Η αποχή, που κυμαίνεται στο 39%, και αποτελεί τον αναμφισβήτητο νικητή των εκλογών, έχει μπει στο «μικροσκόπιο» των κομματικών επιτελείων που αναλύουν το μήνυμα της κάλπης.

Από την πλευρά τους, οι εκλογολόγοι βλέπουν ως βασική εξήγηση την παρατεταμένη κρίση που διέρχεται το κομματικό σύστημα.

Το φαινόμενο της αποχής τείνει να πάρει μόνιμα χαρακτηριστικά. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι στις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου του 2009 είχε καταγραφεί αποχή 15%, στις τελευταίες ευρωεκλογές η αποχή έφτασε στο 35%, ενώ χθες καταγράφηκε και νέα αύξηση, με την αποχή να αγγίζει το 39%.

«Το κομματικό σύστημα είναι αναποτελεσματικό και διεφθαρμένο εν πολλοίς και μια ομάδα πολιτών αρνείται να συμμετέχει σε διαδικασίες αναπαραγωγής του, κινούμενη εκτός πλαισίου», σημειώνει ο επικεφαλής της ΑLCO, Κώστας Παναγόπουλος.

Οι πρώτες εκτιμήσεις των αναλυτών συγκλίνουν στο ότι η μείωση της αποχής στις βουλευτικές εκλογές έναντι των αυτοδιοικητικών ή των ευρωεκλογών, αφορά στο γεγονός ότι στις βουλευτικές εκλογές το δίλλημα για την διακυβέρνηση της χώρας έχει μεγαλύτερο ειδικό βάρος και ο ψηφοφόρος αισθάνεται μεγαλύτερη ευθύνη. Ο κ. Παναγόπουλος προσθέτει, πάντως ότι η αποχή θα έχει αυξητική τάση και με τον καιρό θα γίνεται όλο και πιο έντονη.

Αντιθέτως , ο Γιώργος Φλέσσας, της Civitas, εξηγεί ότι το φαινόμενο είναι περισσότερο συγκυριακό και όχι μόνιμο: «Οι πολίτες δεν μπορεί να μέσα σ΄ ένα χρόνο να αλλάξουν συμπεριφορά σε τόσο μεγάλο βαθμό. Αποδοκίμασαν το κομματικό σύστημα γιατί δεν πιστεύουν στον τρόπο που πολιτεύεται σε εποχή κρίσης. Για την κυβέρνηση έχουν ένα αόριστο αίσθημα πολιτικής εμπιστοσύνης αλλά δεν δίνουν “λευκή επιταγή” ενώ για την ΝΔ λένε σαφώς ότι δεν έχει πείσει και δεν συγκροτεί στην παρούσα φάση εναλλακτική πρόταση».

Ως ένας ακόμη λόγος θεωρείται η δυσαρέσκεια για τις επιπτώσεις της οικονομικής πολιτικής αφού οι πολίτες τις αισθάνονται αλλά κατανοούν ότι δεν υπάρχει τίποτα διαφορετικό για να αντιμετωπισθεί η κρίση.

Αξιοσημείωτο, επιπλέον, είναι το γεγονός ότι τα λευκά και άκυρα ψηφοδέλτια εξαπλασιάστηκαν και από 0,6% στις περσινές βουλευτικές εκλογές έφτασαν την περασμένη Κυριακή το 3,8%, σαφή ένδειξη, σύμφωνα με τον Χριστόφορο Βερναδάκη της «κρίσης πολιτικής νομιμοποίησης στην οποία έχει εισέλθει το κομματικό σύστημα της χώρας και την μεταβατική φάση την οποία διέρχεται».

Όλοι πάντως συμφωνούν ότι το «κλειδί» για να ανακοπεί το φαινόμενο της αποχής είναι ο εκσυγχρονισμός και η αλλαγή του τρόπου λειτουργίας των κομμάτων.