δημόσιοι υπάλληλοι
Δημόσιοι υπάλληλοι είναι τα πρόσωπα που απασχολούνται στο δημόσιο τομέα από κυβερνητική υπηρεσία ή οργανισμό ή επιχειρήσεις του δημόσιου τομέα. Οι δημόσιοι υπάλληλοι εργάζονται για την κεντρική κυβέρνηση και τις κρατικές κυβερνήσεις, και λογοδοτούν στην εκάστοτε κυβέρνηση και όχι σε κάποιο πολιτικό κόμμα. Η έκταση των δημοσίων υπαλλήλων ενός κράτους ως μέρος της δημόσιας υπηρεσίας ποικίλλει από χώρα σε χώρα.
Η δημόσια υπηρεσία είναι ένας συλλογικός όρος για έναν τομέα της κυβέρνησης που αποτελείται κυρίως από τους δημόσιους υπαλλήλους που προσλαμβάνονται με επαγγελματικά κριτήρια παρά διορίζονται ή εκλέγονται, των οποίων η θεσμική θητεία συνήθως επιβιώνει από τις μεταβάσεις της πολιτικής ηγεσίας.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι στην Ελλάδα είναι χιλιάδες μιας και το να δουλέψει κάποιος με όρους μονιμότητας στο δημόσιο είναι για πάρα πολλούς ένα όνειρο ζωής. Όποιος μεγάλωσε στην Ελλάδα πριν από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης το 2008, όπου και η ζωή όλων άλλαξε άρδην, λογικά θα υπήρξε κοινωνός της τάσης να θέλει με κάποιο τρόπο να αποκατασταθεί επαγγελματικά στο δημόσιο.
Η καριέρα του δημοσίου υπαλλήλου αποτελούσε έναν στόχο που καλό θα ήταν κάποιος στη ζωή του να επιτύχει για σειρά λόγων, οι οποίοι, στην πραγματικότητα, είχαν την ίδια αφετηρία: «Ασφάλεια, μονιμότητα, μηδενικά ρίσκα, σχέδια χωρίς φόβο».
Πότε θεσπίστηκε η μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων
Δια νόμου το 1911 θεσπίστηκε η μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων στην Ελλάδα. Το καθεστώς των δημοσίων υπαλλήλων προστατεύεται συνταγματικά και ενδεχομένως να απαιτηθεί αναθεώρηση του συντάγματος, κάτι που δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί.
Για την ιστορία, «άγιος» των απανταχού δημοσίων υπαλλήλων είναι ο Χαρίλαος Τρικούπης, καθώς θεσμοθέτησε τη μονιμότητα με νόμο για πρώτη φορά, στην πρωθυπουργική του θητεία κατά τα έτη 1882 - 1885.
Μόλις μετά από μια δεκαετία, ο ίδιος συνδέθηκε με και με τη στάση πληρωμών της Ελλάδας έναντι των πιστωτών της, ενώ του αποδίδεται και η φράση «δυστυχώς επτωχεύσαμεν» την οποία φέρεται να διατυπώνει ενώπιον της Βουλής. Σύμφωνα με τα πρακτικά, πάντως, ουδέποτε δήλωσε κάτι τέτοιο.
Πριν την καθιέρωση της μονιμότητας, κάθε κυβέρνηση κουβαλούσε στα υπουργεία και τους υπαλλήλους της, παύοντας τους προηγούμενους. Οι δε παυμένοι ονομάζονταν «Παυσανίες» και συγκεντρώνονταν έξω από το υπουργείο Εσωτερικών και το Νομισματοκοπείο και έκλαιγαν τη μοίρα τους.
Από τους «κλαυθμούς» τους εμπνεύστηκε ένας από τους κορυφαίους σχολιογράφος της εποχής, ο δημοσιογράφος της Εστίας και κατόπιν συγγραφέας, Δ. Καμπούρογλου την ονομασία «Κήπος του Κλαυθμώνος», η οποία και επικράτησε έναντι της ονομασίας Πλατεία Αισχύλου. Έκτοτε, η πλατεία παρέμεινε γνωστή ως πλατεία Κλαυθμώνος, παρά το γεγονός ότι ονομάστηκε πλατεία Νομισματοκοπείου, πλατεία 25ης Μαρτίου και πλατεία Δημοκρατίας. Το 1989 μετονομάστηκε σε Πλατεία Εθνικής Συμφιλίωσης με την αφορμή το ομώνυμο μνημείο, αλλά σε πείσμα των καιρών, οι Αθηναίοι την γνωρίζουν με το παρατσούκλι της.
Τελικά, η μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων καθιερώθηκε και συνταγματικά το 1911, με την αναθεώρηση του Συντάγματος του 1864.
Πόσοι είναι οι Δημόσιοι Υπάλληλοι στην Ελλάδα
Σταθερός παραμένει ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων από το 2018, σύμφωνα με τα στοιχεία που αφορούν τις προσλήψεις, τα οποία παρουσιάσε ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης τον Οκτώβριο του 2021.
Το 2019 στον δημόσιο τομέα εργάζονταν 604.744 άτομα, εκ των οποίων 32.420 με συμβάσεις ΙΔΟΧ, το 2020 602.789 άτομα, εκ των οποίων 33.780 ως ΙΔΟΧ, και το 2021 602.301, εκ των οποίων 32.149 ως ΙΔΟΧ, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΣ. Το 2020, πάντα σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, προσλήφθηκαν 11.995 άτομα, ενώ το 2021 έως τον Αύγουστο είχαν προσληφθεί 12.226 άτομα.
Η συνολική δυνατότητα προσλήψεων για τα έτη 2021-2022 έχει διαμορφωθεί στις 45.425 θέσεις, εκ των οποίων οι 5.939 καλύφθηκαν εντός του Αυγούστου, ενώ προς υλοποίηση βρίσκονται 21.074 εγκεκριμένες προσλήψεις έως το τέλος του χρόνου και για το 2022 δημιουργείται χώρος για 18.412 θέσεις.