Η δήλωση του προέδρου της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών (SANU) Βλάντιμιρ Κόστιτς ότι το Κόσοβο έχει χαθεί για τη Σερβία de facto και de jure προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στο σερβικό πολιτικό και κοινωνικό σκηνικό.
Ο σέρβος πρόεδρος, Τόμισλαβ Νίκολιτς δήλωσε ότι η άποψη αυτή του προέδρου της SANU είναι αντίθετη στα εθνικά συμφέροντα της Σερβίας και ζήτησε έμμεσα την αντικατάστασή του.
«Κάποιος πρέπει να πει στους πολίτες ότι το Κόσοβο δεν είναι πλέον de facto και de jure στα χέρια μας. Φοβάμαι, ότι αυτή τη στιγμή, η μοναδική πολιτική σοφία που απαιτείται είναι με ποιον τρόπο, με στοιχεία αξιοπρέπειας, θα εγκαταλειφθεί το Κόσοβο, το οποίο de facto και de jure δεν είναι πλέον στα χέρια μας. Κι αυτό κάποιος πρέπει να το πει σε αυτό το λαό», ανέφερε ο κ. Κόστιτς στη διάρκεια εκπομπής στο ραδιοφωνικό σταθμό Radio Beograda.
Ο Βλάντιμιρ Κόστιτς εκτίμησε ότι η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι «πολύ σαφής εναλλακτική λύση» για τη Σερβία, χαρακτήρισε τη συμμαχία με τη Ρωσία “τεχνητή εναλλακτική λύση” και διερωτήθηκε «αν κάποιος ζήτησε τη γνώμη της Ρωσίας αν θέλει τη Σερβία».
«Η Σερβία, όποιο πλήγμα κι αν δεχθεί, πρέπει να συνεχίσει να διευρύνει τις δημοκρατικές της ικανότητες και το χώρο ελευθερίας, αλλιώς δεν θα επιβιώσει», είπε ο πρόεδρος της SANU.
«Η ιστορική πραγματικότητα είναι ότι πολύ μεγαλύτερα έθνη από εμάς έχασαν τις βάσεις τους. Κανένας από εμάς δεν θα πρέπει να ζητήσει να ξεχάσουμε το Κόσοβο», υπογράμμισε ο πρόεδρος της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών.
«Αλλά σχεδιάζει κάποιος να πολεμήσει εκεί», διερωτήθηκε, ο κ. Κόστιτς. «Μπορούμε να αγωνιστούμε με νύχια και με δόντια, επειδή είναι μία προσπάθεια να μας αφαιρέσουν αυτό που αποτελεί το υπόστρωμα της ιστορίας μας και μέρος της ψυχολογίας, αλλά εφόσον ένας υπουργός, πρωθυπουργός ή εκπρόσωπος πρέπει να ζητά άδεια για εισέλθει στην περιοχή, αυτό πολύ ξεκάθαρα δείχνει ότι δεν έχουμε πλέον ανθρώπινη, οικονομική ή άλλη δυνατότητα να επιβάλουμε εκεί τη βούλησή μας», υπογράμμισε.
Ο πρόεδρος της SANU τόνισε ότι τον ενδιαφέρει περισσότερο η τύχη της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας, επειδή εκεί υπάρχει ένα σοβαρό, ενεργό, κομμάτι 1,5 εκ. ανθρώπων που δραστηριοποιείται πολιτιστικά και επιστημονικά.
Ο πρόεδρος της Σερβίας σε ανακοίνωσή του σε έντονο ύφος κατηγόρησε τον πρόεδρο της SANU ότι τάσσεται κατά των εθνικών συμφερόντων της χώρας.
«Ο κ. Κόστιτς δημόσια εξέφρασε άποψη εναντίον των συμφερόντων της Σερβίας και των πεποιθήσεων της συντριπτικής πλειοψηφίας των πολιτών της» και μάλιστα «τη στιγμή που η χώρα διεξάγει δύσκολη μάχη, παρά τις τεράστιες πιέσεις, κατά της εφαρμογής διπλών προτύπων στην οποία καταφεύγουν όσοι προωθούν την ανεξαρτησία του Κοσόβου», τονίζεται στην ανακοίνωση που εκδόθηκε από την προεδρία της Σερβίας.
«Η Σερβία δεν έκανε κανένα βήμα το οποίο θα μπορούσε να συμβάλει ώστε να γίνει πραγματικότητα η μονομερής ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου. Οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται ώστε οι πολίτες της Σερβίας μαζί με την επαρχία να μπορούν να ζήσουν ομαλά, χωρίς το φόβο του πολέμου, σίγουρα και με ασφάλεια», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Ο πρόεδρος της Σερβίας τονίζει ακόμη ότι «πέντε μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχουν αναγνωρίσει το Κόσοβο».
«Πώς η Σερβία θα μπορούσε να αναγνωρίσει το Κόσοβο, όταν πέντε Ευρωπαίοι φίλοι δεν το έχουν πράξει;», αναφέρει.
Σχολιάζοντας τη δήλωση του κ. Κόστιτς ότι «η συμμαχία μεταξύ της Σερβίας και της Ρωσίας είναι τεχνητή», ο κ. Νίκολιτς επισημαίνει ότι «η ιστορία των δύο λαών μας είναι αλληλένδετη και ότι δεν υπάρχει τίποτα τεχνητό».
«Αντίθετα», σημείωσε, «η φιλία μας είναι βαθιά και ειλικρινής. Η Σερβία δεν πρόκειται ποτέ να ξεχάσει την ευγνωμοσύνη προς τη Ρωσία για την απελευθέρωση από τους Τούρκους στους Βαλκανικούς Πολέμους, ο τσάρος Νικόλαος έχασε το κεφάλι και την αυτοκρατορία του, μεταξύ άλλων, διότι στον Μεγάλο Πόλεμο βοήθησε τη Σερβία. Εμείς δεν μπορούμε να ξεχάσουμε ό,τι έκανε η Ρωσία για τη Σερβία στον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο».
Ο πρόεδρος της Σερβίας τονίζει ότι αναμένει από τη SANU να πάρει θέση για τις απόψεις που εξέφρασε ο κ. Κόστιτς και να αποφανθεί, αν μετά από αυτές τις δηλώσεις μπορεί να παραμείνει επικεφαλής της Ακαδημίας.
Ο πρωθυπουργός της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς δήλωσε ότι δεν μπορεί να συμφωνήσει με τη δήλωση του προέδρου της SANU, αλλά πρόσθεσε ότι ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει την άποψή του και ότι δεν θα αποκαλέσει κανέναν προδότη.
«Είναι κακή στιγμή για τέτοιες δηλώσεις σε στιγμές που προσπαθούμε να εμποδίσουμε την ένταξη του Κοσόβου στην UNESCO», σημείωσε ο κ. Βούτσιτς.
Ο συντονιστής της Σερβικής Λίστας, πολιτικού κόμματος των Σέρβων του Κοσόβου, Μπράνιμιρ Στογιάνοβιτς δήλωσε ότι είναι σοκαρισμένος από τη δήλωση του προέδρου της SANU και πρόσθεσε ότι τα όσα είπε ο κ. Κόστιτς ισοδυναμούν με σαφή παρότρυνση μαζικής εξόδου των Σέρβων που παραμένουν στο Κόσοβο.
