Παραπληροφόρηση, ακραία καιρικά φαινόμενα, κοινωνικός διχασμός, κυβερνοασφάλεια, έλλειψη οικονομικών ευκαιριών και ρύπανση. Αυτοί είναι – μεταξύ άλλων – οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με την Έκθεση Παγκόσμιων Κινδύνων 2024 (Global Risks Report) του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.
Η έκθεση, η οποία δημοσιεύθηκε ενόψει του Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός, τοποθετεί στην κορυφή για την επόμενη διετία τον κίνδυνο της τεχνητής νοημοσύνης στις εκλογές λόγω της δυνατότητας μαζικής παραπληροφόρησης.
Οι επόμενες σημαντικότερες απειλές για την επόμενη διετία είναι:
- Ακραία καιρικά φαινόμενα
- Κοινωνική πόλωση
- Έλλειψη ασφάλειας στον κυβερνοχώρο
- Διακρατικές ένοπλες συγκρούσεις
- Έλλειψη οικονομικής ευκαιρίας
- Πληθωρισμός
- Ακούσια μετανάστευση
- Οικονομική επιδείνωση
- Ρύπανση
Άνοδος της παραπληροφόρησης και των συγκρούσεων
«Η γενικευμένη προσφυγή στην παραπληροφόρηση και τα εργαλεία που επιτρέπουν τη διασπορά της μπορούν να υπονομεύσουν τη νομιμοποίηση των νεοεκλεγεισών κυβερνήσεων», σημειώνεται στην έκθεση που δημοσιεύεται λίγες ημέρες πριν από την έναρξη των εργασιών του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός (15-19 Ιανουαρίου).
«Τα προβλήματα που προκαλούνται θα μπορούσαν να κυμανθούν από βίαιες διαδηλώσεις και εγκλήματα μίσους μέχρι εμφύλιες συγκρούσεις και τρομοκρατία».
Κατά τη διάρκεια των επομένων ετών, οι ψηφοφόροι θα κληθούν να επιλέξουν νέες ηγεσίες σε μία σειρά σημαντικών οικονομιών όπως το Μπανγκλαντές, η Ινδία, η Ινδονησία, το Μεξικό, το Πακιστάν, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Η έκθεση Global Risks Report στηρίζεται στις απόψεις περισσότερων από 1.400 ειδικών αξιολόγησης κινδύνων, πολιτικών παραγόντων και επικεφαλής επιχειρήσεων βάσει των ερωτήσεων, που τους τέθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2023.
Τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων θεωρούν ότι μία τάξη πολυπολικότητας ή κατακερματισμού θα διαμορφωθεί την προσεχή δεκαετία, τάξη στην οποία μεσαίες και μεγάλες δυνάμεις θα ανταγωνισθούν, θα θέσουν και θα ενισχύσουν περιφερειακούς κανόνες και νόρμες.
Οικονομική αβεβαιότητα
Τα επόμενα χρόνια θα χαρακτηρίζονται από συνεχή οικονομική αβεβαιότητα και αυξανόμενα οικονομικά και τεχνολογικά χάσματα. Η έλλειψη οικονομικών ευκαιριών κατατάσσεται στην έκτη θέση για τα επόμενα δύο χρόνια. Μακροπρόθεσμα, τα εμπόδια θα μπορούσαν να δημιουργηθούν, αποκλείοντας μεγάλα τμήματα του πληθυσμού από τις οικονομικές ευκαιρίες. Οι χώρες που είναι επιρρεπείς σε συγκρούσεις ή ευάλωτες στο κλίμα μπορεί να απομονωθούν όλο και περισσότερο από τις επενδύσεις, τις τεχνολογίες και τη σχετική δημιουργία θέσεων εργασίας.
Οι υψηλοί ρυθμοί εναλλαγής θέσεων εργασίας – τόσο η δημιουργία όσο και η απώλεια θέσεων εργασίας – έχουν τη δυνατότητα να οδηγήσουν σε βαθιά διχασμένες αγορές. Αν και τα οφέλη της παραγωγικότητας από αυτές τις οικονομικές μεταβάσεις δεν πρέπει να υποτιμηθούν, η ανάπτυξη των εξαγωγών με επίκεντρο τη μεταποίηση ή τις υπηρεσίες ενδέχεται να μην προσφέρει πλέον παραδοσιακούς δρόμους προς μεγαλύτερη ευημερία για τις αναπτυσσόμενες χώρες.
Ο περιορισμός των ατομικών οδών προς σταθερά μέσα διαβίωσης θα επηρεάσει επίσης τους δείκτες της ανθρώπινης ανάπτυξης – από τη φτώχεια έως την πρόσβαση στην εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη. Σημαντικές αλλαγές θα αναδιαμορφώσουν ριζικά την κοινωνική και πολιτική δυναμική τόσο στις προηγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, αναφέρει η έκθεση.
Οι κίνδυνοι της επόμενης δεκαετίας
Σε βάθος δεκαετίας, οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι αναμένεται να είναι περιβαλλοντικοί με κορυφαίο ρίσκο τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Ακολουθούν η κρίσιμη αλλαγή στα συστήματα της Γης, ο περιορισμός της βιοποικιλότητας και η κατάρρευση οικοσυστημάτων, οι ελλείψεις φυσικών πηγών ενέργειας, η παραπληροφόρηση, τα αρνητικά αποτελέσματα των τεχνολογιών της ΑΙ, η ακούσια μετανάστευση, η κυβερνοασφάλεια, ο κοινωνικός διχασμός και η ρύπανση.
