Η παγκόσμια παραγωγή δημητριακών αναμένεται να αυξηθεί σε ύψος-ρεκόρ εφέτος λόγω των μεγαλύτερων καλλιεργειών και των βελτιωμένων σοδειών αλλά τα χαμηλά αποθέματα συνεπάγονται ότι οι τιμές τους θα παραμείνουν υψηλές κι ευμετάβλητες το 2011 και το 2012, ανακοίνωσε ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ σήμερα.
Οι αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων αποτελούν σημαντική πολιτική ανησυχία καθώς συνέβαλαν στο να ξεσπάσουν οι λαϊκές εξεγέρσεις που ανέτρεψαν τα καθεστώτα στην Τυνησία και στην Αίγυπτο, με τις ταραχές να εξαπλώνονται στην Αφρική και στην Μέση Ανατολή, περιοχές που εισάγουν μεγάλες ποσότητες δημητριακών.
Οι τιμές των τροφίμων διεθνώς έπεσαν τον Μάιο σε σύγκριση με τον Απρίλιο, χάρη στις μειώσεις των τιμών των δημητριακών και της ζάχαρης, αλλά παρέμειναν πολύ αυξημένες σε σύγκριση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, σύμφωνα με δεδομένα που έδωσε στην δημοσιότητα ο FAO σήμερα.
Ο Δείκτης Τιμών Τροφίμων του FAO, ο οποίος μετρά τις μεταβολές στις τιμές των τροφίμων με βάση ένα ‘καλάθι’ των βασικών ειδών διατροφής –το οποίο συμπεριλαμβάνει δημητριακά, σπόρους καλλιεργούμενους για την παραγωγή λαδιού, γαλακτοκομικά, κρέας και ζάχαρη– έπεσε στις 232 μονάδες τον Μάιο από τις 235 τον Απρίλιο, αλλά εξακολουθεί να βρίσκεται σε επίπεδο 37% υψηλότερο από ό,τι τον Μάιο του 2010.
«Η γενική κατάσταση όσον αφορά τις γεωργικές σοδειές και τα βασικά διατροφικά είδη είναι σφιχτή, με τις τιμές παγκοσμίως σε επίμονα υψηλά επίπεδα, (κάτι που) αποτελεί μια απειλή για πολλές χώρες με χαμηλά εισόδημα που έχουν έλλειψη τροφίμων», δήλωσε ο Ντέιβιντ Χάλαμ, διευθυντής του τμήματος τροφίμων και αγορών του FAO.
Η παγκόσμια παραγωγή δημητριακών αναμένεται να αυξηθεί 3,5% στα 2,315 δισεκατομμύρια τόνους εφέτος, μετά την πτώση 1% που είχε καταγραφεί το 2010, αλλά δε θα επαρκέσει για να δημιουργηθούν εκ νέου ισχυρά αποθέματα τα οποία θα συνέβαλαν στην σταθεροποίηση των τιμών, ανέφερε ο FAO στην τακτική έκθεσή του Food Outlook (διαθέσιμη στο www.fao.org).
Οι αμέσως προσεχείς μήνες θα είναι κρίσιμοι για να κριθεί πώς θα πάνε οι σημαντικότερες σοδειές εφέτος, σύμφωνα με την έκθεση.
Αν και οι προοπτικές είναι ενθαρρυντικές για ορισμένες χώρες, όπως η Ρωσία και η Ουκρανία, οι καιρικές συνθήκες, το γεγονός δηλαδή ότι σε ορισμένες περιοχές υπήρξαν πολύ λίγες και σε άλλες πάρα πολλές βροχές, ενδέχεται να βλάψει τις αποδόσεις των καλλεργειών καλαμποκιού και σίγου στην Ευρώπη όσο και στη Βόρεια Αμερική, ανέφερε.
Η παγκόσμια παραγωγή σίτου προβλέπεται ότι θα αυξηθεί 3,2% στα 674 εκατ. τόνους εφέτος, αλλά τα αποθέματα σίτου προβλέπεται ότι θα μειωθούν στα τέλη της περιόδου 2011/2012 στα 183 εκατ. τόνους, ανέφερε η οργάνωση, η οποία εδρεύει στη Ρώμη. Τα παγκόσμια αποθέματα δημητριακών περί τα τέλη της ίδια περιόδου αναμένεται να αυξηθούν κατά 0,8%, στα 494 εκατ. τόνους, σε επίπεδο πολύ χαμηλότερο από τα 534 εκατ. τόνους που βρίσκονταν στα τέλη της περιόδου του 2009/2010.
Η Ρωσική απόφαση να αρθούν οι περιορισμοί των εξαγωγών σιτηρών από τον Ιούλιο ίσως «συμβάλει στο να μειωθούν εν μέρει οι πιέσεις στις τιμές» αλλά, καθώς οι σοδειές είναι αβέβαιες στις Ηνωμένες Πολιτείες και στις μεγάλες παραγωγούς της ΕΕ, ο FAO εκτίμησε πως «οι διεθνείς τιμές αναμένεται να παραμείνουν ευμετάβλητες».
Όσον αφορά το κρέας οι υψηλές τιμές, τα ξεσπάσματα ασθενειών και η μείωση του μεγέθους των κοπαδιών ζώων προβλεπόταν να περιορίσουν την επέκταση της παγκόσμιας παραγωγής κρέατος στα 294 εκατ. τόνους το 2011, δηλ. στο + 1% από το 2010. Το 2011 ο διεθνής δείκτης τιμών κρέατος έφθασε σε νέο επίπεδο-ρεκόρ, στις 183 μονάδες.
Στις αρχές Μαΐου, στις μεγάλες διεθνείς αγορές σιτηρών καταγράφηκε το μεγαλύτερο ξεπούλημα μετοχών εταιριών που παράγουν βασικά διατροφικά είδη από το 2008, αλλά οι ανησυχίες για την κακοκαιρία και την επίδρασή της στις σοδειές στις μεγαλύτερες παραγωγούς συνέβαλαν στο να επανέλθουν οι τιμές στα προηγούμενα επίπεδα.
Οι αυξανόμενες τιμές των δημητριακών και των φυτικών ελαίων θα συμβάλουν στην αύξηση του κόστους των εισαγωγών τροφίμων 21% εφέτος στο ποσό-ρεκόρ του 1,29 τρισεκατομμυρίου δολαρίων, ξεπερνώντας το όριο του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων για τρίτη φορά τα τελευταία τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με το FAO.
Οι φτωχότερες χώρες πρόκειται να πληγούν περισσότερο καθώς τα κόστη των εισαγωγών τροφίμων αναμένεται να αυξηθούν ραγδαία, ως και κατά 30%, αποτελώντας χοντρικά το 18% όλων των εισαγωγών τους, σύμφωνα με το FAO.
Οι κυβερνήσεις, ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες, προσπαθούν να πάρουν μέτρα για να καμφθούν οι τιμές των τροφίμων ώστε να αποφύγουν ενδεχόμενη επανάληψη της κρίσης που είχε προκληθεί την περίοδο 2007-2008, όταν είχαν ξεσπάσει διαδηλώσεις. Η Λευκορωσία αποφάσισε τον Μάιο να επιβάλει ‘πάγωμα’ στις τιμές ορισμένων τροφίμων.