Η πολιτική διελκυστίνδα για την υπόθεση της Novartis μεταφέρεται την Τετάρτη στην Ολομέλεια της Βουλής. Η εθνική αντιπροσωπεία καλείται να διακριβώσει αν συντρέχουν λόγοι για τη συγκρότηση επιτροπής προκαταρκτικής εξέτασης, στη βάση της πρότασης που κατέθεσε η κυβερνητική πλειοψηφία, μετά τη διαβίβαση της δικογραφίας στη Βουλή, για τη διερεύνηση οικονομικών εγκλημάτων που ενδέχεται να έχουν τελεστεί από δύο πρώην πρωθυπουργούς Αντώνη Σαμαρά και Παναγιώτη Πικραμμένο και από οκτώ πρώην υπουργούς, Δημήτρη Αβραμόπουλο, Ανδρέα Λυκουρέντζο, Μάριο Σαλμά, Άδωνι-Σπυρίδωνα Γεωργιάδη, Ιωάννη Στουρνάρα, Ευάγγελο Βενιζέλο, Γιώργο Κουτρουμάνη. Η πρόταση συνίσταται στο να συγκροτηθεί Ειδική Κοινοβουλευτική Επιτροπή για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης προκειμένου να ερευνηθεί η αρμοδιότητα της Βουλής να ασκήσει ή να μην ασκήσει διώξεις για τα εγκλήματα της δωροληψίας και δωροδοκίας και για το έγκλημα της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα που ενδεχομένως διαπράχθηκαν. Ειδικά ως προς το ζήτημα της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα, δέον να επισημανθεί ότι είναι ένα κρίσιμο ζήτημα που εκφεύγει των ρυθμίσεων του άρθρου 86 του Συντάγματος (δίωξη μελών της κυβέρνησης). Περαιτέρω, η πρόταση της κυβερνητικής πλειοψηφίας αναφέρει ότι το αδίκημα της απιστίας που ενδεχομένως διαπράχθηκε, έχει παραγραφεί. Στην αιχμή της αντιπαράθεσης, όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, βρίσκονται οι καταθέσεις των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος, δηλαδή οι μάρτυρες υπό καθεστώς προστασίας. Η έννοια των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος εισήχθη στην ελληνική νομοθεσία αρχικά το 2001 και στη συνέχεια ακολούθησαν διάφορες συμπληρώσεις και τροποποιήσεις, με τις πιο πρόσφατες τροποποιήσεις που έγιναν το 2014. Η Νέα Δημοκρατία έχει δηλώσει ότι επιθυμεί η επιτροπή προκαταρκτικής εξέτασης να συμβάλει επί της ουσίας στη διαλεύκανση της υπόθεσης και οι τρεις προστατευόμενοι μάρτυρες να εξεταστούν κατ’ αντιπαράσταση με τα πολιτικά πρόσωπα τα οποία εμπλέκουν στο σκάνδαλο με τις καταθέσεις τους. Τόσο η αξιωματική αντιπολίτευση όσο και η Δημοκρατική Συμπαράταξη έχουν χαρακτηρίσει «κουκουλοφόρους» τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος, που «στήθηκαν» για τη «σκευωρία». Την Τρίτη η Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής απέρριψε κατά πλειοψηφία την πρόταση της ΝΔ, να μην αφορά πρόσωπα η επικείμενη ψηφοφορία για τη συγκρότηση Επιτροπής Προκαταρκτικής Εξέτασης για τη Novartis. H απόφαση της Διάσκεψης των Προέδρων προβλέπει, καταρχήν, ότι στην ψηφοφορία θα στηθούν δέκα κάλπες. Όμως η απόφαση για τις δέκα κάλπες μπορεί να ανατραπεί εάν αύριο στην Ολομέλεια προκύψουν νέα δεδομένα. Αν για παράδειγμα οι πέντε εν ενεργεία βουλευτές που αναφέρονται στη δικογραφία δηλώσουν αυτοβούλως ότι προτίθεται να μην πάρουν μέρος στην ψηφοφορία για τους υπολοίπους αναφερόμενους στη δικογραφία. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα μπορούσε ίσως να στηθεί μια κάλπη, σίγουρα όμως τα ψηφοδέλτια θα κάνουν ονομαστική αναφορά στα δέκα πολιτικά πρόσωπα και βεβαίως τον τελευταίο λόγο θα έχει η εθνική αντιπροσωπεία. Η εισήγηση του Νίκου Βούτση για δέκα κάλπες έλαβε πλειοψηφία 14 ψήφων έναντι 8 ψήφων. Στη Διάσκεψη η ΝΔ αντιπρότεινε μια μη προσωποποιημένη ψηφοφορία με γενική αναφορά στη συγκρότηση ή τη μη συγκρότηση επιτροπής προκαταρκτικής εξέτασης. Η υπό συγκρότηση Επιτροπή Προκαταρκτικής Εξέτασης θα έχει καταρχήν ένα μήνα προθεσμία για να καταθέσει το πόρισμά της και θα απαρτίζεται από 21 μέλη.
Το πλαίσιο της συζήτησης-η διαδικασία
Η συνεδρίαση επί της προτάσεως συγκρότησης Επιτροπής Προκαταρκτικής Εξέτασης έχει προγραμματιστεί για τις εννέα το πρωί της Τετάρτης. Θα ξεκινήσει με 9 ομιλητές, θα μιλήσει δηλαδή στον πρώτο κύκλο, ένας βουλευτής από κάθε κόμμα και ένας ανεξάρτητος. Θα ακολουθήσει ένας δεύτερος κύκλος, με 16 ομιλητές κατ’ αναλογία της δύναμης των κομμάτων, δηλαδή 6 από τον ΣΥΡΙΖΑ, 3 από τη ΝΔ και ένας βουλευτής από κάθε άλλο κόμμα και ένας ανεξάρτητος. Θα μιλήσουν οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι των κομμάτων, οι πολιτικοί αρχηγοί. Δικαίωμα λόγου ενώπιον της εθνικής αντιπροσωπείας έχουν τα αναφερόμενα στη δικογραφία πολιτικά πρόσωπα, διαφορετικά μπορούν να αποστείλουν υπόμνημα. Είναι ήδη γνωστό ότι ο Ευρωπαίος επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος έχει αποστείλει επιστολή με την οποία δηλώνει ότι δεν μπορεί να παρίσταται στη συζήτηση που θα γίνει στη Βουλή, για λόγους ανεξάρτητους της θέλησής του, και θα καταθέσει υπόμνημα. Στην συζήτηση έχει προγραμματιστεί να λάβουν το λόγο οι δύο υπουργοί Υγείας και Δικαιοσύνης, Ανδρέας Ξανθός και Σταύρος Κοντονής αντιστοίχως, και οι αναπληρωτές τους Παύλος Πολάκης και Δημήτρης Παπαγγελόπουλος. Δεν αποκλείεται ωστόσο να λάβουν τον λόγο και άλλοι υπουργοί, αν κριθεί αναγκαίο. Θα καταβληθεί προσπάθεια να τηρηθούν από όλους οι προβλεπόμενοι από τον Κανονισμό της Βουλής χρόνοι, για την οικονομία της συζήτησης με την ευαισθησία που πρέπει να επιδειχθεί για τα αναφερόμενα πρόσωπα. Μέχρι τις αγορεύσεις των πολιτικών αρχηγών και των δύο υπουργών, θα πρέπει να έχουν λάβει τον λόγο και τα αναφερόμενα στη δικογραφία πολιτικά πρόσωπα.
Η ψηφοφορία
Μετά το πέρας των ομιλιών θα ξεκινήσει η ψηφοφορία που είναι μυστική. Η Βουλή καλείται να αποφασίσει αν κάθε ένα από τα δέκα πολιτικά πρόσωπα που αναφέρεται στη δικογραφία πρέπει να συμπεριληφθεί στην έρευνα της Επιτροπής Προκαταρκτικής Εξέτασης. Για το λόγο αυτό, η απόφαση της Διάσκεψης προβλέπει να στηθούν δέκα κάλπες. Η κάθε κάλπη θα είναι αριθμημένη. Σε κάθε βουλευτή θα διανεμηθούν δέκα ψηφοδέλτια με τα ονόματα και αδικήματα και δέκα λευκά με αντίστοιχους φακέλους. Για κάθε κάλπη θα οριστεί και τριμελής εφορευτική επιτροπή. Κάθε πολιτικό πρόσωπο, που είναι εν ενεργεία βουλευτής, και αναφέρεται στη δικογραφία δεν θα μπορεί να ψηφίσει στην κάλπη που αφορά τον ίδιο παρά μόνο στις κάλπες που αφορούν τα άλλα πολιτικά πρόσωπα. Ψηφοδέλτιο που θα πέσει σε άλλη κάλπη, από αυτή, που πρέπει θεωρείται άκυρο. Ακόμη και αν η Ολομέλεια αποφασίσει την Τετάρτη να στηθεί μια κάλπη (σ.σ. υπό την προϋπόθεση ότι οι πέντε εν ενεργεία βουλευτές που αναφέρονται στη δικογραφία δηλώσουν ότι δεν θα κάνουν χρήση του δικαιώματος να συμμετάσχουν στην ψηφοφορία για τα υπόλοιπα πολιτικά πρόσωπα), και πάλι το ψηφοδέλτιο θα αναφέρεται στα πρόσωπα. Ο κάθε βουλευτής θα ψηφίζει «ναι» ή «όχι» ή «παρών» ή «λευκό» για τη συγκρότηση επιτροπής για κάθε πρόσωπο και για τα αδικήματα της δωροληψίας, της δωροδοκίας και της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες.
Προθεσμία ενός μηνός
Η πρόταση προς την Ολομέλεια θα είναι η επιτροπή προκαταρκτικής εξέτασης να έχει καταρχήν προθεσμία ενός μηνός για να καταθέσει το πόρισμά της. Αν προκύψει επιπλέον ύλη στο έργο της Επιτροπής, τότε μπορεί να ζητηθεί παράταση των εργασιών της από την Ολομέλεια. Η Επιτροπή Προκαταρκτικής Εξέτασης, με βάση τον Κανονισμό, θα έχει 21 μέλη, δηλαδή 10 βουλευτές από τον ΣΥΡΙΖΑ, 5 βουλευτές από τη ΝΔ και από 1 βουλευτή θα έχουν τα άλλα κόμματα. Δεν θα έχουν συμμετοχή οι ανεξάρτητοι βουλευτές.
