Ιστορική στιγμή χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση(ΕΕ). Χθες βράδυ, στις Βρυξέλλες, κατά τη διακυβερνητική διάσκεψη Σερβίας – Ευρωπαϊκής Ένωσης άνοιξαν τα πρώτα δύο κεφάλαια του ενταξιακού πλαισίου και έτσι ουσιαστικά ξεκίνησε η τελευταία φάση στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης της Σερβίας.
Πρόκειται για τα κεφάλαια 32 και 35, εκ των οποίων το πρώτο αφορά τον δημοσιονομικό έλεγχο και το δεύτερο την ομαλοποίηση των σχέσεων με το Κόσοβο. Το κεφάλαιο 35 θα παραμείνει ανοιχτό καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων και θα καθορίζει την πορεία ολόκληρης της διαδικασίας. Συγκεκριμένα, εάν διαπιστωθεί στασιμότητα στην ομαλοποίηση των σχέσεων με το Κόσοβο θα μπορούν να διακοπούν και οι διαπραγματεύσεις για όλα τα άλλα ανοιχτά κεφάλαια. Το Κόσοβο έτσι θα αποτελεί τη «Δαμόκλειο σπάθη» που θα αιωρείται απειλητικά πάνω από την Σερβία καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).
Όπως επισημαίνουν πολιτικοί αναλυτές στη Σερβία είναι η πρώτη φορά που η Ευρωπαϊκή Ένωση εφαρμόζει αυτή την τακτική στη διαδικασία ένταξης κάποιας υποψήφιας χώρας. Δεν έχει ξανασυμβεί στο παρελθόν κάποιο κεφάλαιο να παραμένει ανοιχτό από την αρχή μέχρι το τέλος των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Η τακτική αυτή -συμπεραίνουν οι αναλυτές- αποτέλεσε μία συμβιβαστική φόρμουλα για να αρθούν οι αντιρρήσεις της Γερμανίας, η οποία εμπόδιζε την έναρξη των διαπραγματεύσεων, ζητώντας να ανοίξει πρώτα το κεφάλαιο 35 που αφορά το Κόσοβο και αφού κλείσει επιτυχώς να ακολουθήσουν όλα τα άλλα κεφάλαια.
Η σερβική ηγεσία εκτιμά ως σημαντική την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων διότι ανακινείται η διαδικασία για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της χώρας, που ήταν στάσιμη εδώ και δύο χρόνια εξαιτίας του ζητήματος του Κοσόβου. Ο πρωθυπουργός της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς σε δηλώσεις του για τον Τύπο, χθες, εξέφρασε την ελπίδα ότι το Κόσοβο δεν θα αποτελέσει τροχοπέδη στην εξέλιξη των διαπραγματεύσεων, ενώ δήλωσε ιδιαίτερα αισιόδοξος, εκτιμώντας ότι μέχρι το 2019 θα ολοκληρωθούν οι μεταρρυθμίσεις για την εναρμόνιση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς ανέφερε, μάλιστα, ότι η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων καθιστούν τη Σερβία χώρα σταθερότητας και ασφάλειας γεγονός που -όπως είπε- θα δώσει νέα ώθηση στην σερβική οικονομία προσελκύοντας ξένους επενδυτές. Ο πρωθυπουργός της Σερβίας εξήρε το ρόλο της Γερμανίδας καγκελάριου Άνγκελα Μέρκελ, την οποία ευχαρίστησε ιδιαίτερα που υποστήριξε την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Σε αντίθεση με τον πρωθυπουργό της Σερβίας, που εμφανίστηκε ενθουσιασμένος, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Τόμισλαβ Νίκολιτς δήλωσε συγκρατημένα αισιόδοξος.
«Η Σερβία άξιζε εδώ και καιρό αυτή την εξέλιξη, ωστόσο δεν υπάρχει χώρος για ευφορία. Έχουμε ανταποκριθεί στο παρελθόν σε πολύ δύσκολες προϋποθέσεις χωρίς να βλέπουμε έξοδο από το τούνελ. […] Μένει να δούμε, αν τα Κεφάλαια που θα ανοίξουν θα χρησιμεύσουν για τη βελτίωση της λειτουργίας της χώρας και την επιτάχυνση της ένταξης στην ΕΕ ή, πιθανόν, θα χρησιμεύσουν σε κάποιους ώστε να μας δείξουν ότι δεν μας θέλουν (στην ΕΕ)» σχολίασε για το σερβικό πρακτορείο ειδήσεων FONET ο Τόμισλαβ Νίκολιτς.
Ο πρόεδρος της Σερβίας έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο κεφάλαιο 35, που αφορά το Κόσοβο. «Αν το κλείσιμο του κεφαλαίου 35 προϋποθέτει αποδοχή της ανεξαρτησίας του Κοσόβου από τη Σερβία, τότε αυτό δεν θα γίνει ποτέ. Δεν μου είναι ακόμη σαφές πώς η ΕΕ θα μπορούσε να δεχθεί τη Σερβία ως μέλος της χωρίς να αναγνωρίσει το Κόσοβο» επισήμανε ο Τόμισλαβ Νίκολιτς.
