Κτισμένες σε απότομες πλαγιές, μέσα στη θάλασσα ή με όμορφα φυσικά τοπία ολόγυρά τους, οι Παναγίες που ακολουθούν εντυπωσιάζουν τους επισκέπτες των νησιών όπου εντοπίζονται, αποτελώντας πραγματικό σημείο αναφοράς για τον εκάστοτε προορισμό.
Ακολουθούν πέντε από τις πιο ωραίες Παναγίες, μοναστήρια και εκκλησίες, των Κυκλάδων, που αξίζει να συμπεριλάβετε στις στάσεις σας.
Παναγία Δροσιανή, Νάξος
Είναι ένα από τα παλαιότερα πρωτοχριστιανικά μνημεία στον ελληνικό χώρο και βρίσκεται στη Νάξο. Μάλιστα, για το νησί η Παναγία η Δροσιανή είναι ένα μεγάλης σημασίας θρησκευτικό κέντρο και από τα πιο ιστορικά Βυζαντινά μοναστήρια, προσελκύοντας το ενδιαφέρον των προσκυνητών απ’ όλο τον κόσμο.
Βρίσκεται στη βόρεια άκρη της κοιλάδας της Δρυμαλίας, νότια του χωριού Μονή και το μεγαλύτερο μέρος του ήταν θαμμένο και μόλις τη δεκαετία του 70 έγιναν οι ανασκαφές από την αρχαιολογική υπηρεσία όπου και αποκαλύφθηκε πλήρως. Μέχρι τότε το μόνο μέρος που ήταν ορατό ήταν η κυρίως εκκλησία που ήταν και η πλέον πρόσφατη.
Παναγία Θαλασσινή, Άνδρος
Στο λιμάνι της Χώρας της Άνδρου, στην περιοχή της Πλακούρας, πάνω σε έναν βράχο δεσπόζει το μικρό εκκλησάκι της Παναγίας της Θαλασσινής, η οποία θεωρείται ότι είναι η προστάτιδα όσων ταξιδεύουν στη θάλασσα.
Μάλιστα, στην εικόνα της Θαλασσινής συναντάται ένα πρωτότυπο στοιχείο στην αγιογραφία, που, όμως, δεν είναι και τόσο τυχαίο. Η Παναγία εικονίζεται πάντα φορώντας κόκκινο χιτώνα, όμως, σε αυτή την εικόνα φοράει μπλε, θέλοντας να δείξουν τη σχέση της με τη θάλασσα.
Παναγιά Χοζοβιώτισσα, Αμοργός
Χτισμένη ανάμεσα στα βράχια, η Μονή της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας στην Αμοργό, είναι ορατή μόνο από το πέλαγος. Από μακριά μοιάζει με λευκή ζωγραφιά πάνω σε βράχους απειλητικούς κι απόκρημνους, με το Αιγαίο να απλώνεται 300 μέτρα πιο κάτω.
Στο λιτό, απέριττο και ταυτόχρονα επιβλητικό μοναστήρι ο επισκέπτης φτάνει ανεβαίνοντας περίπου 300 σκαλιά. Δεν μπορείς παρά να σταθείς με δέος μπροστά σε αυτό το παράξενο οικοδόμημα του 1017, που εκτείνεται σε οκτώ ορόφους.
Στενές σκάλες, πέτρινες ή χτιστές, σκαλισμένες πάνω στο βράχο, συνδέουν τους ορόφους της μονής. Λαξευμένα στο βράχο είναι και τα κελιά των μοναχών, τα μαγειρεία, οι αποθήκες, τα πατητήρια και τα πηγάδια. Οι φιλόξενοι μοναχοί κερνούν καφέ και λουκούμι τους επισκέπτες.
Μέσα στη μονή υπάρχουν δύο ενεπίγραφες εικόνες της Παναγίας και ένα εξαπτέρυγο που χρονολογείται στην εποχή του αυτοκράτορα Αλέξιου Α’ Κομνηνού. Οι εικόνες αποτελούν ζωντανές μαρτυρίες της καταγωγής της εικόνας, που προέρχεται από την περιοχή Χοζιβά ή Χόζοβο των Αγίων Τόπων, από όπου πήρε και το όνομά της.
Παναγία Χρυσοπηγή, Σίφνος
Στο νοτιοανατολικό τμήμα της Σίφνου μεταξύ του Φάρου και του Πλατύ Γιαλού, το μοναστήρι της Παναγίας Χρυσοπηγής αναδύεται λες μέσα από τα νερά του Αιγαίου για να προσφέρει εντυπωσιακές εικόνες στους επισκέπτες του. Αποτελεί σημείο αναφοράς για το νησί, αφού η Μεγαλόχαρη είναι ταυτόχρονα η πολιούχος και η προστάτιδά του από το 1964.
Χτισμένη το 1615 δημιουργήθηκε για να στεγάσει τη θαυματουργή εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής που ανέσυραν οι ψαράδες του νησιού από τη θάλασσα. Από το 1760 αποτελεί μετόχι του μοναστηριού της Βρυσιανής, ενώ χρωστάει την ονομασία της στον καλόγερο Παρθένο Χαιρέτη, ο οποίος την ονόμασε έτσι προς ανάμνηση της Χρυσοπηγής Χανιών, η οποία ήταν η μονή όπου ασκήτεψε πριν έρθει στη Σίφνο.
Κατάλευκη και με το φως του ήλιου να της προσδίδει περισσότερη λάμψη, έρχεται σε αντίθεση με την άγρια ομορφιά του βραχώδους τοπίου ολόγυρά της, χαρίζοντας σε όσους την επισκεφτούν αφορμή για αμέτρητα φωτογραφικά κλικ.
Παναγία Εκατονταπυλιανή, Πάρος
Η Παναγία Εκατονταπυλιανή, ένα από τα πιο φημισμένα ορθόδοξα προσκυνήματα στο Αιγαίο, εντοπίζεται σε ένα από τα πιο κεντρικά και πολυσύχναστα σημεία της Παροικιάς, σε κοντινή απόσταση από το λιμάνι της Πάρου.
Για τον εντυπωσιακό αυτό ναό υπάρχουν δύο ονομασίες. Η πρώτη, Καταπολιανή, αναφέρεται στη γεωγραφία του «κατά την πόλιν», προς το μέρος δηλαδή της αρχαίας πόλης, ενώ η δεύτερη (και σημερινή) Εκατονταπυλιανή, στην παράδοση που λέει ότι στην εκκλησία υπάρχουν 99 φανερές πόρτες, με την 100η να παραμένει κρυφή μέχρις ότου οι Έλληνες πάρουν πίσω την Πόλη.
Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός της είναι σχεδόν πανομοιότυπος με εκείνον της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη. Αυτό οφείλεται στο ότι ο ναός της Εκατονταπυλιανής δημιουργήθηκε από τον Ιγνάτιο, μαθητή του πρωτομάστορα της Αγίας Σοφίας, Ανθέμιο, και αποτελείται από συγκρότημα οικοδομημάτων που αποτελείται από τον κύριο ναό σε σχήμα σταυρού, έξι παρεκκλήσια, τον περίβολο με τα κελιά και το Βαπτιστήριο.
Ο ναός της Εκατονταπυλιανής είναι ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία σε όλο το σύμπλεγμα των Κυκλάδων.