυχία του το Σάββατο μετά την εκτέλεση στη Σαουδική Αραβία του σίιτη σεϊχη Νιμρ Αλ Νιμρ και επανέλαβε την θέση του Βερολίνου ήταν η θανατική ποινή είναι ένα απάνθρωπο είδος τιμωρίας.
«Η εκτέλεση του Νιμρ Αλ Νιμρ δυναμώνει το υπάρχον αίσθημα ανησυχίας σχετικά με το ενδεχόμενο κλιμάκωσης της έντασης και εμβάθυνση του χάσματος στην περιοχή» τόνισε ο αξιωματούχος, που δεν θέλησε να κατονομαστεί.
