«Οι κάτοικοι της συνοριακής Φράνκφουρτ αν ντερ Όντερ, που τη χωρίζει μόλις μια μικρή γέφυρα από την Πολωνία, προβληματίζονται για τους συνοριακούς ελέγχους που αποφάσισε η Γερμανία και ανησυχούν για τις εκλογές», γράφει σε ρεπορτάζ της η Deutsche Welle.
Φτάνοντας στον επαρχιακό σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης Φράνκφουρτ αν ντερ Όντερ, το πρώτο πράγμα που συναντάς είναι αφίσες της ακροδεξιάς AfD. «Απελάσεις τώρα». Οι αφίσες πυκνώνουν όσο πλησιάζεις στη γέφυρα που χωρίζει τη Γερμανία και την Πολωνία.
«Ειρήνη τώρα», λέει σε άλλη αφίσα του AfD και παραπέρα ξεπροβάλλουν αφίσες με το πρόσωπο της Σάρα Βάγκενκνεχτ, ακριβώς όπως στη Θουριγγία και τη Σαξονία. Η Φράνκφουρτ αν ντερ Όντερ βρίσκεται στο κρατίδιο του Βρανδεμβούργου, που την ερχόμενη Κυριακή έχει κρίσιμες εκλογές. Και εκεί προηγείται στις δημοσκοπήσεις η ΑfD.
«Δεν πάει άλλο»
Οι έλεγχοι προσώπων και οχημάτων στα σύνορα Γερμανίας και Πολωνίας ισχύουν εδώ και έναν χρόνο. Οι κάτοικοι είναι εξοικειωμένοι με την αναστολή ντε φάκτο της Συνθήκης Σένγκεν στην περιοχή, ακόμα κι αν επισήμως είναι ορισμένης διάρκειας. Η επέκταση των ελέγχων για ένα ακόμα εξάμηνο δεν προξενεί έκπληξη, αλλά μάλλον εκνευρισμό σε πολλούς, για την αναμονή στο συνοριακό φυλάκιο που έχει στηθεί με κοντέινερ.
Από την άλλη, οι έλεγχοι αυτοί έχουν τη στήριξη πολλών κατοίκων. Ένας οδηγός ταξί μας λέει ότι στις 22 Σεπτεμβρίου θα στείλουν οι πολίτες το μήνυμα ότι «δεν πάει άλλο» και ότι «επιδόματα και σπίτια θα πρέπει να δίνονται σε Γερμανούς».
Ένας άλλος συνταξιούχος, που περνά καθημερινά τη γέφυρα για να πάει στην Πολωνία, συμφωνεί επίσης με τους αυξημένους συνοριακούς ελέγχους πλέον και στα εννέα σύνορα της χώρας. «Βρίσκω μια χαρά να συνεχιστούν για πολύ οι συνοριακοί έλεγχοι. Φυσικά για την παράτυπη μετανάστευση», λέει στο μικρόφωνο της DW.
«Έλεγχοι που βασίζονται σε προκαταλήψεις»
Περιμένοντας στα σύνορα βλέπει κανείς ανάμεικτες εικόνες, που παραπέμπουν σε μια ευρωπαϊκή ιδέα που κάποτε φάνταζε ως ελπίδα και σήμερα αργοπεθαίνει. Οι σημαίες της Πολωνίας, της Γερμανίας και της ΕΕ κυματίζουν δίπλα στον ποταμό Όντερ. Μέσα στο ποτάμι μια άλλη ευρωπαϊκή σημαία, φθαρμένη, παλεύει με τον άνεμο.
Οι ουρές μεγάλες τις ώρες αιχμής. Αστυνομικοί σταματούν οχήματα και πεζούς για ελέγχους. Τους αποκαλούν δειγματοληπτικούς ελέγχους, όμως από το συγκεκριμένο σημείο δεν μπορεί να περάσει τίποτα και κανένας χωρίς να καταγραφεί. Από τη μια οι κάμερες και ο βαρύς, εμφανής οπλισμός των αστυνομικών, από την άλλη το face control που κάνουν.
Ένας τούρκος φοιτητής που σπουδάζει και στις δύο πόλεις, ακολουθώντας ένα κοινό πανεπιστημιακό πρόγραμμα, λέει ότι εδώ κι έναν χρόνο οι έλεγχοι ακόμα και σε φοιτητές είναι σχεδόν καθημερινοί και εκνευριστικοί, «προκαλούν πονοκέφαλο», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά. Όσο για τον τρόπο διενέργειάς τους, αναφέρει στην DW: «Αν κάποιος είναι σαν κι εμένα, δηλαδή πολίτης εκτός ΕΕ και με λίγο σκούρο χρώμα μαλλιών, τότε συνήθως σε ελέγχουν. Με όλη την ειλικρίνεια, αυτοί οι έλεγχοι είναι προκατειλημμένοι και σου προκαλούν στρες».
«Ο απομονωτισμός δεν είναι λύση»
Για τον τούρκο φοιτητή είναι κατανοητό ότι η Γερμανία θέλει να ελέγξει την παράτυπη μετανάστευση και θα πρέπει να υπάρχουν έλεγχοι. «Όμως η αυστηρότητα και η διάρκεια αυτών των ελέγχων είναι σημαντικές», όπως λέει.
Μια ομάδα νεαρών ακτιβιστών βρίσκεται επίσης στα σύνορα, παίζουν μουσική και έχουν πανό με συνθήματα υπέρ των ανοιχτών συνόρων. Ένας εξ αυτών σταματά και μας μιλά: «Βλέπω επικριτικά τους ελέγχους, γιατί δεν πιστεύω ότι λύνουν το πρόβλημα. Δεν λύνουν τα προβλήματα στη χώρα. Χρειαζόμαστε πολύ περισσότερα χρήματα για την ενσωμάτωση των προσφύγων, για κατασκευή σπιτιών και λογικά ενοίκια και για τις συντάξεις. Ο απομονωτισμός δεν μας πηγαίνει μπροστά».
