Η σχεδόν κινηματογραφική εξόντωση του ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα σε προάστιο του Νότιου Λιβάνου, ύστερα από τον στοχευμένο συντριπτικό βομβαρδισμό των ισραηλινών δυνάμεων, συνιστά μία άνευ προηγουμένου ήττα του «άξονα της Αντίστασης» στη Μέση Ανατολή.
Με τον θάνατο (και) του Χασάν Νασράλα, το Ιράν έχασε το «προκεχωρημένο» επιχειρησιακό φυλάκιο της Χεζμπολάχ και τίθεται απευθείας αντιμέτωπο με το Ισραήλ που έριξε το γάντι στην Τεχεράνη με τον πιο εμφατικό και ευθύ τρόπο.
Τώρα, το παγκόσμιο ενδιαφέρον στρέφεται στις κινήσεις του καθεστώτος Χαμενεΐ. Το Ιράν δεν έχει πολλές επιλογές. Το χειρότερο είναι ότι βρίσκεται μπροστά σε μία απόφαση που πάντα προσπαθούσε να αποφύγει: Να καταδικάσει απλώς το Ισραήλ ή να καλέσει (και πάλι) άλλες δυνάμεις να αναλάβουν μία απροσδιόριστη δράση (πχ. τους Χούθι) – κάτι που θα έθετε εν αμφιβόλω την αξιοπιστία του και κυρίως την αίσθηση ισχύος που εκπέμπει.
Σε ανάλυση του Πάτρικ Γουίντουρ που δημοσιεύει ο βρετανικός Guardian, επισημαίνεται ότι ο Χαμενεΐ, σε ανάλογες προκλήσεις, έχει δείξει πραγματισμό – στοιχείο που μπορεί να οδηγήσει το Ιράν στην επιλογή να συμβουλεύσει τη Χεζμπολάχ να απορροφήσει τις βαριές απώλειές της και να αποδεχθεί μια εκεχειρία που δεν θα επιφέρει -ωστόσο- κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, τον δεδηλωμένο στόχο της Χεζμπολάχ.
Η άλλη επιλογή, είναι ασφαλώς, να εξαπολύσει το Ιράν άμεσα στρατιωτικά αντίποινα εναντίον του Ισραήλ. Σε αυτή την περίπτωση, ο Χαμενεΐ γνωρίζει ότι θα ρίξει χιλιάδες άνδρες στη μάχη ενάντια σε έναν στρατό που έχει αποδείξει τη θανατηφόρα ισχύ του και -κυρίως- την εξαιρετική τεχνολογική του υπεροχή. Γνωρίζει επίσης το Ιράν, ότι όπως οι υπηρεσίες πληροφοριών του Ισραήλ είχαν διεισδύσει στη Χεζμπολάχ, το ίδιο μπορεί να έχουν κάνει και στην Τεχεράνη.
Για τον νέο πρόεδρο, Μασούντ Πεζεσκιάν, που εκλέχθηκε με την υπόσχεση άρσης των οικονομικών κυρώσεων -εν μέρει με την οικοδόμηση καλύτερων σχέσεων με τη Δύση- ο θάνατος του Νασράλα δεν θα μπορούσε να έρθει σε χειρότερη στιγμή.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Σαΐντ Αράκτσι, είχε μόλις περάσει μια ολόκληρη εβδομάδα στη Νέα Υόρκη στο περιθώριο της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ, συναντώντας ευρωπαίους πολιτικούς όπως η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Αναλένα Μπέρμποκ και ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Ντέιβιντ Λάμι, σε μια προσπάθεια να τους πείσει να ξανανοίξουν τις συνομιλίες για την αποκατάσταση της πυρηνικής συμφωνίας που επισφραγίστηκε το 2015 – και ο Ντόναλντ Τραμπ ακύρωσε το 2018.
Ο Ραφαέλ Γκρόσι, επικεφαλής της πυρηνικής επιθεώρησης του ΟΗΕ, είχε εντυπωσιαστεί από τα όσα άκουσε από τις συναντήσεις, λέγοντας: «Νομίζω ότι αυτή είναι η στιγμή που είναι δυνατό να γίνει κάτι για το πυρηνικό ζήτημα. Το πλεονέκτημα του κ. Αράκτσι είναι ότι γνωρίζει τα πάντα για αυτή τη διαδικασία, επομένως της επιτρέπει να προχωρήσει πιο γρήγορα».
Εκτός παιχνιδιού οι ΗΠΑ
Η δολοφονία του Νασράλα καθιστά πολύ δύσκολο για τους μεταρρυθμιστές του Ιράν να πείσουν το στρατοκρατικό καθεστώς ότι δεν συνέβη και τίποτα σπουδαίο. Έχουν ήδη στους ώμους τους, το βάρος από τη δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια, του ηγέτη της Χαμάς που δολοφονήθηκε από το Ισραήλ στην Τεχεράνη.
Ο Πεζεσκιάν είπε πως του είχαν υποσχεθεί ότι μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα που θα απελευθέρωνε ομήρους και Παλαιστίνιους πολιτικούς κρατούμενους απείχε μόλις μία ή δύο εβδομάδες. Η συμφωνία δεν υλοποιήθηκε ποτέ επειδή, στα μάτια του Ιράν, οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να ασκήσουν την απαιτούμενη πίεση στον Μπενιαμίν Νετανιάχου για να αποδεχτεί τους όρους κατάπαυσης του πυρός.
Απογοητευμένος ο Πεζεσκιάν, δύσκολα θα πιστέψει τους όρκους των ΗΠΑ ότι δεν είχαν προηγούμενη γνώση του σχεδίου δολοφονίας του Νασράλα με βόμβες που προμήθευσαν οι ίδιες το Ισραήλ.
Είναι βέβαιο ότι η διπλωματία των ΗΠΑ για τον περιορισμό της κρίσης στη Μέση Ανατολή έχει αποτύχει.
Ανώτερος διπλωμάτης της Μέσης Ανατολής μιλώντας στο Sky News είπε ότι η δολοφονία του Νασράλα, είναι μια «κλωτσιά στα δόντια» για τον πρόεδρο των ΗΠΑ.
«Το λιγότερο που θα μπορούσαν να έχουν κάνει οι Ισραηλινοί για τον Μπάιντεν, μετά από τα δισεκατομμύρια που τους διέθεσε τις τελευταίες εβδομάδες της προεδρίας του, ήταν μια κατάπαυση του πυρός στην περιοχή», τονίζει το στέλεχος της αμερικανικής διπλωματίας.
Ο έλεγχος έχει ξεφύγει εντελώς πλέον από τις ΗΠΑ και οι εξελίξεις εξαρτώνται αποκλειστικά από το Ιράν και το Ισραήλ.
Αν, όπως κυκλοφορεί τις τελευταίες ώρες, το Ισραήλ έχει ξεκινήσει χερσαίες επιχειρήσεις με μικρές ομάδες στο έδαφος του Λιβάνου, αυτό θα ήταν πολύ επικίνδυνο για τη συνέχεια.
Η κατάσταση είναι πλέον στα χέρια των Αγιατολάχ από τη μία, και του παντελώς ανεξέλεγκτου Νετανιάχου από την άλλη. Ένα κοκτέιλ που μόνο παγκόσμια ανησυχία θα πρέπει να προκαλεί.
