Βουλή: Υπερψηφίστηκε το νομοσχέδιο για την πρόσβαση των εντυποαναπήρων σε πνευματικά έργα

Υπερψηφίστηκε από την ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο του υπουργείου Πολιτισμού με το οποίο ενσωματώνεται στην ελληνική νομοθεσία η Οδηγία (ΕΕ) 2017/1564 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Σεπτεμβρίου 2017, σχετικά με ορισμένες επιτρεπόμενες χρήσεις ορισμένων προστατευόμενων έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας δυνάμει δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων προς όφελος των τυφλών, των αμβλυώπων και των ατόμων με άλλα προβλήματα ανάγνωσης εντύπων και για την τροποποίηση της Οδηγίας 2001/29/ΕΚ για την εναρμόνιση ορισμένων πτυχών του δικαιώματος του δημιουργού και συγγενικών δικαιωμάτων στην κοινωνία της πληροφορίας. Επί της αρχής και επί του συνόλου του νομοσχεδίου, «Ναι» ψήφισαν όλα τα κόμματά, πλην του ΚΚΕ, που δήλωσε «παρών».

Η Οδηγία επιτρέπει, χωρίς την άδεια του δημιουργού και χωρίς αμοιβή, οι αρμόδιοι φορείς εντυποαναπήρων να παράγουν αντίγραφα σε προσβάσιμο μορφότυπο έργων (πχ με γραφή Μπράιγ, μεγάλα τυπογραφικά στοιχεία, προσαρμοσμένα ηλεκτρονικά βιβλία, ακουστικά βιβλία και ραδιοφωνικές μεταδόσεις), στα οποία έχουν νόμιμη πρόσβαση, ή να παρουσιάζουν, να καθιστούν διαθέσιμα, να διανέμουν ή να δανείζουν τα εν λόγω αντίγραφα σε μη κερδοσκοπική βάση σε επωφελούμενο (εντυποανάπηρο) ή άλλον αρμόδιο φορέα με σκοπό την αποκλειστική χρήση τους από επωφελούμενο.

Τη δυνατότητα να μπορεί να παράγει αντίγραφο σε προσβάσιμο μορφότυπο έργου αποκτά και ο επωφελούμενος (εντυποανάπηρος) ή πρόσωπο που ενεργεί για λογαριασμό του, εφόσον ο επωφελούμενος έχει νόμιμη πρόσβαση στο έργο και το αντίγραφο προορίζεται για την ιδία αυτού χρήση. Προβλέπονται δηλαδή πλείονες επιτρεπόμενες χρήσεις ορισμένων προστατευόμενων έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας προς όφελος τυφλών, αμβλυώπων και ατόμων με άλλα προβλήματα ανάγνωσης εντύπων.

Ραλλία Χρηστίδου και Δημήτρης Κωνσταντόπουλος: Θετικό το νομοσχέδιο

Θετικά επί της αρχής του νομοσχεδίου τάχθηκε η εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ, Ραλλία Χρηστίδου, η οποία σημείωσε ότι η προηγούμενη κυβέρνηση είχε πρώτη καταρτίσει και καταθέσει σχετικό σχέδιο νόμου, όμως λόγω της επίσπευσης των εκλογών, δεν πρόλαβε τελικά να το ψηφίσει.

Αφού μίλησε για καθυστέρηση επανακατάθεσης του νομοσχεδίου από την κυβέρνηση της ΝΔ, είπε ότι έχει καταργήσει την πρόβλεψη «έστω και ελάχιστης συμβολικής αμοιβής για τους δικαιούχους πνευματικών δικαιωμάτων, με εξαίρεση τα πανεπιστημιακά συγγράμματα» και ότι «απορρίπτει κάθε ιδέα ελέγχου επί του κινδύνου της παράνομης διακίνησης αντιγράφων πνευματικών έργων».

Ο αγορητής του Κινήματος Αλλαγής, Δημήτρης Κωνσταντόπουλος χαρακτήρισε πολύ σημαντική την Οδηγία ενώ ζήτησε να διευκρινιστεί ποιος φορέας είναι υπεύθυνος για τη χορήγηση των συγγραμμάτων των προπτυχιακών, των μεταπτυχιακών και των υποψήφιων διδακτόρων που είναι άτομα με προβλήματα όρασης.

Επίσης σημείωσε ότι η πολιτεία είναι αυτή που πρέπει να μεριμνήσει, ώστε το έργο του πνευματικού δημιουργού να αναγνωρίζεται, να κατοχυρώνεται και να το προασπίζεται από φαινόμενα πειρατείας.

Η αγορήτρια του ΚΚΕ, Λιάνα Κανέλλη η οποία αναφέρθηκε στην έλλειψη μεταφραστή νοηματικής γλώσσας στην ολομέλεια της Βουλής, επανέλαβε την πρόταση του κόμματός της για λειτουργία Εθνικού Τυπογραφείου που να αναπαράγει τα πνευματικά προϊόντα σε μορφές που εξυπηρετούν τυφλούς και κωφούς. Είπε ακόμη ότι το ΚΚΕ θα δηλώσει «λευκό» επί της αρχής.

Ο αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Αθ. Μπούρας είπε ότι δεν έπρεπε να περιμένουμε την ευρωπαϊκή Οδηγία για να αντιμετωπίσουμε τα θέματα των ΑμεΑ. Παρατήρησε, ακόμα, ότι δεν υπάρχουν στατιστικά για τον αριθμό των κωφών και τυφλών στη χώρα μας. Υποστήριξε επίσης ότι δεν προσλαμβάνονται σε προβλεπόμενες θέσεις.

Η αντιπρόεδρος της Βουλής, και αγορήτρια του ΜέΡΑ25, Σοφία Σακοράφα σημείωσε ότι σε παγκόσμιο επίπεδο ο αριθμός των προσβάσιμων βιβλίων δεν ξεπερνά το 5% αυτών που εκδίδονται και των προσβάσιμων ιστοσελίδων το 20%: «Δεν χρειάζεται, βεβαίως, να πούμε ότι στην Ελλάδα τα αντίστοιχα ποσοστά είναι ακόμα μικρότερα.

Η κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι συμπολίτες μας αυτών των κατηγοριών είναι πραγματικά δραματική» είπε η κυρία Σακοράφα, η οποία σημείωσε ότι το νομοσχέδιο είναι «ένα κατ’ αρχήν θετικό βήμα».

Αναρωτήθηκε ωστόσο, «σε ποιο βαθμό είναι θεμιτό να κάμπτονται τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τα συγγενικά δικαιώματα απέναντι στην επιβεβλημένη εξυπηρέτηση των αναγκών των συγκεκριμένων κατηγοριών ατόμων».

Η κυρία Σακοράφα τόνισε ότι το ΜέΡΑ25 συντάσσεται με την πρόταση συγκρότησης ενός δημόσιου φορέα (ειδικού εθνικού τυπογραφείου) που θα αναλάβει το έργο έκδοσης των πνευματικών έργων σε προσβάσιμους μορφότυπους».

Τέλος σημειώνεται η αντιπαράθεση της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη με τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρη Τζανακόπουλο μετά τις επικρίσεις του δεύτερου για κομματικές τοποθετήσεις σε φορείς του Πολιτισμού. Σας θυμίζω ότι αμέσως μετά τις εκλογές του 2015 αλλάξατε τους επικεφαλής του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, είπε η κυρία Μενδώνη, η οποία περιέγραψε ως προσβλητικό τον ισχυρισμό του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στους ακαδημαϊκούς και άλλα πρόσωπα που τοποθετήθηκαν σε διάφορους φορείς. Εμείς αλλάξαμε διοικήσεις, αλλά το σχετικό θεσμικό πλαίσιο το θεσμοθετήσατε εσείς είπε η κυρία Μενδώνη στον κύριο Τζανακόπουλο.

Νωρίτερα, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ είχε μιλήσει για ασφυκτικό έλεγχο του κράτους από τη ΝΔ στο επτάμηνο που κυβερνά και συγκεκριμένα, είπε ότι η υπουργός επέλεξε να μετατρέψει το ΚΑΣ σε εντολοδόχο των εργολάβων του Μετρό στη Θεσσαλονίκη.