Τις θέσεις της Βόρειο-Ατλαντικής συμμαχίας ανέλυσε ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, Πρέσβης Ντάγκλας Λουτ, μέσω τηλεφωνικής συνέντευξης από τις Βρυξέλλες. Στις δηλώσεις του πρέσβη Λουτ, κυριάρχησε το νέο πιο «ευέλικτο» δόγμα του ΝΑΤΟ έναντι των «προκλήσεων» στην ανατολική Ευρώπη, όπως είπε, δηλαδή η στάση της Συμμαχίας απέναντι στη συνολική ρωσική πολιτική καθώς και το Ουκρανικό ζήτημα.
Η ενημέρωση αφορούσε την επερχόμενη σύνοδο των Υπουργών Άμυνας της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας – στις 24 και 25 Ιουνίου – στην Βελγική πρωτεύουσα, στο χρονικό ενδιάμεσο δύο σημαντικών συνόδων του ΝΑΤΟ, αυτής του Σεπτεμβρίου 2014 στην Ουαλία και της επόμενης συνόδου κορυφής στην Βαρσοβία τον Ιούλιο του 2016.
Πέραν από τα «διαδικαστικά», υπάρχουν δύο κρίσιμες συναντήσεις που θα έχουν οι «28» την Πέμπτη.
Η πρώτη, αφορά στη σύγκληση της επιτροπής ΝΑΤΟ – Ουκρανίας με την παρουσία του Ουκρανού ΥΠ.ΑΜ Στεπάν Πολτοράκ, και η δεύτερη στη συνάντηση όλων των Συμμάχων (41 μέλη του ΝΑΤΟ και άλλες χώρες) που συμμετέχουν στην ΝΑΤΟϊκή αποστολή στο Αφγανιστάν με τον νέο υπουργό άμυνας της ασιατικής αυτής χώρας.
Ο κ. Λουτ σημείωσε, από την πρώτη στιγμή της συνέντευξης, ότι το «ουκρανικό» ζήτημα και το πως το αντιμετωπίζει το ΝΑΤΟ θα είναι ψηλά στην ατζέντα των συζητήσεων, κάτι το οποίο, εξάλλου, είναι προτεραιότητα για την Ουάσινγκτον. Αναφερόμενος μάλιστα σε μια μεταστροφή της Συμμαχίας σε πιο ευέλικτο σχήμα, μέσω του λεγόμενου «Σχεδίου Δράσης για την Ετοιμότητα» που καταρτίστηκε στην περασμένη σύνοδο (σ.σ., στην Ουαλία), είπε:
«(Αυτό) είναι, ουσιαστικά, το σύνολο των αλλαγών που κάνει η Βορειοατλαντική Συμμαχία για να προσαρμοστεί στις νέες προκλήσεις για την ασφάλεια στη περιφέρεια του ΝΑΤΟ. Εδώ (στις Βρυξέλλες) οι υπουργοί (άμυνας) θα συζητήσουν το «Σχέδιο Δράσης για την Ετοιμότητα», όπως αυτό εξειδικεύεται στην Ανατολή (ανατολική Ευρώπη) και στις προκλήσεις στην Ουκρανία, καθώς και στις διεκδικητικές πολιτικές της Ρωσίας στην Ανατολή που εμφανίστηκαν τελευταία».
Ο κ. Λουτ, ο οποίος είναι απόστρατος υποστράτηγος των ΗΠΑ με θητεία ως επικεφαλής των Συμμαχικών Δυνάμεων στην Αφγανιστάν και Ιράκ, πρόσθεσε ότι το ΝΑΤΟ θα εξετάσει επίσης την κατάσταση στα σύνορα της Τουρκίας με την Συρία, εκεί που μαίνονται οι συγκρούσεις και όπου το λεγόμενο «Ισλαμικό Κράτος» έχει καταλάβει σημαντικές περιοχές της Συρίας και του δυτικού και βόρειο-δυτικού Ιράκ.
Σε ότι αφορά την εγγύτερη στην Ελλάδα περιοχή, είπε ότι θα εξεταστεί η κατάσταση στη Μεσόγειο και στην Βόρεια Αφρική, δηλαδή στην εμπόλεμη Λιβύη, μια ακόμα εστία πολέμου και πιθανής τρομοκρατικής απειλής – και όπως βιώνουν Ελλάδα, Ιταλία και άλλες χώρες – κύμα από πρόσφυγες και παράτυπους μετανάστες ανάμεσα σε πρόσφυγες.
Στο επιχειρησιακό κομμάτι, ο κ. Λουτ είπε ότι η Συμμαχία έχει ήδη δημιουργήσει μια χερσαία ταξιαρχία 5.000 στρατιωτών ταχείας επέμβασης (Very High Readiness Joint Task Force), η οποία μπορεί να δραστηριοποιηθεί σε ελάχιστες ημέρες. Τη διοίκηση της ταξιαρχίας από το 2016 θα αναλάβει η Ισπανία.
Άλλο σημείο που θα εξεταστεί από του υπουργούς άμυνας του ΝΑΤΟ, είναι η εγκατάσταση υψηλόβαθμου αρχηγείου της Συμμαχίας στην Πολωνία, που ο Αμερικανός στρατιωτικός διπλωμάτης είπε, έχει σκοπό να επικεντρωθεί στις «συλλογικές αμυντικές ευθύνες στο βόρειο-ανατολικό τομέα της Συμμαχίας».
Η «νέα ορολογία» του ΝΑΤΟ, ιδίως μετά την κρίση στην Ουκρανία, περιλαμβάνει τον όρο «κλιμακούμενα σχέδια αντιμετώπισης», δηλαδή σχέδια που προβλέπουν την ταχεία αντιμετώπιση «προκλήσεων στην περιφέρεια του ΝΑΤΟ».
Άλλο θέμα στο οποίο δίνει έμφαση τελευταία η Αμερικανική πλευρά είναι η υπόσχεση των μελών της Συμμαχίας να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες άνω του 2% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση – κάτι που δεν αφορά την ελληνική πλευρά. Οι αμυντικές δαπάνες στην Ελλάδα υπερβαίνουν αυτό το ποσοστό.
Σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, μέσω τηλεφώνου, ο Πρέσβης είπε ότι η Συμμαχία δεν περιμένει κλιμάκωση από την πλευρά της Ρωσίας με τον ΝΑΤΟ, προσθέτοντας επαλειμμένα ότι η Συμμαχία κάνει ότι μπορεί για να παραμείνει «υπεύθυνος και προβλέψιμος παίκτης που σέβεται τις διεθνείς δεσμεύσεις ώστε να μην κλιμακωθεί η κατάσταση».
Επίσης, δήλωσε ικανοποιημένος από την στάση της Ε.Ε. σε ότι αφορά τις κυρώσεις έναντι της Ρωσίας, λέγοντας ότι έχουν προκαλέσει οικονομική ζημιά στην Ρωσία για την «επιθετική συμπεριφορά» της Μόσχας, όπως είπε, πρώτα στην Κριμαία πριν από ένα χρόνο και τώρα στην περιοχή Ντονμπάς της ανατολικής Ουκρανίας.
Σε ερώτηση Βούλγαρου δημοσιογράφου για την πρόσφατη δήλωση Ρώσου αξιωματούχου, ότι η ανάπτυξη του ΝΑΤΟ στην ανατολική Ευρώπη συνιστά το πιο επιθετικό βήμα του Πενταγώνου και της Συμμαχίας από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, απάντησε ότι διαφωνεί στις δηλώσεις που αναφέρουν ότι η κινητικότητα της Βόρειο-Ατλαντικής συμμαχίας ενέχει «επιθετικότητα».
«Εμείς θεωρούμε ότι οι επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ, στον αέρα, στη θάλασσα και στην στεριά, τον τελευταίο χρόνο είναι πολύ υπεύθυνες και προβλέψιμες. Όλες ανακοινώνονται, βρίσκονται μάλιστα αναρτημένες στην ιστοσελίδα μας. Εμείς δεν κρυβόμαστε, πετάμε με τα εθνικά διακριτικά μας, είμαστε καλοδεχούμενοι από εθνικούς ηγέτες και μας προσκαλούν σε αυτές τις χώρες, όχι σαν την Ρωσία, που είναι απρόσκλητη στην Ουκρανία, λόγου χάρη…».