Ο Τάσος Γιαννίτσης, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, εξέφρασε την εκτίμηση ότι σήμερα συντρέχουν ξανά οι προϋποθέσεις για να φτάσει κανείς σε «μια στέρεη συμφωνία στο κυπριακό, που θα είναι σε θέση να βάλει τέλος σε συνθήκες που είναι πλέον αδιέξοδες και να κάνει την Κύπρο μια βάση σταθερότητας σε μια περιοχή στην οποία οι αβεβαιότητες, οι εντάσεις, οι συγκρούσεις διογκώθηκαν επικίνδυνα στο πρόσφατο διάστημα».

Ο κ. Γιαννίτσης, υποστήριξε ότι έπειτα από σχεδόν δέκα χρόνια, μετά το δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν, διαγράφεται στον ορίζοντα η βούληση για μια νέα προσπάθεια λύσης του κυπριακού.

Ο πρώην υπουργός συμμετείχε σε δημόσια συζήτηση, που οργάνωσε το Europe Direct Λεμεσού, ο ΟΠΕΚ, το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και η Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο, με θέμα «oι Ευρωτουρκικές Σχέσεις και το Κυπριακό: Στρατηγικές στο νέο ευρωπαϊκό περιβάλλον»

Στην επιχειρηματολογία του ανέφερε ότι στην Κύπρο υπάρχει σήμερα «μια πολιτική ηγεσία και δυνάμεις που έχουν όλη την εμπειρία του παρελθόντος για μια νέα διαδικασία διαπραγμάτευσης και η τουρκοκυπριακή πλευρά πρέπει να δείξει έμπρακτα τη βούληση να ξεφύγει από τις σημερινές συνθήκες».

Επίσης, υπέδειξε ότι όλες οι ενδιαφερόμενες πλευρές έχουν σήμερα συμφέρον να προχωρήσουν «με πραγματισμό και θετική διάθεση, καθώς αντιμετωπίζουν ένα μέλλον πιο θολό από το σημερινό».

Ο ελληνοκύπριος διαπραγματευτής, Ανδρέας Μαυρογιάννης, επεσήμανε ότι το κυπριακό είναι απόλυτα ευρωπαϊκό πρόβλημα και «δεν είναι νοητό να γίνει οτιδήποτε, το οποίο να μη συνάδει με την ιδιότητα της Κύπρου ως κράτους – μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Ο κύριος Μαυρογιάννης ανέφερε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να έχει ενεργότερη εμπλοκή στη νέα προσπάθεια που καταβάλλεται.

Σχολιάζοντας την έκθεση προόδου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, ο κ. Μαυρογιάννης εξέφρασε την εκτίμηση πως «παρά το ότι καταγράφει σε επιμέρους θέματα κάποια πρόοδο, ουσιαστικά καταγράφει τη μη πρόοδο» και ότι αυτή η στασιμότητα στην ενταξιακή της πορεία παραμένει ως γεγονός και υπάρχει μεγάλη δυσπιστία στην ΕΕ για τη βούληση της Τουρκίας να εφαρμόσει αυτά που πρέπει για να ενταχθεί.

Ο ελληνοκύπριος διαπραγματευτής επεσήμανε πως χρειάζεται μεγάλη προσοχή, ώστε αυτή η επένδυση Ελλάδας- Κύπρου στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας « να μην αντιστραφεί και να καταστήσει το κυπριακό, όμηρο της ένταξης της Τουρκίας».

Ο επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Γιώργος Μαρκοπουλιώτης, ανέφερε στη δική του ομιλία ότι αποτελεί βαθιά πεποίθηση της ΕΕ πως το κυπριακό ζήτημα μπορεί και πρέπει να λυθεί και ότι δημιουργείται σήμερα μια νέα δυναμική για μια βιώσιμη λύση.

«Είναι αυτονόητο πως η λύση του κυπριακού σε καμία περίπτωση δεν είναι μια εύκολη διαδικασία, αλλά έχουμε μπροστά μας μια πραγματική ευκαιρία, με την επανέναρξη των συνομιλιών», είπε και πρόσθεσε ότι ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε αυτή τη διαδικασία είναι υποστηρικτικός.

Επίσης, δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να αναβαθμίσει το ρόλο της , αν φυσικά, υπέδειξε, «ζητηθεί από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, με τη σύμφωνη γνώμη βεβαίως του ΟΗΕ».

Ο τουρκοκύπριος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κύπρου, Νιαζί Κιζίλγιουρεκ, ανέφερε πως η προσπάθεια της Τουρκίας, που άρχισε με την άνοδο του Ταγίπ Ερντογάν στην εξουσία για άνοιγμα στη Μέση Ανατολή και επικράτηση της χώρας ως «παίκτη» στην ευρύτερη περιοχή έχει τελειώσει «σχεδόν με φιάσκο», αφού σήμερα , είπε, είναι μια χώρα εντελώς απομονωμένη, με σοβαρότατα προβλήματα με τους γείτονες της.

«Αυτό δείχνει την αποτυχία της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας, η οποία επαναφέρει το ενδιαφέρον της για ένταξη στην ΕΕ», είπε ο κ. Κιζίλγιουρεκ, σημειώνοντας ότι αυτό δίνει μια νέα δυναμική για την επίλυση του κυπριακού.