Μια νέα μέρα ξεκίνησε για την Ευρωπαϊκή Ένωση μετά τις ευρωεκλογές, με την κάλπη να ανακατεύει την «τράπουλα» του ευρωκοινοβουλίου, καθώς οι πολίτες των 27 κρατών-μελών ψήφισαν με γνώμονα τις εσωτερικές τους εξελίξεις.
Το Politico σε σχετικό δημοσίευμα περιγράφει τη νέα κατάσταση που επικρατεί, με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα να ανήκει στους μεγάλους νικητές της βραδιάς και τα κόμματα της οικολογίας στους μεγάλους χαμένους.
Αναλυτικά, πέντε βασικά δεδομένα που προέκυψαν από την κάλπη:
1. Η άνοδος της ακροδεξιάς
Οι ακροδεξιές δυνάμεις σημείωσαν σημαντικά κέρδη σε όλο το μπλοκ. Στη Γαλλία, ο Εθνικός Συναγερμός συγκέντρωσε σχεδόν το ένα τρίτο των ψήφων, εδραιώνοντας την ηγετική θέση του ως η κορυφαία υπερεθνικιστική ομάδα στο επόμενο Κοινοβούλιο. Οι Αδελφοί της Ιταλίας της ιταλίδας πρωθυπουργού, Τζόρτζια Μελόνι, σημείωσαν παρόμοια άνοδο, με πάνω από το ένα τέταρτο των ψηφοφόρων.
Οι δύο ομάδες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που βρίσκονται στην πιο δεξιά πλευρά του φάσματος, οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR) και η ομάδα Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID), θα ελέγχουν 131 έδρες στο Σώμα. Σε αυτό δεν υπολογίζονται οι 15 νομοθέτες της Εναλλακτικής για τη Γερμανία, οι 10 εκπρόσωποι του κόμματος Fidesz του ούγγρου πρωθυπουργού, Βίκτορ Όρμπαν, οι έξι που ανήκουν στο κόμμα Συνομοσπονδία της Πολωνίας ή τα τρία μέλη του φιλοκρεμλινικού κόμματος Αναγέννηση της Βουλγαρίας.
Αν η ακροδεξιά σχημάτιζε μια ενιαία ομάδα, θα ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη δύναμη στο Κοινοβούλιο, πίσω από το παραδοσιακά κυρίαρχο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Οι αντιπαλότητες και οι διαφωνίες στις τάξεις της καθιστούν αυτό το σενάριο απίθανο, αλλά το τεράστιο μέγεθός της θα ασκήσει, παρ’ όλα αυτά, πίεση προς τα δεξιά στην πολιτική της ΕΕ.
2. Ο περίπλοκος δρόμος για την προεδρία της Κομισιόν
Τα αποτελέσματα της Κυριακής δείχνουν ότι η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, έχει αυξημένες πιθανότητες να παραμείνει στο αξίωμα, χωρίς να είναι σίγουρο όμως.
Συγκεκριμένα, θα πρέπει να συμμαχήσει με σοσιαλιστές και φιλελεύθερους, αν θέλει να συγκεντρώσει τις απαραίτητες ψήφους, ενώ ενδεχομένως να συνάψει συμφωνίες και με ακροδεξιούς ευρωβουλευτές.
3. Η κατάρρευση της οικολογικής πολιτικής
Ύστερα από πέντε χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων οι Βρυξέλλες έκαναν την Πράσινη Συμφωνία, το χαρακτηριστικό τους θέμα, οι ψηφοφόροι στράφηκαν κατά των οικολογικά σκεπτόμενων κομμάτων.
Οι σημαντικότερες απώλειες των Πρασίνων προήλθαν από τη Γαλλία και τη Γερμανία, οι οποίες αντιπροσώπευαν τη μισή δύναμη του κινήματος στο Κοινοβούλιο. Παρά τις μικρές προόδους σε χώρες όπως η Ολλανδία και η Δανία, η ομάδα θα χάσει περισσότερους από δώδεκα βουλευτές.
4. Η Renew Europe συνετρίβη
Η ομάδα Renew Europe, ο τρίτος πυλώνας του τριμερούς μεγάλου συνασπισμού που κυριάρχησε στο Κοινοβούλιο τα τελευταία πέντε χρόνια, υπέστη πλήγμα την Κυριακή.
Στη Γαλλία, το κόμμα του Εμανουέλ Μακρόν κατέρρευσε, καθώς οι ψηφοφόροι εξέφρασαν την απογοήτευσή τους για την εθνική κυβέρνηση, ψηφίζοντας την ακροδεξιά. Η ισπανική θυγατρική της ομάδας, Ciudadanos, εξαφανίστηκε εντελώς: Οι επτά έδρες που είχε στο Κοινοβούλιο απορροφήθηκαν όλες από το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα. Απώλειες σημειώθηκαν επίσης μεταξύ συγγενικών ομάδων στη Ρουμανία, τη Δανία και την Εσθονία.
5. Το μήνυμα στους εθνικούς ηγέτες
Οι πολίτες της ΕΕ χρησιμοποίησαν την ψήφο τους ως de facto δημοψήφισμα για τις εθνικές τους κυβερνήσεις. Στη Γαλλία, η συντριπτική νίκη του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού προκάλεσε τον πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, να αντιδράσει, διαλύοντας την Εθνοσυνέλευση και προκηρύσσοντας πρόωρες εκλογές.
Ενώ κανένας άλλος εθνικός ηγέτης δεν αντέδρασε με τόσο δραματικό τρόπο, τα αρνητικά αποτελέσματα για τα κυβερνητικά κόμματα σε χώρες όπως η Γερμανία και η Ουγγαρία ερμηνεύτηκαν ως πλήγματα για τους αντίστοιχους ηγέτες τους.
Στη Δανία, οι Σοσιαλδημοκράτες της πρωθυπουργού Mette Frederiksen διατήρησαν τις έδρες τους σε μια ψηφοφορία που θεωρήθηκε δημοψήφισμα για τους χειρισμούς της κεντρώας κυβέρνησής της στο θέμα της μετανάστευσης.
Στην Ισπανία, η προσπάθεια να παρουσιαστούν οι εκλογές ως δημοψήφισμα για τον πρωθυπουργό Pedro Sánchez απέτυχε: Το Σοσιαλιστικό του κόμμα σχεδόν ισοψήφισε με το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα, υπονομεύοντας την προσπάθεια των συντηρητικών να χρησιμοποιήσουν τα αποτελέσματα, για να ρίξουν την κυβέρνηση συνασπισμού μειοψηφίας του.