Έρευνες έχουν αποδείξει ότι τα social media παρά τα θετικά που προσφέρουν στην επικοινωνία, μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στην ψυχική υγεία, με τους ειδικούς να «κρούουν» τον κώδωνα του κινδύνου για το doomscrolling, το οποίο αρχίζει να αναπτύσσεται ραγδαία και ειδικά στο Facebook.
Σύμφωνα με την thesun.co.uk, ο συγκεκριμένος όρος – στα ελληνικά σημαίνει “καταδικασμένο σκρολάρισμα”- σημαίνει την αφιέρωση υπερβολικού χρόνου για την κατανάλωση αρνητικών ειδήσεων.
Είναι ένα φαινόμενο που υπάρχει από την στιγμή που άρχισαν να χρησιμοποιούνται ως μέσο ενημέρωσης τα social media, όμως αναπτύχθηκε ραγδαία με την έλευση του κορονοϊού, γιατί εφαρμόστηκαν πολύμηνα lockdown, που κράτησαν τον κόσμο περιορισμένο, με αποτέλεσμα να καταστεί ευκολότερα θύμα του doomscrolling.
Όπως αναφέρουν οι ειδικοί, επηρεάζει ιδιαίτερα αρνητικά την ψυχική υγεία, αφού βοηθάει στην εκδήλωση υψηλών επιπέδων στρες, ενώ υπάρχει περίπτωση οι επιπτώσεις να εμφανίσουν και σωματικά συμπτώματα.
Χαρακτηριστικά, ερευνητές από το Τέξας αναφέρουν ότι οι άνθρωποι αυτοί είναι πιθανότερο να εμφανίσουν διαταραχές της ψυχικής (το 74%) και σωματικής υγείας τους (το 61%), έναντι πολύ μικρότερων ποσοστών (8% και 6%) μεταξύ όσων δεν έχουν τέτοιο «κόλλημα» με τις ειδήσεις.
Πώς να αποφύγετε το doomscrolling
Ερευνητές από την Αυστραλία έγραψαν στον επιστημονικό ιστότοπο «The Conversation» και πρότειναν πέντε συμβουλές, ώστε οι άνθρωποι να μην πέφτουν θύματα του doomscrolling.
Αρχικά, προτείνουν το διάβασμα ειδήσεων στα social media να γίνεται μια συγκεκριμένη ώρα της ημέρας και όχι όλο το 24ωρο. Αν και είναι δύσκολο, καθώς ο άνθρωπος είναι διαρκώς συνδεδεμένος στο διαδίκτυο, είναι μια καλή τακτική για να γίνει η αρχή.
Έπειτα, αναφέρουν ότι τόσο στο Facebook, όσο και σε άλλες πλατφόρμες στα social media, υπάρχει η δυνατότητα να απενεργοποιηθούν οι δυσάρεστες ειδήσεις. Έτσι, θα εμφανίζεται μόνο ευχάριστο και ανάλαφρο περιεχόμενο, που δεν θα είναι επιφορτισμένο με τα νέα της καθημερινότητας.
Επίσης, οι ειδικοί προτείνουν να δημιουργήσετε έναν τρόπο, ώστε να μην είναι άμεση η πρόσβαση στα social media. Παραδείγματος χάριν, μπορείτε να τα τοποθετήσετε όλα μαζί σε ένα φάκελο, με αποτέλεσμα να χρειάζονται τρία κλικ, αντί για ένα, για να ανοίξει η εφαρμογή που θέλετε. Αυτό μπορεί να ακούγεται χαζό, όμως πρακτικά μειώνεται η άμεση επαφή που αποζητά ασυνείδητα ο άνθρωπος, με αποτέλεσμα να προσέχει περισσότερο τι να δει, αφού αισθάνεται ότι έχει περιορισμένο χρόνο.
Μάλιστα, σε περίπτωση που δεν πιάσουν τόπο όλες οι παραπάνω συμβουλές, μπορείτε να πάτε στις ρυθμίσεις λογαριασμού στο Facebook ή στα υπόλοιπα social media και να διαλέξετε την επιλογή, που θα σας δίνει πρόσβαση περιορισμένου χρόνου για πλοήγηση.
Η 4+1 συμβουλή
Παρόλα αυτά, υπάρχει ακόμα μια συμβουλή που προτείνουν οι ειδικοί και αυτή είναι να μιλάτε με τους ανθρώπους που έχετε κοντά σας για την επικαιρότητα.
Σαν συμβουλή μπορεί να μην είναι ο πιο αντικειμενικός τρόπος για αφιλτράριστη και αντικειμενική ενημέρωση, μπορεί όμως να μειώσει τις αρνητικές επιπτώσεις, από κάποια δυσάρεστη είδηση.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Μπράιαν ΜακΛάφλιν, που έχει κάνει σχετική έρευνα, σημειώνει ότι «η παρακολούθηση των εξελίξεων διεθνώς στα μέσα ενημέρωσης μπορεί να δημιουργήσει μια κατάσταση υψηλής εγρήγορσης και διέγερσης σε μερικούς ανθρώπους, κάνοντας τον κόσμο να φαίνεται σαν ένα σκοτεινό και επικίνδυνο μέρος. Σε τέτοια άτομα μπορεί να εμφανιστεί ένας φαύλος κύκλος που δημιουργεί ψυχαναγκαστική σχέση με τις ειδήσεις, διαρκές “τσεκάρισμα” για νέες εξελίξεις όλη την ώρα. Όσο περισσότερο κάποιος το κάνει αυτό, τόσο υπάρχουν επιπτώσεις σε άλλες πλευρές της ζωής του».
