Η αλήθεια είναι πως με το πέρασμα των χρόνων έχουν αλλάξει εντυπωσιακά διάφορες περιοχές της Αττικής ακόμη και το κέντρο της Αθήνας. Βλέποντας παλιές ασπρόμαυρες φωτογραφίες, διαπιστώνει κανείς ότι το μεγαλύτερο μέρος του 19ου αιώνα η Αττική αποτελούταν ουσιαστικά από μεγάλες εκτάσεις – βοσκοτόπια με διάσπαρτα σπίτια και άλλα κτήρια εδώ και εκεί. Μια εικόνα εντελώς διαφορετική από τη σημερινή.

Υπήρχαν συνοικισμοί και γειτονιές αλλά όχι πυκνοκατοικημένες περιοχές, πολυκατοικίες και τόσο ανεπτυγμένος αστικός ιστός. Χαρακτηριστικό είναι ότι κοιτώντας παλιές φωτογραφίες από παλιά, κάποιες περιοχές είναι πολύ δύσκολο να τις αναγνωρίσεις. Κάτι τέτοιο, όπως αναφέρει το exploringgreece.tv, συμβαίνει και με μία περιοχή που την τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα ήταν αραιοκατοικημένη τόσο ώστε στην πραγματικότητα μπορούμε να μιλάμε για ένα βοσκοτόπι. Εκεί έμεναν μόνο λίγες οικογένειες και δεν υπήρχε πόσιμο νερό από κανονικό δίκτυο ύδρευσης. Συνθήκες και εικόνες που δεν έχουν σήμερα καμία σχέση με την πολυσύχναστη περιοχή της Αττικής που γνωρίζουμε.

Η περιοχή της Αττικής που ήταν βοσκοτόπι και είχε ταυτόχρονα θέα σε Ακρόπολη και θάλασσα

Η περιοχή αυτή ήταν κάποτε ένα άγνωστο μέρος για πολλούς Αθηναίους. Δεν ήξεραν ότι μένουν άνθρωποι εκεί αλλά νόμιζαν ότι έβοσκαν μόνο ζώα. Χαρακτηριστικό είναι ότι λέγεται πως τους κατοίκους αυτής της περιοχής με την υπέροχη κατά κοινή ομολογία θέα, οι Αθηναίοι χαρακτήριζαν «δραπέτας φρενοκομείου». Για ποια περιοχή μιλάμε; Για την Καλλιθέα φυσικά! Κι όμως η Καλλιθέα κατά το έτος 1905 ήταν τόπος κυρίως για βοσκούς. Και μάλιστα χρειαζόταν πολύ περπάτημα για να πας μέχρι την Ακρόπολη.

Η περιοχή ωστόσο, άρχισε σταδιακά να κατοικείται όλο και περισσότερο μέχρι ιδιαίτερα μετά τη μαζική εγκατάσταση των προσφύγων. Πρώτα το 1922 από τη Μικρασία και έπειτα το 1964 από την Κωνσταντινούπολη. Όλοι τους είχαν επιλέξει να μένουν εκτός του αστικού κέντρου. Και αυτό προκαλούσε εντύπωση καθώς ήταν καταξιωμένα μέλη της αθηναϊκής κοινωνίας, δηλαδή μεγαλοαστοί της εποχής με δεσμούς συγγένειας μεταξύ τους.

Το άγνωστο περιστατικό με την ύδρευση

Η Καλλιθέα, λοιπόν, κάποτε ήταν άγνωστη και χωρίς καθόλου νερό. Τότε ο Γεώργιος Φιλάρετος, διδάκτωρ της Νομικής, δημοσιογράφος και ο πρώτος οικιστής της, ζήτησε με αίτησή του στον Δήμο Αθηναίων ύδρευση από το Αδριάνειο Υδραγωγείο Αθηνών. Ο αρμόδιος υπάλληλος που παρέλαβε το αίτημα απόρησε που βρίσκεται αυτό σημείο και επειδή δεν γνώριζε, απέρριψε την αίτηση με συνοπτικές διαδικασίες. Ο Φιλάρετος απογοητεύτηκε, αλλά δεν το έβαλε κάτω και παρά τις τεχνικές υποδείξεις του αρχιτέκτονα Τσίλερ να ανοίξει πηγάδι, ακολούθησε άλλη μέθοδο και τελικά με μολυβδοσωλήνες έφερε νερό από την Δεξαμενή Αθηνών!

Σήμερα φυσικά η εικόνα που έχουμε απέχει κατά πολύ. Η Καλλιθέα απλώνεται σε μια πεδινή, σχεδόν έκταση 4.500 στρεμμάτων. Δε θα δεις πρόβατα και λίγες οικογένειες, αλλά οργανωμένες γειτονιές, πολυκατοικίες, καταστήματα και δεκάδες μαγαζιά εστίασης. Πλατείες, αθλητικά κέντρα και μεγάλους δρόμους. Και σίγουρα δεν μπορείς να θαυμάσεις πια από παντού τη θέα προς την θάλασσα και την Ακρόπολη ταυτόχρονα. Τα κτήρια εξάλλου δεν το επιτρέπουν…