Γιατί τα ζευγάρια μαλώνουν για τα οικονομικά;

Οι περισσότερες σύγχρονες μελέτες δείχνουν ότι τα οικονομικά είναι ο πρωταρχικός λόγος που οδηγεί τα παντρεμένα ζευγάρια στο διαζύγιο αλλά και ένας από τους βασικότερους λόγους διαφωνιών και έντασης σε μια σχέση. Τι είναι αυτό λοιπόν που ωθεί τα ζευγάρια να διαπληκτίζονται για οικονομικά ζητήματα σε τόσο μεγάλο βαθμό;

Τις περισσότερες φορές, είναι η μη αποτελεσματική επικοινωνία. Τα χρήματα είναι ένα ζήτημα συναισθηματικά φορτισμένο και οι περισσότεροι άνθρωποι τείνουν να εμπλέκουν διάφορα συναισθήματα σε μια οικονομική συζήτηση με τον σύντροφο τους.

Μπορεί για παράδειγμα κάποιος να αισθάνεται υπερβολικό άγχος για το αν τα χρήματα επαρκούν για να καλυφθούν οι ανάγκες της οικογένειας ή απογοήτευση με το επίπεδο εισοδήματος που έχει. Για κάποιον άλλο, το χρήμα μπορεί να είναι σύμβολο δύναμης και αυτοπεποίθησης. Όπως είναι φυσικό, ένα συναισθηματικά φορτισμένο ζήτημα μπορεί να οδηγήσει σε λάθη τόσο οικονομικά όσο και επικοινωνιακά που φορτίζουν την οικογενειακή ατμόσφαιρα.

Λάθη που μπορεί να οδηγήσουν τα ζευγάρια σε διαφωνίες:

1. Διαφορετικές συνήθειες ξοδέματος.
Συχνά στα ζευγάρια, ο ένας από τους δύο μπορεί να θεωρηθεί ο σπάταλος ενώ ο άλλος αυτός που κάνει την αποταμίευση. Η πραγματικότητα όμως μπορεί να είναι διαφορετική. Για παράδειγμα, σε μια οικογένεια, ο σύζυγος μπορεί να παραπονιέται επειδή η γυναίκα του ξοδεύει πολλά χρήματα στο σούπερ-μάρκετ αγοράζοντας πράγματα που δεν χρειάζονται, ενώ ο ίδιος δεν ξοδεύει σε τέτοια ήδη αλλά σε άλλα όπως μια καινούρια τηλεόραση, ένα stereo για το αυτοκίνητο ή έναν υπολογιστή.

Με άλλα λόγια, ο καθένας ξοδεύει χρήματα για διαφορετικά πράγματα. Συνεπώς, το πραγματικό πρόβλημα σε αυτήν την περίπτωση είναι ότι δεν έχει συμφωνηθεί από την αρχή ο προυπολογισμός που διαθέτει το ζευγάρι για συγκεκριμένες αγορές. Αν το ζευγάρι συμφωνήσει σε συγκεκριμένο ποσά που θα πρέπει να ξοδεύει για κάθε τι ,τότε τα όρια είναι πιο ξεκάθαρα και οι σύντροφοι μπορούν να ακολουθήσουν την κατεύθυνση που έχουν συμφωνήσει για να αποτρέψουν τις διαφωνίες.

2. Απουσία ενός κοινού, συμφωνημένου μεγαλύτερου στόχου.
Εάν το ζευγάρι δεν έχει έναν κοινό οικονομικό στόχο, τότε είναι πιθανόν ο κάθε σύντροφος να εμμένει στον τρόπο διαχείρισης χρημάτων που έχει συνηθίσει. Ο «σπάταλος», για παράδειγμα, μπορεί να συνεχίζει να ξοδεύει χρήματα με τρόπο που ο/η σύντροφός του θεωρεί ασυλλόγιστο.

Οι διαφορές αυτές συχνά οδηγούν σε καυγάδες. Εάν όμως το ζευγάρι είχε έναν κοινό, μεγαλύτερο στόχο, όπως την αποταμίευση χρημάτων για την αγορά σπιτιού, ενός καινούριου αυτοκινήτου ή ακόμα ενός ταξιδιού στο εξωτερικό, τότε θα ήταν ευκολότερο και για τους δυο να μάθουν να διαχειρίζονται τα χρήματα τους με παρόμοιο τρόπο. Αντί να πει κανείς στο σύντροφό του «Δε χρειάζεται να αγοράσεις καινούριο κινητό», θα μπορούσε να προτείνει «Ας αποταμιεύσουμε αυτά τα χρήματα για το καινούριο αυτοκίνητο όπως συμφωνήσαμε». Φυσικά, ο κοινός στόχος θα πρέπει να είναι κάτι για το οποίο συμφωνούν και αισθάνονται ενθουσιασμό και οι δύο, αλλιώς ίσως να υπάρξουν και πάλι διαφωνίες .

3. Ο τρόπος που αντιμετωπίζονται τα χρέη.
Τα χρέη είναι συνήθως ο πιο βασικός λόγος διαμάχης μεταξύ ζευγαριών. Πολλές φορές ο ένας από τους δύο συζύγους μπαίνει στο γάμο με περισσότερο χρέος από τον άλλο. Υπάρχει λοιπόν η πιθανότητα, ο σύζυγος που δεν έχει χρέος(ιδιαίτερα αν πριν το γάμο ήταν οικονομικά ανεξάρτητος) να νιώσει ότι δεν κάνει τα πράγματα που έκανε πριν κι ότι «έχει περιοριστεί». Η κατάσταση αυτή οδηγεί πολλές φορές σε εκνευρισμό μεταξύ των δύο και καυγάδες. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η σωστή προσέγγιση είναι ότι πλέον το χρέος είναι κοινό κι ότι θα πρέπει να αποπληρωθεί και από τους δύο. Η αντιμετώπιση «είναι δικό σου χρέος, πλήρωσε το μόνος σου» είναι πιθανό να οδηγήσει σε πολλές διαμάχες και στη δημιουργία απόστασης στο ζευγάρι.

4. Διαφορετικές αξίες και πεποιθήσεις γύρω από το χρήμα.
Το χρήμα μπορεί να αντιπροσωπεύει διαφορετικά πράγματα σε κάθε οικογένεια. Σε κάποιες περιπτώσεις το χρήμα και τα υλικά αγαθά μπορεί να είναι ισότιμα της αγάπης, της σταθερότητας και της ασφάλειας για το μέλλον ή της ανεξαρτησίας και της ελευθερίας. Εάν ο ένας από τους δύο συζύγους έχει μεγαλώσει σε μια οικογένεια όπου τα ακριβά δώρα ήταν έκφραση αγάπης ή φροντίδας, θα περιμένει να λάβει την ίδια συμπεριφορά και από τον/την σύντροφό τους.

Οι άνθρωποι αυτοί δεν είναι απαραίτητα υλιστές ή χρυσοθήρες απλά δεν κατανοούν πώς είναι δυνατόν να προσφέρει κανείς ένα φθηνό δώρο στον/στην αγαπημένο/η του. Εάν λοιπόν, το άτομο αυτό παντρευτεί κάποιον/α που έχει μεγαλώσει σ’έναν περιβάλλον όπου η βασική αξία ήταν ότι τα χρήματα δεν πρέπει να ξοδεύονται ασυλλόγιστα αλλά αντίθετα να αξιοποιούνται για τα βασικά ή για πράγματα με νόημα, τότε ίσως να υπάρξει ρήξη στη σχέση. Ο μεν ίσως να νιώθει ότι ο/η σύντροφος του δεν τους υπολογίζει και ο δε να θεωρεί ότι απλά εργάζεται για την οικονομική σταθερότητα της οικογένειας. Στην περίπτωση αυτή , θα ήταν ωφέλιμο το ζευγάρι να δουλέψει για να επιτύχει αμοιβαία κατανόηση του υπόβαθρου και των αξιών που έχει ο καθένας για τα χρήματα. Έτσι ,μπορεί να επιλυθούν τυχόν παρεξηγήσεις και να βελτιωθεί η ποιότητα της επικοινωνίας στη σχέση.

5. Χρήματα και η αίσθηση δύναμης και ελέγχου.
Η επιθυμία για «έλεγχο» είναι ακόμα ένας λόγος για τον οποίο τα ζευγάρια έρχονται σε ρήξη για οικονομικά ζητήματα. Σε κάποιες σχέσεις, ο ένας σύντροφος κερδίζει περισσότερα από τον άλλον. Ίσως λοιπόν αυτός που κερδίζει τα περισσότερα χρήματα να τείνει να αισθάνεται «πιο σημαντικός» και να πιστεύει ότι θα πρέπει να έχει τον πρώτο λόγο στη λήψη αποφάσεων. Είναι ευνόητο βέβαια ότι τα παιχνίδια δύναμης δεν είναι ωφέλιμα για μια σχέση. Προκειμένου να εξασφαλιστεί η ισορροπία, το ζευγάρι θα πρέπει να αποφασίσει ποιός είναι ο υπεύθυνος για τα οικονομικά ζητήματα ή αν η διαχείριση θα γίνεται από κοινού. Στην περίπτωση βέβαια που ο ένας από τους δύο αποφασίσει ότι δεν θέλει να διαχειρίζεται οικονομικά ζητήματα, θα ήταν καλό να γνωρίζει σε γενικές γραμμές τα βασικά έτσι ώστε να μπορεί να αντιμετωπίζει έκτακτες καταστάσεις.

Ποια είναι η λύση;

Για να αποφευχθούν τυχόν διαμάχες των ζευγαριών για οικονομικά ζητήματα είναι σημαντικό να:

1. Αφιερώσετε χρόνο για να μιλήσετε για οικονομικά ζητήματα με τον/την σύντροφο σας, αποφεύγοντας κρίσεις, εκφράσεις θυμού και απογοήτευσης ή χαρακτηρισμούς που θα εντείνουν την ατμόσφαιρα. Προσπαθείστε να κατανοήσετε τις αξίες του σε σχέση με το χρήμα και εξηγείστε του τις δικές σας. Έπειτα συζητείστε τους στόχους σας και τα όνειρα σας καθώς και τυχόν οικονομικά προβλήματα που μπορεί να έχουν παρουσιαστεί. Αποφύγετε να καταναλώνεστε με καθημερινά μικροπράγματα αλλά αντίθετα επικεντρωθείτε σε έναν κοινό μελλοντικό στόχο που θα σας εμπνεύσει και θα σας κάνει να αισθάνεστε ενθουσιασμό για την επίτευξη του.

2. Συμφωνήστε σε έναν κοινό προϋπολογισμό για τα έξοδα του σπιτιού και τι είναι αποδεκτό να ξοδεύετε.

3. Αποφασίστε ποιος θα έχει την υπευθυνότητα να διαχειρίζεται τα οικονομικά. Ακόμα κι αν ο ένας από τους δύο είναι υπεύθυνος για τις πληρωμές , τις επενδύσεις και άλλα ζητήματα ο άλλος θα πρέπει να είναι ενήμερος για τις αποφάσεις που λαμβάνονται.

4. Είναι σημαντικό να υπάρχει η αίσθηση της «ενότητας» στο ζευγάρι αλλά και η αυτονομία είναι εξίσου σημαντική. Αν διατηρείτε κοινό λογαριασμό , ίσως είναι καλό να συμφωνήσετε με τον σύντροφό σας για ένα ποσό που μπορείτε να ξοδεύετε το μήνα για τον εαυτό σας και δεν είναι μέρος του οικογενειακού προϋπολογισμού.

Πηγή: e-psychology