Για περισσότερα από 120 χρόνια, το παλάτι Matild στέκεται πάνω από τη γέφυρα της Ελισάβετ, καλωσορίζοντας όσους διασχίζουν τον ποταμό Δούναβη από τη Βούδα στην Πέστη -τα δύο μισά που αποτελούν την πρωτεύουσα της Ουγγαρίας.
Χτισμένο το 1902, όταν η αυστροουγγρική αυτοκρατορία ήταν οικονομικά ισχυρή, το παλάτι ανεγέρθηκε ως σύμβολο δύναμης και επιτυχίας. Από τη χρυσή εποχή του στις αρχές του 20ού αιώνα μέχρι σήμερα, το Matild ήταν ένα μέρος όπου οι άνθρωποι έρχονταν για να δουν και να απολαύσουν τη δόξα του πολυτελούς περιβάλλοντός του.
Πριν από τη διάλυση της αυτοκρατορίας το 1918, οι πλούσιοι, οι βασιλικοί και οι διάσημοι της Ευρώπης συνέρρεαν εδώ για να κοινωνικοποιηθούν στο δημόσιο καφέ του παλατιού, το οποίο τότε ήταν το «σύμβολο» της περίφημης κουλτούρας των καφέ της Ουγγαρίας.
Όμως, παρά το γεγονός ότι επέζησε από δύο παγκόσμιους πολέμους και γνώρισε μια αναγέννηση τη δεκαετία του 1950, το παλάτι Matild παρακμάζει υπό την κομμουνιστική κυριαρχία και οι προσπάθειες αναβίωσης της μετασοβιετικής εποχής δεν αποκατέστησαν ποτέ την παλιά του αίγλη.
Μετά από μια πενταετή μεταμόρφωση υπό την καθοδήγηση της παγκοσμίου φήμης Ελληνίδας σχεδιάστριας εσωτερικών χώρων Μαρίας Βαφειάδη και των τοπικών αρχιτεκτόνων Puhl Antal και Peter Dajka, το παλάτι Matild έχει και πάλι ανακτήσει τη θέση του ως κόσμημα της κοινωνικής σκηνής της Βουδαπέστης.
Άνοιξε ξανά τις πόρτες του ως πολυτελές ξενοδοχείο πέντε αστέρων, με 130 δωμάτια το 2021 -το Matild Palace, A Luxury Collection Hotel υπό τη σκέπη της διεθνούς αλυσίδας πολυτελών ξενοδοχείων Marriott- σηματοδοτώντας το τελευταίο κεφάλαιο στην πλούσια και ζωντανή ιστορία του.
Η ιστορία του θρυλικού κτιρίου
Η ιστορία του παλατιού Matild ξεκίνησε στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν η πριγκίπισσα Μαρία Κλοτίλδη της Σαξονίας-Κόμπουργκ και Γκότα, αρχιδούκισσα της Αυστρίας, που ζούσε στην Ουγγαρία, πίεζε να φέρει στη χώρα την κουλτούρα της δυτικοευρωπαϊκής Belle Epoque.
Παρήγγειλε το Matild και ένα αδελφό κτίριο, το παλάτι Klotild, για να στέκονται εκατέρωθεν της εισόδου στην πλευρά της Πέστης, στη νεόδμητη γέφυρα της Ελισάβετ πάνω από τον Δούναβη. Το Matild στέγαζε ιδιωτικά διαμερίσματα και ένα δημοφιλές καφέ στον κάτω όροφο.
«Το παλάτι Matild ήταν ένα από τα πιο σημαντικά, εμβληματικά παλάτια στο κέντρο της Πέστης», λέει στο CNN Travel ο καθηγητής Jozsef Laszlovszky, διευθυντής του προγράμματος σπουδών πολιτιστικής κληρονομιάς στο Central European University. Σύμφωνα με τον Laszlovszky, θεωρήθηκε ως σύμβολο της συγχώνευσης τριών αστικών κέντρων -της Βούδας, της Πέστης και της Οβούδας- σε μια νέα πόλη το 1873.
Ολοκληρώθηκε το 1902, σύμφωνα με τα σχέδια των αρχιτεκτόνων Floris Korb και Kalman Giergl, και το παλάτι Matild έγινε γρήγορα το πιο δημοφιλές της Βουδαπέστης. Βασιλείς, πρόεδροι, πρωθυπουργοί, ακόμη και διεθνείς διασημότητες ήταν τακτικοί επισκέπτες. Οι πρωτοποριακές τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν στην αρχική κατασκευή όπως ο σιδερένιος πυρήνας της δομής, διακοσμημένος με σκαλιστή πέτρα, αποτελούσε απόδειξη της αρχιτεκτονικής εφευρετικότητας της εποχής.
Μετά τις καταστροφές του Πρώτου και του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, με αποκορύφωμα την πολιορκία της Βουδαπέστης το 1944-45, το θρυλικό καφέ Belvarosi Kavehaz που βρισκόταν στο εσωτερικό του παλατιού παρέμεινε ανοιχτό, φιλοξενώντας κοσμικούς, καλλιτέχνες και συγγραφείς που ήταν τακτικοί θαμώνες της περίφημης κουλτούρας των καφέ της Ουγγαρίας.
Μεταπολεμικά, το παλάτι ανακαινίστηκε το 1956, ταυτόχρονα με την Ουγγρική Επανάσταση. Η επαναλειτουργία του καφέ του παλατιού εκείνη την εποχή ήταν σύμβολο μιας νέας αρχής, μια υπόσχεση ελπίδας και ανανέωσης για τους κατοίκους της Βουδαπέστης. Το καφενείο έγινε και πάλι κέντρο δραστηριότητας και το παλάτι τέθηκε γρήγορα σε πλήρη χρήση, αν και υπό αυστηρότερο έλεγχο.
Σε απόδειξη της ανθεκτικότητας αυτού του ιστορικού αρχιτεκτονικού αριστουργήματος και, κυρίως, του ουγγρικού ανθρώπινου πνεύματος, το παλάτι τέθηκε υπό την προστασία της UNESCO το 1977.
Το 1984, μετά από άλλη μια εκτεταμένη ανακαίνιση, το Belvarosi Kavehaz άνοιξε ξανά με νέο όνομα.
Το Lido έγινε κάτι περισσότερο από ένα απλό καφέ για τους κατοίκους της Βουδαπέστης κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Έγινε πολιτιστικός κόμβος, προσφέροντας το μεσημέρι φολκλορική παράσταση με χορό και μουσική, καθώς και ζωντανή τζαζ, παραστάσεις καμπαρέ και άλλη ψυχαγωγία.
Η ανακαίνιση που κόστισε 80 εκ. δολάρια
Καθώς η Ουγγαρία εισήλθε στη νέα χιλιετία, το παλάτι Matild συνέχισε να προσαρμόζεται και να εξελίσσεται με την εποχή. Το Lido πήρε μια σειρά από νέες μορφές. Πρώτα ήταν ντίσκο κλαμπ, αργότερα καζίνο και τώρα το Matild Cafe & Cabaret, το οποίο έχει ανακαινιστεί με αγάπη για να αποτίσει φόρο τιμής στις μέρες του Belvarosi Kavehaz.
Ωστόσο, η πιο αξιοσημείωτη μεταμόρφωση έλαβε χώρα το 2017, όταν ξεκίνησε ένα μεγάλο έργο ανακαίνισης που λέγεται ότι αξίζει 80 εκατομμύρια δολάρια για να μετατραπεί το Matild Palace σε πολυτελές ξενοδοχείο.
«Κατά τη διάρκεια της ανακαίνισης του παλατιού Matild, οι σχεδιαστές και οι ιδιοκτήτες έδωσαν ιδιαίτερη προσοχή στην ανακατασκευή των ιστορικών χώρων στην αρχική τους μορφή, αναδημιουργώντας την ατμόσφαιρα 120 ετών πριν», δήλωσε ο Peter Dajka, ένας από τους αρχιτέκτονες πίσω από τα τελευταία έργα ανακαίνισης του παλατιού.
Σήμερα, το παλάτι έχει αποκατασταθεί στην αρχική του μεγαλοπρέπεια, επαναφέροντας την πρόσοψη, τις σκάλες, τους εσωτερικούς χώρους και το ιστορικό καφέ στην αρχική κομψότητα της Belle Epoque.