Η οικονομική ανάκαμψη είναι ακόμη περιορισμένη, άνιση και εύθραυστη, αλλά οι προοπτικές καθίστανται σταδιακά θετικότερες, επισημαίνεται μεταξύ άλλων στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ για την οικονομική και κοινωνική πολιτική.
Οι 28 υπογράμμισαν ότι η αποφασιστική και φιλόδοξη εφαρμογή των συμφωνημένων πολιτικών θα στηρίξει την οικονομική ανάκαμψη και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης το 2014 και το 2015. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα συμπεράσματα, οι πολιτικές των χωρών μελών θα πρέπει να επικεντρωθούν κυρίως:
– στην ενίσχυση των φορολογικών και άλλων κινήτρων για τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένης της ελάφρυνσης της φορολόγησης της εργασίας,
– στην παράταση του επαγγελματικού βίου, την αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας, την επίσπευση των ενεργών μέτρων για την αγορά εργασίας και τη συνέχιση του εκσυγχρονισμού των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, περιλαμβανομένης της δια βίου μάθησης και της επαγγελματικής επιμόρφωσης,
– στην εξασφάλιση ότι οι μισθολογικές εξελίξεις συνάδουν με την αύξηση της παραγωγικότητας,
– στην αντιμετώπιση της αναντιστοιχίας των δεξιοτήτων,
– στην αύξηση της κινητικότητας των εργαζομένων.
Σύμφωνα με τους Ευρωπαίους ηγέτες, η αποκατάσταση της κανονικής ροής χορηγήσεων δανείων στην οικονομία, ειδικότερα προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, παραμένει προτεραιότητα. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε ικανοποίηση για την εφαρμογή της αύξησης κεφαλαίου της ΕΤΕπ που επιτρέπει στην τράπεζα να αυξήσει τον δανεισμό σε όλη την ΕΕ κατά 38%, δηλαδή μέχρι 62 δισ. εφέτος. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει ικανοποίηση για τη στήριξη της ΕΤΕπ, κατά το 2013, ύψους 23,1 δισ. ευρώ για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης στην ΕΕ των 28.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε ακόμη, όπως μεταδίδει το ΑΜΠΕ, να υπάρξει περαιτέρω πρόοδος σε παγκόσμιο και κοινοτικό επίπεδο όσον αφορά την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής, τον επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό και τη μετατόπιση των κερδών, το ξέπλυμα χρήματος, και τη δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών από μεγάλους ομίλους.
Οι 28 τόνισαν ακόμη ότι οι συμβατικές ρυθμίσεις θα καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα πολιτικών και μέτρων για την προώθηση της ανάπτυξης και της απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένων των επιδόσεων των αγορών εργασίας και προϊόντων, της αποτελεσματικότητας του δημόσιου τομέα, καθώς και της έρευνας και καινοτομίας, της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης, της απασχόλησης και της κοινωνικής ένταξης. Θα αντικατοπτρίζουν τις προτεραιότητες της οικονομικής πολιτικής που έχουν καθορισθεί στην κοινή ανάλυση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την οικονομική κατάσταση στα κράτη μέλη και στη ζώνη του ευρώ στο σύνολό της και θα λαμβάνουν υπόψη τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις.
Αναλυτικότερα, το σύστημα συμπράξεων θα περιλαμβάνει συνδεδεμένους μηχανισμούς αλληλεγγύης που θα παρέχουν στήριξη, κατά περίπτωση, στα κράτη μέλη που συνάπτουν αμοιβαία συμβατικές ρυθμίσεις, βοηθώντας με τον τρόπο αυτό την επένδυση σε πολιτικές για την ανάπτυξη και την ενίσχυση της απασχόλησης.
Συμφωνήθηκε ότι οι συμβατικές ρυθμίσεις θα συνιστούν δέσμευση των κρατών μελών και θα αποτελούν σύμπραξη μεταξύ των κρατών μελών, της Επιτροπής και του Συμβουλίου. Το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που υποβάλλει κάθε κράτος μέλος στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου θα αποτελεί τη βάση των συμβατικών ρυθμίσεων, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις ανά χώρα συστάσεις. Κάθε συμβατική ρύθμιση θα είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες κάθε κράτους μέλους και θα εστιάζεται σε περιορισμένο αριθμό βασικών πτυχών για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση. Τα μέτρα οικονομικής πολιτικής και οι μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στις συμβατικές ρυθμίσεις θα εκπονούνται από τα κράτη μέλη σύμφωνα με τις θεσμικές και τις συνταγματικές τους ρυθμίσεις. Θα συζητούνται και θα συμφωνούνται από κοινού με την Επιτροπή προτού υποβληθούν στο Συμβούλιο προς έγκριση. Η Επιτροπή θα είναι υπεύθυνη να παρακολουθεί την εφαρμογή των συμβατικών ρυθμίσεων από κοινού.
Όσον αφορά τους μηχανισμούς αλληλεγγύης, οι εργασίες θα προχωρήσουν ώστε να διερευνηθούν περαιτέρω όλες οι πιθανές περιπτώσεις ως προς την ακριβή φύση (δάνεια, επιχορηγήσεις, εγγυήσεις), τη θεσμική μορφή και τον όγκο της στήριξης, ενώ θα διασφαλίζεται ότι οι μηχανισμοί αυτοί δεν ενέχουν υποχρεώσεις για τα κράτη μέλη που δεν συμμετέχουν στο σύστημα των συμβατικών ρυθμίσεων και των συνδεδεμένων με αυτές μηχανισμών αλληλεγγύης, ότι δεν αποτελούν μέσο εξίσωσης εισοδηματικών ανισοτήτων, ούτε έχουν επιπτώσεις στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και ότι σέβονται τη δημοσιονομική κυριαρχία των κρατών μελών.
Πρωτοβουλίες για την μετανάστευση και το άσυλο
Σε ό,τι αφορά τη μετανάστευση το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε την ικανοποίησή του για την ανακοίνωση της Επιτροπής η οποία περιγράφει τριάντα οκτώ επιχειρησιακές δράσεις. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε να καταβληθούν όλες οι δυνατές προσπάθειες προκειμένου να εφαρμοστούν οι δράσεις που προτείνονται στην ανακοίνωση με σαφές χρονοδιάγραμμα.
Η μεγαλύτερη δέσμευση τρίτων χωρών να ενισχύσουν την εμπλοκή τους, ώστε οι μετανάστες να αποφεύγουν τα επικίνδυνα ταξίδια προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα, κατά το Συμβούλιο.
Οι ενημερωτικές εκστρατείες, τα προγράμματα περιφερειακής προστασίας και οι εταιρικές σχέσεις για την κινητικότητα συνιστούν σημαντικές παραμέτρους αυτής της ολοκληρωμένης προσέγγισης καθώς και ουσιαστική πολιτική επιστροφής.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανέλαβε τη σημασία που αποδίδει στην επανεγκατάσταση των ατόμων που χρήζουν προστασίας και στη συμβολή στις παγκόσμιες προσπάθειες για το σκοπό αυτό. Ζήτησε επίσης να ενισχυθούν οι επιχειρήσεις της FRONTEX για την επιτήρηση των συνόρων και οι δράσεις καταπολέμησης της λαθραίας μεταφοράς και της εμπορίας ανθρώπων, και να διασφαλιστεί ότι επιδεικνύεται η δέουσα αλληλεγγύη σε όλα τα κράτη μέλη που υφίστανται έντονη μεταναστευτική πίεση.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο θέμα του ασύλου και της μετανάστευσης τον Ιούνιο του 2014 στο πλαίσιο μιας ευρύτερης και πιο μακροπρόθεσμης προοπτικής πολιτικής, οπότε θα οριστούν στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές για περαιτέρω νομοθετικό και επιχειρησιακό σχεδιασμό στον τομέα της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης.
Πριν από τη Σύνοδο αυτή, καλείται η Επιτροπή να υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο ως προς την εφαρμογή των δράσεων που περιλαμβάνονται στην ανακοίνωσή της.