Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέφρασε τη σοβαρή ανησυχία της για τις προετοιμασίες των αρχών της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης με στόχο τη διενέργεια δημοψηφίσματος για το έργο των δικαστικών θεσμών σε κρατικό επίπεδο, του δικαστηρίου και της εισαγγελίας της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.
Το Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ σε συμπεράσματά του για το θέμα αυτό «εκφράζει τη σοβαρή ανησυχία του για τις προετοιμασίες διεξαγωγής δημοψηφίσματος σε επίπεδο οντότητας για το δικαστικό σώμα σε κρατικό επίπεδο». «Η διεξαγωγή ενός τέτοιου δημοψηφίσματος θα θέσει σε δοκιμασία τη συνοχή, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης. Θα υπάρξει επίσης κίνδυνος υπονόμευσης των προσπαθειών βελτίωσης της κοινωνικο-οικονομικής κατάστασης όλων των πολιτών της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και της περαιτέρω προόδου της χώρας στην ενσωμάτωση στην ΕΕ. Οι εκκρεμείς ανεπάρκειες του δικαστικού συστήματος της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με οργανωμένο διάλογο για τον τομέα της δικαιοσύνης», επισημαίνει το Συμβούλιο των ΥΠΕΞ της ΕΕ.
Παρά τις αντιδράσεις Βόσνιων αξιωματούχων και εκπροσώπων της διεθνούς κοινότητας η ηγεσία της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας προχωρά τις διαδικασίες για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σχετικά με την αρχή του κράτους και των διεθνών οργανισμών.
Η πρωτοβουλία διεξαγωγής δημοψηφίσματος ξεκίνησε τον περασμένο Ιούλιο από τον πρόεδρο της Σερβικής Δημοκρατίας, Μίλοραντ Ντόντικ, ο οποίος υποστηρίζει ότι το δικαστήριο και η εισαγγελία της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης μεροληπτούν σε βάρος Σέρβων θυμάτων εγκλημάτων πολέμου.
Οι πολίτες της Σερβικής Δημοκρατίας στο δημοψήφισμα που προγραμματίζεται να διεξαχθεί στις 15 Νοεμβρίου θα κληθούν να απαντήσουν αν στηρίζουν «την αντισυνταγματική και μη εξουσιοδοτημένη επιβολή των νόμων από τον ύπατο εκπρόσωπο της διεθνούς κοινότητας στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη και κυρίως τους επιβληθέντες νόμους για το δικαστήριο και την εισαγγελία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και την εφαρμογή των αποφάσεών τους στην επικράτεια της Σερβικής Δημοκρατίας».
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα που υιοθετήθηκαν στη σημερινή συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο το Συμβούλιο χαιρετίζει τη συνεχιζόμενη παρουσία της επιχείρησης ALTHEA, η οποία διατηρεί την ικανότητα να συμβάλει στην αποτρεπτική δυνατότητα των αρχών της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, εάν η κατάσταση το απαιτεί, ενώ εστιάζει στην ανάπτυξη ικανοτήτων και κατάρτισης. Στο πλαίσιο αυτό, ως μέρος της συνολικής στρατηγικής της ΕΕ για τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, το Συμβούλιο επιβεβαιώνει την ετοιμότητα της ΕΕ να συνεχίσει σε αυτό το στάδιο έναν εκτελεστικό στρατιωτικό ρόλο να υποστηρίζει τις αρχές της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης να διατηρούν ασφαλές και προστατευμένο περιβάλλον, υπό μία ανανεωμένη εντολή του ΟΗΕ.
Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει την κατηγορηματική προσήλωσή του στην ευρωπαϊκή προοπτική της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης ως μία, ενιαία και κυρίαρχη χώρα και χαιρετίζει την υιοθέτηση, από τις αρχές της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης,τον Ιούλιο του 2015 ατζέντας μεταρρυθμίσεων η οποία αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την αξιόπιστη εφαρμογή των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί από την ηγεσία της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.
Το Συμβούλιο καλεί την ηγεσία της Βοσνίας- Ερζεγοβίνης να διατηρήσει τη θετική δυναμικής στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, σύμφωνα με τα αιτήματα των πολιτών και σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών. Αξιόλογη πρόοδος σχετικά με την εφαρμογή της ατζέντας για τις μεταρρυθμίσεις θα είναι αναγκαία για να εξεταστεί από την ΕΕ αίτηση προσχώρησης, σύμφωνα με προηγούμενα συμπεράσματα του Συμβουλίου.
Η Βοσνία – Ερζεγοβίνης μετά την ενεργοποίηση της Συμφωνίας Σύνδεσης και Σταθεροποίησης με την ΕΕ πρέπει να στηρίξει τις δεσμεύσεις και τις υποχρεώσεις υπό τη Συμφωνία αυτή, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που αφορούν στην προσαρμογή της.
Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη είναι η μόνη χώρα που έχει αρνηθεί να διεξάγει διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την προσαρμογή της Συμφωνίας Σύνδεσης και Σταθεροποίησης μετά την ένταξη της Κροατίας στην ΕΕ στα μέσα του 2013.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά τη διατήρηση του παραδοσιακού όγκου συναλλαγών, που υπήρχε πριν από την ένταξη της Κροατίας στην ΕΕ. Η είσοδος στην ΕΕ ακυρώνει αυτόματα την ιδιότητα μέλους της χώρας στη CEFTA (Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου Κεντρικής Ευρώπης). Ωστόσο, το Σεράγεβο δεν θέλει να αποδεχθεί το αίτημα αυτό.
