Τα καρτέλ είναι χρόνιο πρόβλημα στο Μεξικό, αλλά η έξαρση της βίας τα τελευταία χρόνια αρχίζει να απειλεί τον τουρισμό, που αποτελεί μία από τις ελάχιστες και νόμιμες πηγές εσόδων για τους φτωχούς, που δεν θέλουν να στραφούν στην παρανομία.
Το μεγαλύτερο ζήτημα εντοπίζεται στην πολιτεία Τσιάπας, όπου ένοπλοι σταθμεύουν στις διαδρομές που οδηγούν σε αρχαιολογικούς χώρους και ερείπια από τον πολιτισμό των Μάγια. Εκεί σταματούν τους τουρίστες και ελέγχουν τις ταυτότητες, αλλά και τα κινητά τους, ώστε να διαπιστώσουν αν είναι ντόπιοι, ανήκουν σε αντίπαλη συμμορία ή έχουν σχέσεις με τον υπόκοσμο.
«Ζητούν την ταυτότητά σου, για να δουν αν είσαι κάτοικος της περιοχής. Παίρνουν το κινητό σου τηλέφωνο και απαιτούν τον κωδικό εισόδου σου και στη συνέχεια εξετάζουν τις συνομιλίες σου για να δουν αν ανήκεις σε κάποια άλλη συμμορία. Ανά πάσα στιγμή μπορεί να εμφανιστεί μια αντίπαλη ομάδα και να ξεκινήσει μια ανταλλαγή πυροβολισμών», είπε ξεναγός στη New York Post και θέλησε να κρατήσει την ανωνυμία του για να γλιτώσει τυχόν αντίποινα.
Έτσι, τους τελευταίους μήνες έχει ακυρωθεί το 5% των προγραμματισμένων ταξιδιών σε περιοχές που ζουν από τον τουρισμό σε αρχαιολογικούς χώρους, ενώ οι κάτοικοι φοβούνται πως το φαινόμενο θα επεκταθεί στο προσεχές μέλλον.
«Πολλές κοινότητες δεν έχουν πέσει στην παρανομία ακόμη, γιατί ζουν νόμιμα χάρη στον τουρισμό και τις εκδρομές. Στο Μεξικό είμαστε αγροτικό κράτος με φτώχεια και χωρίς βιομηχανία. Δεν έχουμε εργοστάσια και ο τουρισμός είναι από τις ελάχιστες πηγές νόμιμων εσόδων. Αν χαθεί κι αυτό, τα καρτέλ θα αυξηθούν και το γνωρίζουν», δήλωσε ένας άλλος ξεναγός στο αμερικανό Μέσο.
Εντούτοις, το κράτος διαφωνεί με τους ξεναγούς και υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα από τα καρτέλ. Μάλιστα, ορισμένοι αρχαιολόγοι ανέφεραν πως «οι αρχαιολογικοί χώροι είναι πιο ασφαλείς από ποτέ». Όμως, είναι σύνηθες το κράτος του Μεξικού να υποβαθμίζει τη ζημιά από τα καρτέλ, ενώ αρκετοί αξιωματούχοι έχουν κατηγορηθεί για σχέσεις με τις εγκληματικές οργανώσεις.