Ολοκληρώθηκε, με τις δευτερολογίες των γενικών και ειδικών εισηγητών και βουλευτών που συμμετέχουν στη διαδικασία, η συζήτηση στην Επιτροπή Αναθεώρησης της Βουλής επί της ενότητας των άρθρων 28 έως και 49 και αφορούν την οργάνωση και λειτουργία του κράτους και την εκλογή του προέδρου της Δημοκρατίας.
Η συζήτηση των επίμαχων άρθρων, παρά τις διαφορετικές προσεγγίσεις και λογικές εξαντλήθηκε μέσα σε ένα καλό και θετικό κλίμα, με ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ να δηλώνουν διάθεση να εξευρεθεί συναινετική λύση.
Όλα σχεδόν τα κόμματα, συμφώνησαν στην ανάγκη αποσύνδεσης της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας με τη διάλυση της Βουλής και τις πρόωρες εκλογές, ενώ σημείο αιχμής στη διαφωνία τους, είναι η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί.
Ο γενικός εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Χριστόφορος Παπαδόπουλος, εστίασε στη διενέργεια δημοψηφισμάτων και της άμεσης δημοκρατίας, τονίζοντας την ανάγκη «πολιτικής συμμετοχής των λαϊκών ανθρώπων σε ένα σύστημα αρκετά κλειστό που παίρνει αποφάσεις».
«Μην το περνάμε εύκολο το θέμα του δημοψηφίσματος. Σε περίοδο κρίσης ο κόσμος αισθάνεται αποκλεισμένος και αυτό εκφράζεται στην κρίση της πολιτικής και της ίδιας της δημοκρατίας και εκδηλώνεται είτε ως αποχή, ή μικρής συμμετοχής είτε σαν μειωμένο ενδιαφέρον της πολιτικής. Με αυτή την έννοια, και υπό την κρίση της πολιτικής διαμεσολάβησης μπορεί να κατανοήσουμε και τις κοινωνικές εκρήξεις στον παγκόσμιο χάρτη», τόνισε και πρόσθεσε: «το βασικό ιστορικό πολιτικό ζήτημα είναι πως θα συνδυάσουμε τις μορφές της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας με τις μορφές της άμεσης δημοκρατίας».
«Πρέπει να ξανά επινοήσουμε τις σχέσεις μεταξύ άμεσης δημοκρατίας και της αντιπροσώπευσης αν θέλουμε να αποφύγουμε τη κρίση της πολιτικής. Τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα είναι ολόκληρα, αυτούσια και αδιαπραγμάτευτα» κατέληξε ο κ. Παπαδόπουλος.
Ο γενικός εισηγητής της ΝΔ Κώστας Τασούλας, επεσήμανε ότι η κυβερνητική σταθερότητα είναι συνταγματική επιδίωξη όλων των συνταγμάτων του σύγχρονου κόσμου.
Σχολιάζοντας τις αιτιάσεις περί ανάγκης δημοψηφισμάτων και λαϊκής έκφρασης, ο κ. Τασούλας αντέτεινε ότι «ο πολίτης δεν διαμαρτύρεται γιατί δεν συμμετέχει στη λήψη αποφάσεων αλλά γιατί δεν μετατρέπονται σε πράξεις οι αποφάσεις, για αυτό θυμώνει και οργίζεται».
«Η κυβερνητική σταθερότητα δεν αποτελεί πολιτική φιλοσοφία αλλά πολιτική υποχρέωση» τόνισε ο κ. Τασούλας, ενώ υποστήριξε ότι υπάρχουν αντιφάσεις στις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ.
«Λέτε ότι η βούληση του λαού απειλείται από τεχνοκράτες πλουτοκρατία κλπ. άρα την ενισχύουμε με δημοψηφίσματα και πρωθυπουργό μόνο με την ιδιότητα του βουλευτή. Την ίδια στιγμή που ενισχύετε τον λαϊκό παράγοντα την ίδια στιγμή αποκλείετε τη δυνατότητα να εκλέξει για τέταρτη φορά τον βουλευτή που θέλει. Ή θα κολακεύεται το λαό ή θα λύσουμε πρακτικά προβλήματα. Από αποτελεσματικότητα πάσχουμε και όχι από εμβάθυνση της δημοκρατίας», υπογράμμισε μεταξύ άλλων ο κ. Τασούλας.
Διαφοροποιήσεις από τον Θ. Φορτσάκη
Ο βουλευτής της ΝΔ Θεόδωρος Φορτσάκης, διαφοροποιήθηκε από την πρόταση της ΝΔ σε τρία σημεία, εκφράζοντας, όπως είπε, καθαρά την προσωπική του άποψη.
Τάχθηκε υπέρ της άμεσης εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό καθώς και της θέσης να έχει μεγαλύτερες και σημαντικότερες αρμοδιότητες.
Παράλληλα, κατέθεσε μία «ρηξικέλευθη», όπως την χαρακτήρισε, πρόταση για τα δημοψηφίσματα λέγοντας χαρακτηριστικά: «Με το δημοψήφισμα θα μπορούσε να αναθεωρηθεί το σύνταγμα. Όταν τεθεί στη κρίση του λαού, αν υπάρξει συμμετοχή του εκλογικού σώματος η απόφαση θα είναι οριστική».
Ως προς τις αυξημένες αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο κ. Φορτσάκης υποστήριξε: «ή θα αναγνωρίσουμε ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν έχει αυξημένες αρμοδιότητες ή θα πάμε στη λύση να έχει πραγματικές. Η αντίληψη της πρότασης της ΝΔ είναι συνεχίζει να ασκεί τα καθήκοντα του άρα λύνεται το πρόβλημα μέσα στη βουλή. Η δική μου προσωπική αντίληψη είναι ότι θα προτιμούσα ένα σύστημα που ο πρόεδρος της Δημοκρατίας να έχει μεγαλύτερες και σημαντικότερες εξουσίες. Βιώνουμε την υποβάθμιση της Βουλής και απλώς επικυρώνει τις βουλές της κυβέρνησης.
Σε ότι αφορά την άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας ο κ. Φορτσάκης ανέφερε χαρακτηριστικά:
«Η άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, το πιστεύω πολύ, για εμένα θα ήταν μια επιθυμητή λύση. Αυτή την ώρα δεν φαίνεται να είναι ώριμη η πρόταση προς αποδοχή. Η συζήτηση δεν κλείνει με αυτή την αναθεώρηση».
Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος, τόνισε την ανάγκη επίμονης αναζήτησης για συναίνεση για τη διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας.
Παράλληλα, επικρότησε το γεγονός ότι «και ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται στη λογική της αποσύνδεσης της εκλογής από τη διάλυση της Βουλής και τις πρόωρες εκλογές», ωστόσο, απέρριψε την πρόταση χαρακτηρίζοντάς την αντιφατική.
Όπως είπε ο κ. Βενιζέλος, «η άμεση εκλογή από τον λαό οδηγεί σε συγκρουσιακή λογική» και πρότεινε «να επιλεχθεί μια καθαρή κοινοβουλευτική λύση».
Υποστήριξε ακόμα ότι «δεν έχουμε λόγο να προτείνουμε αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας που εκβιάζουν την ιστορική συνέχεια των θεσμών».
Ο κ. Βενιζέλος χαρακτήρισε υπερβολικό το αίτημα της κοινοβουλευτικής ιδιότητας του πρωθυπουργού, ενώ απέρριψε και το σκεπτικό των δημοψηφισμάτων κάνοντας λόγο για διαρκή αμφισβήτηση της νομιμοποίησης της Βουλής.
Ο γενικός εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Δουζίνας, σημείωσε ότι «όταν τα κόμματα αφήνουν την πολεμική αντιπαράθεση μπορεί να γίνει μια πραγματική συζήτηση» ενώ διαβεβαίωσε ότι το κόμμα του θα λάβει υπόψη τις προτάσεις που κατατίθενται.
Σχολιάζοντας τις τοποθετήσεις της αντιπολίτευσης σχετικά με την αποσύνδεση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από τις πρόωρες εκλογές και την ανάγκη κυβερνητικής σταθερότητας, ο κ. Δουζίνας αντέτεινε ότι «η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ έχει όραμα, μπούσουλα για το πώς θέλουμε την Ελλάδα να είναι τα επόμενα 20 χρόνια».
«Όλοι συμφωνούμε στην αποσύνδεση της εκλογής με τη διάλυση της Βουλής. Το πώς θα γίνει αυτό πρέπει να βρούμε. Ακούσαμε τις απόψεις της αντιπολίτευσης. Εν μέρει τη δική μας τη θεωρήσαμε συμβιβαστική. Θα τις λάβουμε υπόψη. Δεν θεωρώ ότι είναι απίθανο να βρούμε λύση», κατέληξε ο κ. Δουζίνας.
Στην τοποθέτησή του, ο γενικός εισηγητής της ΝΔ Κώστας Τζαβάρας, υπογράμμισε ότι οι «βουλευτές είναι αντιπρόσωποι και όχι εκπρόσωποι του λαού και εν ονόματι του ενεργούν με τη δική τους όμως βούληση και θέληση.
«Αν προσπαθήσουμε χωρίς αρχές να κάνουμε ένα εγχείρημα που δημιουργεί ανισορροπίες στη λειτουργία του πολιτεύματος αυτό που θα προκύψει θα είναι μια συνταγματική σούπα που κανείς δεν τη θέλει», τόνισε ο κ. Τζαβάρας.
«Η αναθεώρηση δεν μπορεί να έχει τίποτα άλλο εκτός από κανόνες που ρυθμίζουν τη δημοκρατία ως πολίτευμα και όχι ως διαδικασία. Η δημοκρατίας ως πολίτευμα είναι υπόθεση του λαού όχι της μάζας» επεσήμανε ο κ. Τζαβάρας.
Κλείνοντας οκ. Τζαβάρας αναγνώρισε ότι «υπάρχει πράγματι γόνιμη ανάπτυξη ιδεών και αντιδικιών και ένας διάλογος που στο σύνολο του έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον».
«Με το να προσπαθήσουμε να δώσουμε στην ουσία φαντασιακές ερμηνείες σε πλήθος που εξεγείρεται και εκφράζεται αρνητικά ή θετικά για κάποια θέματα, είναι κάτι που μπορεί να το συζητήσουμε όχι να το καταστήσουμε όμως στοιχείο του συντάγματος», κατέληξε.
Ο γενικός εισηγητής της ΝΔ Γιάννης Τραγάκης χαρακτήρισε ανεδαφική την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, υποστηρίζοντας ότι έχει προβλήματα και δεν μπορεί να εφαρμοστεί ενώ απονομιμοποιεί από την παρούσα βουλή το δικαίωμα να τον εκλέξει με 151 βουλευτές.
Σας προσκαλώ να κάνουμε ένα ιστορικό συμβιβασμό και να πάμε προς αναθεώρηση πολλά άρθρα στην επόμενη Βουλή. Όλοι έχουμε ιστορική ευθύνη. Διαπιστώνεται ότι συμπλέουμε σε αρκετά θέματα. Ας πάμε με μια ομοψυχία να βρούμε λύση σε ορισμένα προβλήματα που έχουν αναδειχθεί και να τα πάμε ως αναθεωρητέα στην επόμενη Βουλή έστω και με τις διαφορετικές μας προτάσεις» τόνισε ο κ. Τραγάκης.
Ο γενικός εισηγητής της ΔΗΣΥ Ανδρέας Λοβέρδος, τάχθηκε υπέρ της αναθεώρησης του άρθρου για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας με το οποίο θα ορίζεται ένας σταθερός πολιτικός κύκλος και όχι διάλυση της Βουλής για εθνικό θέμα, καθώς και στη δυνατότητα να συγκαλεί το συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών.
Παράλληλα απέρριψε την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για άμεση εκλογή του από το λαό καθώς και για δημοψηφίσματα.
Ο γενικός εισηγητής του ΚΚΕ Γιάννης Γκιόκας, υπογράμμισε από την πλευρά του ότι, το άρθρο 48 για τα δημοψηφίσματα πρέπει να αντιμετωπιστεί με μεγαλύτερη σοβαρότητα να αντιμετωπιστεί.
Ο γενικός εισηγητής του Ποταμιού Γιώργος Μαυρωτάς, εκτίμησε ότι «υπάρχει κοινός τόπος για την αποσύνδεση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη διάλυση της Βουλής και αυτό συμβάλλει «στην κυβερνητική και πολιτική σταθερότητα που είναι προαπαιτούμενο για την οικονομική σταθερότητα».
Ο αντιπρόεδρος της ΝΔ Κωστής Χατζηδάκης, επεσήμανε ότι «αν δεν μπορούμε να κάνουμε μια ολοκληρωμένη αναθεώρηση τουλάχιστον ας φροντίσουμε να διορθώσουμε προβλήματα και να μην υπάρξουν διατάξεις που θα οδηγούν σε μονοπάτια πολιτικής αστάθειας»
«Καλό είναι να συνεννοηθούμε. Ας κοιτάξουμε να μην ντρεπόμαστε γι’ αυτά που θα κάνουμε στο τέλος και όχι για αυτά που θα πούμε», κατέληξε.
Η βουλευτής της ΝΔ Όλγα Κεφαλογιάννη, κατηγόρησε τον ΣΥΡΙΖΑ για πολιτική υποκρισία απορρίπτοντας τόσο την πρόταση του για άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από το λαό όσο και για τα δημοψηφίσματα.
«Κάνοντας μια αντιδιαστολή της Βουλής και του λαού μου θυμίζει τη θεωρία ανάθεσης και τη θεωρία του καναπέ. Ο λαός εκλέγει τους αντιπροσώπους του και επικρατεί νεκρική σιγή. Και αυτοί αναλαμβάνουν να διεκπεραιώσουν, ανεξάρτητα αν είναι σωστό ή λάθος» υπογράμμισε από την πλευρά του ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κυρίτσης.
Ο ειδικός εισηγητής της Χρυσής Αυγής Χρήστος Παππάς έκανε λόγο για μικροδιαφορές ανάμεσα στις προτάσεις ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας και πρότεινε να εκλέγεται άμεσα από τους πολίτες.
Η συζήτηση στην Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος θα συνεχιστεί την ερχόμενη Τετάρτη, με την ενότητα των άρθρων 48-85 που αφορούν τη λειτουργία της Βουλής και της κυβέρνησης.
