Ήταν το 2010 όταν ένας αυστραλός βιβλιοθηκάριος ανακοίνωσε περιχαρής πως το χόμπι που είχε να μαζεύει το χνούδι από τον αφαλό του τα τελευταία 26 χρόνια είχε θέσει παγκόσμιο ρεκόρ Γκίνες! Η συλλογή του είναι σχετικά αηδιαστική βέβαια, το μακροχρόνιο πείραμά του αποκαλύπτει ωστόσο πως το ενδιαφέρον του ανθρώπου για τον αφαλό του δεν έχει παρέλθει. Και μπορεί ο Graham Barker να έκανε ό,τι έκανε επειδή βαριόταν και ήταν περίεργος, για κάποιους ωστόσο (όπως το μουσείο που αγόρασε τη συλλογή του!) το χνούδι του αφαλού θεωρήθηκε πολιτιστική κληρονομιά. Ο αφαλός είναι ταυτοχρόνως ένα από τα μέρη του σώματός μας που έχει χαρίσει και ένα δάνειο στη γλώσσα: την «ομφαλοσκόπηση», που στη μεταφορική της σημασία σημαίνει την επικέντρωση όλου του ενδιαφέροντος ενός ανθρώπου στον εαυτό του, με αποτέλεσμα να αδρανεί ή να αδιαφορεί για τον κοινωνικό του περίγυρο. Κι ενώ το πείραμα του βιβλιοθηκάριου ήταν απλά ερασιτεχνικό, η επιστήμη έχει αφιερώσει αρκετό κόπο και χρόνο για να αποκαλύψει τα μυστήρια του αφαλού. Όπως, ας πούμε, γιατί συγκεντρώνεται συνεχώς χνούδι εκεί μέσα! Όπως μας λένε οι ειδικοί, όπως ο αυστραλός επιστήμονας Karl Kruszelnicki που πέρασε από το μικροσκόπιο πάνω από 5.000 αφαλούς, οι άντρες είναι πιο πιθανό να έχουν χνούδι στον αφαλό τους από τις γυναίκες. Ο λόγος; Οι τρίχες στο στομάχι, που όσο να πεις είναι πιθανότερο να έχουν οι άντρες παρά οι γυναίκες! Ο ίδιος ερευνητής εξήγησε επίσης (στην «Telegraph» το 2009) γιατί το χνούδι του αφαλού έχει συνήθως συγκεκριμένο χρώμα, μπλε ή γκρι. Μα γιατί αυτά είναι τα συνηθέστερα χρώματα των αντρικών παντελονιών (όπως τα τζιν), τα οποία τρίβονται πάνω στο σώμα και οι ίνες τους καταλήγουν, πού αλλού, στον αφαλό. Άλλος ερευνητής μάλιστα από το Πανεπιστήμιο της Βιέννης, που πέρασε 4 ολόκληρα χρόνια κοιτώντας τον αφαλό του, κατέληξε πως κάθε καινούρια φανέλα προσθέτει το κατιτίς παραπάνω στο χνούδι του αφαλού! Αφήνοντας το χνούδι κατά μέρος, ώρα να μάθουμε πώς έφτασε να έχει η ομφαλοσκόπηση αυτή την αρνητική μεταφορική χροιά. Όλα ξεκίνησαν από την ομφαλοσκοπία, τη μέθοδο με την οποία προσπαθούσαν κάποιοι να φτάσουν σε θρησκευτική έκσταση παρατηρώντας επί μεγάλο χρονικό διάστημα τον ομφαλό τους. Στο σύγγραμμά του «Hours with the mystics» του 1865, o Robert Alfred Vaughan παρατήρησε την ομφαλοσκοπία των αγιορειτών μοναχών και μίλησε με μειωτικούς όρους, θεωρώντας πως δεν είχαν τίποτα άλλο να κάνουν όλη μέρα και όλη νύχτα. Κι έτσι φαίνεται να γενικεύεται η αρνητική της σημασία, επειδή κάποιος κορόιδεψε δηλαδή μια θρησκευτική πρακτική έκστασης…