Με μια «συγγνώμη για τον κρατικό μηχανισμό διαχρονικά» άνοιξε η αυλαία της κατάθεσης του πρώην υπουργού Προστασίας του Πολίτη, Νίκου Τόσκα ενώπιον του δικαστηρίου που είναι σε εξέλιξη η δίκη για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι , το 2018.
«Θα ήθελα πριν μπούμε στην ουσία και τα πραγματικά γεγονότα εκείνης της ημέρας να εκφράσω την θλίψη μου και τη συγγνώμη μου για τον κρατικό μηχανισμό διαχρονικά που δεν μπόρεσε να σταματήσει αυτή την τραγωδία» ανέφερε ο κ. Τόσκας αμέσως μόλις βρέθηκε στο βήμα του μάρτυρα και επιχείρησε να σκιαγραφήσει την κατάσταση που επικρατούσε την μοιραία ημέρα. «Υπήρχαν εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες και καιρικά και δημοσιονομικά, υπήρχε έλλειψη μέσων, υπήρχαν πολεοδομικά ζητήματα» είπε σημειώνοντας πως το 2015 παρέλαβαν «μια πολύ δύσκολη κατάσταση δημοσιονομικά και από πλευράς μέσων».
Ο κ. Τόσκας κατέθεσε πως μια από τις πρώτες του ενέργειες ως υπουργός ήταν να ενεργοποιήσει τα ελικόπτερα Σινουκ ώστε να χρησιμοποιούνται στην πυρόσβεση, κάτι που δεν γινόταν τα τελευταία δέκα χρόνια. «Δεν είχαν σωλήνες οι πυροσβέστες. Δεν μπορούσαμε να νοικιάσουμε μέσα πυρόσβεσης» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρώην υπουργός του Σύριζα ο οποίος ήταν κατηγορηματικός πως δεν έδωσε εντολή για καμία επιχειρησιακή κίνηση. «Εγώ δεν έδωσα επιχειρησιακές εντολές, παρά μόνο κάποιες προτροπές όπως «μεταφέρετε τα μέσα εκεί που υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη» τόνισε και συμπλήρωσε πως αν και εκείνο το πρωινό είχε υποβληθεί σε μια επέμβαση όταν ενημερώθηκε για τη φωτιά στην Κινέττα πήγε στο συντονιστικό κέντρο. Όπως εξήγησε ο μάρτυρας ο καιρός άλλαξε ξαφνικά και δεν μπορούσαν να περάσουν αεροπλάνα.
«Είχαμε δυο φωτιές μέσα στην Αττική, σε δυο άκρες της. Είχαμε ισχυρούς δυτικούς ανέμους και υπήρχε τεράστια δυσκολία για τα εναέρια μέσα. Στις 16.41 ενημερώθηκε η πυροσβεστική και στη συνέχεια με ενημέρωσαν για την πυρκαγιά» κατέθεσε ενώ δέχτηκε «βροχή» ερωτήσεων από την έδρα σχετικά με το ποιος έδινε τις επιχειρησιακές εντολές.
Πρόεδρος: Ποιος καθόριζε την προτεραιότητα;
Μάρτυρας: Την επιχειρησιακή ο διοικητής του ΕΣΚΕ, αλλά κάποιες προτεραιότητες βάζει η πολιτική ηγεσία. Ήμουν εκεί για αν χρειαζόταν να επικοινωνήσω με αλλά υπουργεία, να τους δώσω θάρρος. Δεν έκανα και δε μπορούσα να κάνω υποδείξεις στο ποιο μέσο θα πάει που. Ο κ. Φωστιέρης με ενημέρωνε για ότι ήταν διαθέσιμο εκείνη την ώρα και που θα πάει. Εγώ δε γνώριζα.
Πρόεδρος: Η αναφορά του κ. Φωστιέρη για ενημέρωση σας τι ήταν;
Μάρτυρας: Δεν είναι ολόκληρο αυτό που λέτε. Εγώ είχα πει ότι «δεν θα δέχεστε από κανέναν εντολές κι αν δεχτείτε από κάποιο παράγοντα που ας πούμε βουλευτή, δημοσιογράφο θα τον παραπέμπεται σε εμένα. Αν κάποιος τους έλεγε «στείλε ένα μέσο εδώ» και δεν μπορούσαν να τον διαχειριστούν τους είχα πει να παραπέμπουν σε εμένα για να χειρίζομαι την κατάσταση.
«Οι Ματθαιόπουλος και Φωστιέρης έλεγαν που θα πάνε τα μέσα» επέμεινε ο κ. Τόσκας ενώ απαντώντας σε σχετική ερώτηση είπε πως έμαθε για την εκτροπή του ελικοπτέρου προς τη motor oil την επόμενη μέρα. «Θύμωσα γιατί είχα δώσει εντολή, όπως είπα. να παραπέμπουν σε εμένα αν δεχτούν επιχειρηματικές πιέσεις. Βέβαια αν με ρωτήσετε αν έκαναν καλά με την εκτροπή, δεν το ξέρω γιατί είναι επιχειρησιακό θέμα».
Πρόεδρος: Το θεωρήσατε παρέμβαση;
Μάρτυρας: Δε γνωρίζω αν ήταν σωστά τα επιχειρησιακά κριτήρια. Δε νομίζω ότι πιέστηκαν. Βρέθηκαν μπροστά σε μια κατάσταση.
Πρόεδρος: Θα το έκαναν έτσι κι αλλιώς ή πιέστηκαν από επιχειρηματία της χώρας; Αφού τους είχατε πει αυτό, γιατί δεν σας το είπαν; Υπάρχει ένα ερώτημα αν έγινε μια άδικη κατάχρηση. Αν ζήτησε κάτι ένας επιχειρηματίας και αυτό ήταν σε βάρος πολιτών.
Μάρτυρας: Δεν ξέρω γιατί δεν μου το είπαν. Δεν ξέρω αν ήταν για λόγους βιασύνης. Ο υπουργός δεν ενημερώνεται για όλα τα θέματα, μόνο για τα σημαντικά.
Πρόεδρος: Δεν ήταν σημαντικό;
Μάρτυρας: Αν βάλουμε το ενδεχόμενο πυρκαγιάς ενός διυλιστηρίου με μια φωτιά που ακόμα δεν είχε εξελιχθεί έτσι, δεν ξέρω ποιο ήταν το κριτήριο τους. Ρωτήστε τους…
«Δείτε στη Χαβάη τι γίνεται…»
Ο κ. Τόσκας ανάφερε πως την επομένη της τραγωδία παραιτήθηκε.
«Υπήρχε μια κατάσταση που έπρεπε να λυθούν πολλά προβλήματα, με κυριότερο το δυσάρεστο έργο της αναγνώρισης των πτωμάτων. Όχι ότι είναι να καμαρώνουμε αλλά λύθηκε γρήγορα. Δείτε στη Χαβάη τι γίνεται…» είπε ενώ από το ακροατήριο ακούστηκε συγγενής θύματος να φωνάζει «Δέκα μέρες κάνατε…».
Εισαγγελέας: Λέτε δεν δώσατε επιχειρησιακά εντολές, αλλά υπάρχουν καταγεγραμμένες συνομιλίες που λένε «να ζητηθεί άδεια υπουργού».
Μάρτυρας: Για άλλες πυρκαγιές, για τον Κάλαμο. Προτεραιότητες τους είχα πει να βάλουν, να μη σκορπίσουν παντού τα μέσα.
Ο μάρτυρας, ο οποίος σημείωσε πως ήταν πάντα στη διάθεση της δικαιοσύνης, χαρακτήρισε ανακριβείς τις αναφορές πως ο ίδιος έδινε εντολές ενώ όταν κλήθηκε να απαντήσει αν είναι «νόμιμο να παρεμβαίνει ο υπουργός» είπε: «Αν είχατε στρατιωτικούς εδώ αντί για πυροσβέστες θα είχαν ξεσηκωθεί. Υπάρχει και κάλυψη και διαφοροποίηση. Αν είπα μη σκορπίσετε τα μέσα στον Κάλαμο σε μικρές φωτιές και στείλτε στις μεγάλες είναι καλό ή κακό;» .
«Είναι επιχειρησιακό το θέμα. Δεν είναι πολιτικό»
«Εγώ είχα την πολιτική ευθύνη αλλά δεν είμαι κατηγορούμενος και αυτό έχει κριθεί» τόνισε ο πρώην υπουργός.
Υποστ. Κατηγορίας: Επαναλαμβάνετε και σήμερα ότι δεν θα κάνατε τίποτα διαφορετικό;
Μάρτυρας: Παραιτήθηκα γιατί έχω μάθει από το στρατό και η συνείδηση μου επιβάλει ότι φταις δεν φταις, αν γίνει κάτι παραιτείσαι.
Ο κ. Τόσκας , ο οποίος συνεχίζει αύριο την κατάθεση του, εξήγησε πως δεν ζήτησε από το υπουργείο Άμυνας να πετάξουν τα σινούκ γιατί τα αεροδρόμια ήταν κλειστά και η πτήση τους σε αυτές τις καιρικές συνθήκες είναι πολύ δύσκολη.
