Το τελευταίο χρονικό διάστημα η Ρωσία κατέστρεψε παραπάνω από το μισό της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουκρανία, με τη χώρα να κινδυνεύει τον ερχόμενο χειμώνα να έχει ρεύμα μόνο για 3 με 4 ώρες τη μέρα.
Ουκρανοί αξιωματούχοι σημείωσαν ότι πριν από τον πόλεμο η εγχώρια παραγωγή ενέργειας ήταν περίπου 55 GW, κάτι που την καθιστούσε από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Σήμερα βρίσκεται κάτω από 20 GW, με αρκετές μονάδες να βρίσκονται εκτός λειτουργίας και να μην επιδέχονται διορθώσεις, γιατί έχουν καταστεί άχρηστες.
Η εφημερίδα Financial Times έγραψε ότι τον χειμώνα του 2022-23 η Ρωσία πραγματοποίησε εκστρατεία αεροπορικών βομβαρδισμών κατά του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας της Ουκρανίας, το οποίο μπορούσε να επισκευαστεί σχετικά εύκολα. Τότε, δορυφορικές φωτογραφίες έκαναν το γύρο του διαδικτύου και έδειχναν την κατάσταση στη χώρα, που ήταν μεν ακραία, αλλά ελεγχόμενη.
Εντούτοις, αρκετά υλικά δαπανήθηκαν στις τότε επισκευές και το απόθεμά τους τελείωσε, με αποτέλεσμα πλέον να μην μπορούν να επιδιορθωθούν οι ζημιές. Παράλληλα, ο ρωσικός στρατός χρησιμοποίησε drones για στοχευμένα χτυπήματα και επιτέθηκε κυρίως σε μονάδες παραγωγής, αποφεύγοντας αυτή τη φορά το δίκτυο διανομής.
Με αυτή την τακτική οι ουκρανικές ενεργειακές εταιρείες θα αναγκαστούν να επιβάλουν διακοπές λειτουργίας και να βρουν εναλλακτικές προμήθειες, κάτι που θα αυξήσει ριζικά το κόστος.
Στόχος η εξοικονόμηση σε όλα τα επίπεδα
Ο ουκρανός πρωθυπουργός, Denys Shmyhal, δήλωσε ότι αυτή τη φορά είναι «μακροπρόθεσμες» οι ζημιές στον ενεργειακό τομέα, με την εξοικονόμηση ενέργειας «να γίνει απαραίτητο κομμάτι της καθημερινότητας τα επόμενα χρόνια». «Στόχος μας είναι η εξοικονόμηση σε όλα τα επίπεδα: από τις μεγάλες επιχειρήσεις μέχρι τα μεμονωμένα σπίτια και διαμερίσματα», είπε χαρακτηριστικά.
Ο Borys Dodonov, επικεφαλής των μελετών ενέργειας και κλίματος στη Σχολή Οικονομικών Επιστημών του Κιέβου, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου, αναφέροντας πως «εάν δεν ληφθούν μέτρα, σύμφωνα με τα μοντέλα μας, τότε πιθανότατα ο πληθυσμός θα έχει μόνο δύο έως τέσσερις ώρες ηλεκτρικής ενέργειας την ημέρα τον Ιανουάριο». Έτσι, πρότεινε τη λήψη αντιλαϊκών μέτρων, όπως αυξήσεις στα τιμολόγια και στις τωρινές διακοπές ρεύματος, για να δημιουργηθεί απόθεμα, καθώς η παραγωγή μειώνεται.
Ενδεικτικά, η πρεσβευτής της ΕΕ στο Κίεβο, Katarina Mathernova, δήλωσε ότι από τον Μάρτιο, «η Ρωσία έχει καταστρέψει ένα τεράστιο ποσό παραγωγής ενέργειας 9,2 GW». Μάλιστα, το Σάββατο η Ρωσία έπληξε ενεργειακές εγκαταστάσεις σε πέντε περιοχές, προκαλώντας απώλειες 1,2 GW.
«Θα πρέπει να προετοιμαστούμε για ζωή στο κρύο και το σκοτάδι. Αυτή τη φορά θα είναι μαζικό, χωρίς υπερβολή», προειδοποίησε ανώνυμα ένας ουκρανός αξιωματούχος, σε περίπτωση που η Δύση δεν στείλει βοήθεια.
Μέχρι στιγμής, οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν πραγματοποιήσει 120 αποστολές κρίσιμου ενεργειακού εξοπλισμού και σχετικών εργαλείων, ενώ την Παρασκευή οι ουκρανικές αρχές διπλασίασαν τις τιμές της ενέργειας προκειμένου να χρηματοδοτήσουν την προσπάθεια ανοικοδόμησης των μονάδων παραγωγής.
