Στο βαθύ αρνητικό αποτύπωμα που έχει για την κοινωνία η ανεξέλεγκτη γιγάντωση της δραστηριότητας των βραχυχρόνιων μισθώσεων, εστίασε κατά τις εργασίες της ημερίδα του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος που πραγματοποιήθηκε σήμερα, Δευτέρα (14/11).

Η ημερίδα που έφερε τον τίτλο «Βραχυχρόνιες Μισθώσεις: Επιπτώσεις στις Πόλεις και στους Πολίτες» περιελάμβανε παρουσίαση σχετικής μελέτης της Grant Thornton και δύο θεματικά πάνελ συζήτησης, με τη συμμετοχή διακεκριμένων ομιλητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Χαιρετισμό στην ημερίδα απηύθυναν ο υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας και ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης.

«Η τουριστική δαπάνη της οικονομίας διαμοιρασμού μεγεθύνεται με έντονο ρυθμό, 15% ετησίως»

Από τα βασικά ευρήματα της μελέτης της Grant Thornton ξεχωρίζουν τα ακόλουθα:

  • Η τουριστική δαπάνη της οικονομίας διαμοιρασμού μεγεθύνεται με έντονο ρυθμό, 15% ετησίως. Το 2022 έφτασε να αποτελεί το 14% της συνολικής τουριστικής δαπάνης, μέγεθος τέτοιο που δεν μπορεί να παραμένει χωρίς ρυθμιστικό πλαίσιο.
  • Η μέση τιμή βραχυχρόνιων μισθώσεων είναι κατά 5 φορές μεγαλύτερη από αυτή που σημειώνεται σε επίπεδο μακροχρόνιας μίσθωσης, δημιουργώντας ισχυρά κίνητρα στους ιδιοκτήτες να διαθέσουν τα ακίνητά τους στη βραχυχρόνια αγορά, δημιουργώντας οξυμένα προβλήματα στέγασης.
  • Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις δημιουργούν σημαντικές απώλειες σε επίπεδο δημοσίων εσόδων λόγω του τρόπου φορολόγησής τους. Το 2016 οι απώλειες των δημοσίων εσόδων έφταναν τα 160,6 εκατ. Ευρώ. Το 2022 η εκτίμηση για τις απώλειες των δημοσίων εσόδων ανέρχεται στα 316,7 εκατ. Ευρώ. Καταγράφεται δηλαδή διπλασιασμός των καθαρών απωλειών δημόσιων εσόδων κατά το διάστημα 2019-2022.
  • Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις στερούν τη δημιουργία πρόσθετων 39.000 θέσεων εργασίας σε ετήσια βάση.

Δείτε εδώ αναλυτικά τη μελέτη της Grant Thornton.

Η δέσμη προτάσεων του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος

Ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος Αλέξανδρος Βασιλικός ολοκληρώνοντας τις εργασίες της ημερίδας παρουσίασε τη δέσμη προτάσεων ρύθμισης της δραστηριότητας πάνω σε 7 άξονες παρέμβασης.

Αναλυτικά:

  1. Χρονικοί περιορισμοί
    Θέσπιση ανώτατου ορίου 90 ημερών ετησίως, για όλη τη χώρα
  2. Χωρικοί περιορισμοί
    Το οριζόντιο όριο των 90 ημερών να μειώνεται σε 60 σε περιπτώσεις όπως των νησιών κάτω των 10.000 κατοίκων ή σε περιοχές με χαμηλή μέση πληρότητα των κύριων ξενοδοχειακών καταλυμάτων. Επίσης με απόφαση του Δήμου να μην επιτρέπεται η εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής νέων ακινήτων που βρίσκονται σε οριοθετημένα τμήματα των αστικών κέντρων, όταν διαπιστώνεται πως οι κατοικίες προς βραχυχρόνια μίσθωση υπερβαίνουν το 50% των κατοικιών που ιδιοκατοικούνται ή μισθώνονται για μακροχρόνια μίσθωση.
  3. Όριο στον αριθμό ακινήτων ανά εκμισθωτή/υπεκμισθωτή
    Δύο ακίνητα κατ’ ανώτατο όριο ανά εκμισθωτή/υπεκμισθωτή, ο οποίος είναι φυσικό και όχι νομικό πρόσωπο. Το νομικό πρόσωπο θα θεωρείται επαγγελματίας όταν προβαίνει σε βραχυχρόνια μίσθωση.
  4. Θεσμοθέτηση ελάχιστων τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών
    Να υπάρχει πρόβλεψη μεταξύ άλλων για εμβαδόν τουλάχιστον 10 τ.μ. για το δωμάτιο και 18 τ.μ. για το διαμέρισμα, να διαθέτει φυσικό φωτισμό, αερισμό και θέρμανση, με ανώτατο αριθμό δωματίων (10 δωμάτια ), με πιιστοποίηση υγιεινής και πυρασφάλειας, με ασφάλιση αστικής ευθύνης και υποχρέωση συμμόρφωσης με ειδικά υγειονομικά πρωτόκολλα, όταν συντρέχουν λόγοι όπως στην περίπτωση της πανδημίας.
  5. Φορολόγηση
    Προτείνονται τέλη διαμονής παρεπιδημούντων υπέρ ΟΤΑ, τέλη καθαριότητας και φόρος διαμονής. Σημαντικό είναι να προβλέπεται υψηλότερος φόρος εισοδήματος για τη βραχυχρόνια μίσθωση σε σχέση με τη μακροχρόνια και η επιβολή ΦΠΑ για τα ακίνητα που πάνω από 3 συνεχή χρόνια διατίθενται για τουριστική διαμονή.
  6. Δικαιώματα των συνιδιοκτητών
    Υποχρέωση ενημέρωσης των συνιδιοκτητών για τη διάθεση του ακινήτου για βραχυχρόνια μίσθωση και αύξηση των κοινοχρήστων κατά 25%. Σημαντικό να λαμβάνεται απόφαση από τη Γενική Συνέλευση των ιδιοκτητών (51% των μεριδίων) της πολυκατοικίας/ συγκροτήματος/ παραθεριστικού οικισμού αν θα επιτρέπεται η βραχυχρόνια μίσθωση στα εν λόγω ακίνητα ή/ και καθορισμός του μέγιστου αριθμού κατοικιών που μπορεί να διατίθενται για βραχυχρόνια διαμονή.
  7. Εφαρμογή συστήματος ελέγχων και επιβολής κυρώσεων
    Εφαρμογή συστήματος ελέγχου καταγγελιών κατά του ιδιοκτήτη ακινήτου βραχυχρόνιας διαμονής εκ μέρους συνιδιοκτητών και πελατών, με αυστηροποίηση των κυρώσεων και των προστίμων.

Βασίλης Κικίλιας: Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις είναι μέρος του τουριστικού μας προϊόντος

«Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις είναι μέρος του τουριστικού μας προϊόντος. Για την εύρυθμη λειτουργία του υγιούς ανταγωνισμού, αλλά και για την εύρυθμή λειτουργία των αστικών μας κέντρων η κυβέρνηση επεξεργάζεται ένα πλαίσιο για την αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Το πλαίσιο αυτό θα διαχωρίζει αυτούς οι οποίοι εκμισθώνουν μαζικά ακίνητα έναντι της πλειοψηφίας που εκμισθώνουν ένα ή δύο ακίνητα» επεσήμανε ο υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας κατά την ομιλία του.

Μπακογιάννης: Υπάρχουν γειτονιές στην Αθήνα που έχουν ξεπεράσει το όριο του κορεσμού λόγω του Airbnb

Στους τρόπους αντιμετώπισης των προβλημάτων που ανακύπτουν από την όλο και μεγαλύτερη επέκταση των βραχυχρόνιων μισθώσεων ακινήτων (τύπου Airbnb) αναφέρθηκε ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης μιλώντας στην εκδήλωση του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας.

«Πρέπει να καθίσουμε όλοι μαζί γύρω από ένα τραπέζι και να θέσουμε τις βάσεις για ένα μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Και προφανώς σημαντικό κομμάτι αυτού του σχεδιασμού πρέπει να είναι η αντιμετώπιση των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Δεν πρέπει να επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος και να παρασυρθούμε σε προχειρότητες» τόνισε χαρακτηριστικά.

Και πρόσθεσε: «Το Airbnb, η βραχυχρόνια μίσθωση, η οικονομία διαμερισμού μπορεί να είναι ευλογία και μπορεί να είναι και κατάρα. Είναι ευλογία διότι, ειδικά σε δύσκολες στιγμές στο παρελθόν αλλά και τώρα, έρχεται να ενισχύσει το εισόδημα. Αλλά και κατάρα διότι οδηγεί σε αυξήσεις ενοικίων κλπ. Και βεβαίως δημιουργεί και ζητήματα στην κοινωνική συνοχή της πόλης»

Αναφερόμενος στο πού πρέπει να κινηθεί το νομοθετικό πλαίσιο υπογράμμισε ότι το ρυθμιστικό πλαίσιο πρέπει να είναι αρμοδιότητα και ευθύνη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. «Θα ήταν πάρα πολύ εύκολο πολιτικά να σπρώξουμε’ το ζήτημα στην κυβέρνηση, στην εκάστοτε κυβέρνηση, όμως δεν είναι σύμπτωση και δεν είναι τυχαίο ότι στις πιο πολλές πόλεις παγκοσμίως την ευθύνη και την αρμοδιότητα την έχει ο Δήμος. Το θέμα το βραχυχρόνιων μισθώσεων θα πρέπει να εξεταστεί γειτονιά προς γειτονιά. Υπάρχουν γειτονιές οι οποίες έχουν ξεπεράσει το όριο του κορεσμού όπως υπάρχουν και οι γειτονιές που θα καλωσόριζαν περισσότερο την οικονομία του διαμερισμού. Με αυτή τη λογική μπορούμε να προχωρήσουμε μπροστά, προφανώς αυτή θα είναι μια δυναμική διαδικασία, δεν θα είναι κάτι το οποίο θα είναι σταθερό ή παγιωμένο, προφανώς κανείς δε θέλει να θίξει κεκτημένα δικαιώματα, προφανώς θα πρέπει να είναι πολύ ξεκάθαρο ότι το σχέδιο θα πρέπει να προκύψει από διαβούλευση αλλά σε κάθε περίπτωση είναι πάρα πολύ σημαντικό να προχωρήσουμε άμεσα» σημείωσε.

Όπως είπε ο κ. Μπακογιάννης, «η Αθήνα πρέπει να κρατήσει τον χαρακτήρα της. Θα πρέπει να αλλάξει χωρίς να χάσει τη ψυχή της. Η τουριστικοποίηση της πόλης, η άκρατη τουριστικοποίηση της πόλης, η μετατροπή της σε μία αρχαιοελληνική Disneyland ή μία νεοκλασική Disneyland κινδυνεύει να δημιουργήσει πάρα πολύ μεγάλα προβλήματα και όχι μόνο στο μόνιμο κάτοικο αλλά και στον ίδιο τον επισκέπτη. Αυτό είναι λοιπόν το πολύ μεγάλο στοίχημα που έχουμε μπροστά μας».

Αλέξανδρος Βασιλικός: Αναδείξαμε τις κοινωνικές επιπτώσεις από το ανεξέλεγκτο τοπίο στις βραχυχρόνιες μισθώσεις

«Αναδείξαμε με έγκυρο και τεκμηριωμένο τρόπο, όπως κάνουμε πάντα στο ΞΕΕ, τις σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις από το ανεξέλεγκτο τοπίο στις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Δέκα χρόνια αφότου το ΞΕΕ άνοιξε για πρώτη φορά το ζήτημα, το φαινόμενο γιγαντώθηκε μέσα σε μια γκρίζα ζώνη, χωρίς κανόνες, χωρίς ελέγχους, χωρίς πιστοποιήσεις, με ”μαύρη εργασία” και πρακτικές παραοικονομίας. Τα αποτελέσματα είναι ορατά δια γυμνού οφθαλμού. Στα ύψη τα ενοίκια για τις οικογένειες, γιατροί που φεύγουν από τα νησιά γιατί δεν βρίσκουν σπίτι, καθηγητές και δάσκαλοι που κοιμούνται στα αυτοκίνητα» τόνισε ο πρόεδρος του ΞΕΕ Αλέξανδρος Βασιλικός.

«Ολόκληρες περιοχές χάνουν τη φυσιογνωμία και το χαρακτήρα τους ενώ οι μόνιμοι κάτοικοι βιώνουν καθημερινά την ανασφάλεια, αφού κανένας δεν ελέγχει κανέναν. Έχουμε καθυστερήσει πάρα πολύ στην αντιμετώπιση του φαινομένου σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη και το κοινωνικό κόστος γίνεται πραγματικά δυσβάσταχτο για τους πολίτες. Δεν υπάρχουν περιθώρια παράτασης αυτής της κατάστασης. Είναι επιβεβλημένη η άμεση παρέμβαση της Πολιτείας για μια δίκαιη ρύθμιση στις βραχυχρόνιες μισθώσεις, με ευαισθησία απέναντι στις ανάγκες της κοινωνίας και των πολιτών» επεσήμανε.