Οι Ρώσοι κατακτητές βασάνιζαν Ουκρανούς με τόσο βάναυσο τρόπο που κάποια από τα θύματά τους πέθαναν, ενώ ανάγκαζαν τις οικογένειες να ακούνε όταν βίαζαν γυναίκες, αναφέρουν σήμερα τα μέλη ενός ερευνητικού οργάνου υπό την εντολή του ΟΗΕ, στα τελευταία τους πορίσματα με βάση τα όσα κατέγραψαν.
Ο Ερίκ Μοζέ, πρόεδρος της Επιτροπής Έρευνας για την Ουκρανία, δήλωσε στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στη Γενεύη ότι η ομάδα του «συνέλεξε περαιτέρω στοιχεία που δείχνουν ότι η χρήση βασανιστηρίων από τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις σε περιοχές που περιήλθαν στον έλεγχό τους ήταν ευρέως διαδεδομένη και συστηματική».
«Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα βασανιστήρια ήταν τόσο βίαια που προκαλούσαν τον θάνατο του θύματος», είπε. «Ρώσοι στρατιώτες βίασαν και άσκησαν σεξουαλική βία σε βάρος γυναικών ηλικίας από 19 έως 83 ετών» σε κατεχόμενες περιοχές της επαρχίας Χερσώνα, είπε. Συχνά, η οικογένεια κρατούνταν δίπλα και αναγκάζονταν να ακούσει τα όσα διέπρατταν οι Ρώσοι στρατιώτες, πρόσθεσε.
Η Ρωσία αρνείται ότι διαπράττει φρικαλεότητες ή στοχεύει αμάχους στην Ουκρανία. Ο Μοζέ δήλωσε ότι οι προσπάθειες της Επιτροπής να επικοινωνήσει με τη Ρωσία έμειναν αναπάντητες. Στη Μόσχα δόθηκε η ευκαιρία να απαντήσει στους ισχυρισμούς κατά την ακρόαση του Συμβουλίου, αλλά δεν παρευρέθηκε κανένας Ρώσος εκπρόσωπος. Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας δεν ανταποκρίθηκε άμεσα σε αίτημα για σχολιασμό.
Ερωτηθείς σε μεταγενέστερη ενημέρωση του Τύπου σχετικά με τον αριθμό των περιπτώσεων βασανιστηρίων που κατέληξαν σε θάνατο, το μέλος της Επιτροπής Πάμπλο ντε Γκρέιφ δήλωσε ότι είναι αδύνατο να γνωρίζουμε λόγω της περιορισμένης πρόσβασης, αλλά γνωρίζουμε ότι πρόκειται για «αρκετά μεγάλο αριθμό (βασανιστηρίων) και διαπράχθηκαν σε διαφορετικές περιοχές της χώρας, κοντά και μακριά από τις γραμμές μάχης».
Τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο, η επιτροπή του Μοζέ επισκέφθηκε τμήματα της Ουκρανίας που κατείχαν προηγουμένως οι ρωσικές δυνάμεις, όπως οι περιοχές Χερσώνα και Ζαπορίζια. Διαπίστωσε ότι τα βασανιστήρια διαπράττονταν κυρίως σε κέντρα κράτησης που λειτουργούσαν οι ρωσικές αρχές και κυρίως εναντίον ατόμων που κατηγορούνταν ότι ήταν Ουκρανοί πληροφοριοδότες.
Η επιτροπή έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι οι παραβιάσεις που διαπράττονται από τις ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης βασανιστηρίων, μπορεί να συνιστούν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Το όργανο του ΟΗΕ διαπίστωσε επίσης «λίγες περιπτώσεις» παραβιάσεων που διαπράχθηκαν από τις ουκρανικές δυνάμεις, δήλωσε ο Μοζέ, λέγοντας ότι αφορούσαν περιπτώσεις επιθέσεων χωρίς διακρίσεις και κακομεταχείριση Ρώσων κρατουμένων. Το Κίεβο είχε δηλώσει προηγουμένως ότι ελέγχει όλες τις πληροφορίες σχετικά με τη μεταχείριση των αιχμαλώτων πολέμου και ότι θα διερευνήσει τυχόν παραβιάσεις και θα λάβει τα κατάλληλα νομικά μέτρα.
Η επιτροπή έλαβε εντολή από το Συμβούλιο τον Μάρτιο του 2022 να διερευνήσει τις καταχρήσεις στην Ουκρανία από την έναρξη του πολέμου, την οποία έχει επισκεφθεί πολλές φορές και έχει πραγματοποιήσει εκατοντάδες συνεντεύξεις. Ορισμένες φορές τα στοιχεία που συγκεντρώνονται από τις έρευνες υπό την εντολή του ΟΗΕ, χρησιμοποιούνται για εθνικές και διεθνείς δίκες, συμπεριλαμβανομένων των υποθέσεων εγκλημάτων πολέμου.
