Για έναν πολύ σημαντικό ρόλο της Ελλάδας με ισχυρούς ιστορικούς και πολιτιστικούς δεσμούς έκανε λόγο ο ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς στον εναρκτήριο χαιρετισμό που απηύθυνε κατά την έναρξη των εργασιών της Διεθνούς Διάσκεψης για τον «Θρησκευτικό και Πολιτιστικό Πλουραλισμό και την Ειρηνική Συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή» (2η Διεθνής Διάσκεψη των Αθηνών). Την χαρακτήρισε μάλιστα φάρο ασφάλειας και σταθερότητας.
«Οι πέντε τριμερείς πρωτοβουλίες της χώρας μας στην περιοχή, μαζί με την Κύπρο, το “πνεύμα της Ρόδου” για νέες δομές ασφάλειας, η παγκόσμια πρωτοβουλία για τους ζωντανούς αρχαίους πολιτισμούς και η παρούσα πρωτοβουλία, καθώς και η συνεργασία των επτά της euromed, αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους της πολιτικής μας στην περιοχή», είπε. Προσέθεσε δε το εξής: «Η Ελλάδα υπήρξε και είναι η χώρα που υποστηρίζει επί χιλιετηρίδες τον σεβασμό του διαφορετικού, την ανεκτικότητα ανάμεσα σε θρησκείες και πολιτισμούς, τη δημιουργική ανταλλαγή των επιτευγμάτων τους, τη διδασκαλία του ενός από τον άλλο».
Ο κ. Κοτζιάς ευχαρίστησε πρωτίστως τους συμμετέχοντες υπουργούς, θρησκευτικούς ηγέτες και εκπροσώπους θρησκειών, πανεπιστημιακούς και εκπροσώπους ΜΚΟ, όλους όσοι ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή του για μία κοινή δράση υπέρ της προστασίας και της ανάπτυξης της πολιτιστικής και θρησκευτικής ποικιλομορφίας στην περιοχή της Α. Μεσογείου και Μ. Ανατολής όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Ασκώντας κριτική στους μεγάλους οργανισμούς που δρουν στην περιοχή, με έμφαση στον ΟΗΕ -δεν έχει ακόμη διαμορφώσει ένα συνολικό σχέδιο-, αλλά και στην ΕΕ -λειτουργεί επιλεκτικά ως προς κράτη, άτομα και μειονότητες παρά ως προς το σύνολο της περιοχής και ειδικότερα τις θρησκευτικές και πολιτισμικές κοινότητες-, ο υπουργός Εξωτερικών διατύπωσε δύο σημαντικές προτάσεις: «Να καταθέσουμε το 2018 ειδικό ψήφισμα στον ΟΗΕ και στην επιτροπή για τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και να εισάγουμε στα κείμενα της ΕΕ τη θεματολογία που θα μας απασχολήσει σήμερα και αύριο» είπε. Παράλληλα πρότεινε και την περαιτέρω ενίσχυση του Παρατηρητηρίου, του Κέντρου για τον θρησκευτικό πλουραλισμό στη Μέση Ανατολή, το οποίο ιδρύθηκε στο πλαίσιο της Α’ Διεθνούς Διάσκεψης.
Ο κ. Κοτζιάς αναφερόμενος στην αύξηση της βίας στη Μ. Ανατολή ανάμεσα σε κράτη υπογράμμισε την «ανάγκη θετικών, δημιουργικών και φιλειρηνικών πρωτοβουλιών στην περιοχή μας, ενάντια στο φανατισμό και σε μια λογική που αντί να αξιοποιεί την ιστορία ως σχολείο, την αντιμετωπίζει μονοδιάστατα ως φυλακή».
Στο πλαίσιο αυτό αναφέρθηκε στη Διάσκεψη της Ρόδου και στη διαμόρφωση, με ελληνική πρωτοβουλία, μίας δομής ασφάλειας και σταθερότητας για την Ανατολική Μεσόγειο, επισημαίνοντας ότι ήδη το υπουργείο Εξωτερικών ετοιμάζει την τρίτη σύνοδο το καλοκαίρι του 2018. «Μια δομή», όπως εξήγησε, «στην οποία συμμετέχουν 12 αραβικά κράτη, δύο διεθνείς αραβικές οργανώσεις και επτά ευρωπαϊκά κράτη -πρόκειται για τη διάσκεψη των 21» στην οποία προωθούνται κοινές δράσεις στη βάση μιας θετικής ατζέντας ανάπτυξης δικτύων και συστημάτων συνεργασίας σε όλους τους τομείς.
«Μη ξεχνάμε, ότι ο χώρος της ΝΑ Ευρώπης και του σημερινού αραβικού κόσμου, ήταν ένας χώρος κοινού πολιτισμού και οικονομίας, εμπορίου και δράσεων εδώ και 5.000 χρόνια. Δεν έχει κανείς παρά να επισκεφτεί το νέο μουσείο του Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας για να το διαπιστώσει αυτό» προσέθεσε χαρακτηριστικά.
«Στην περιοχή μας πρέπει να παλέψουμε για το σεβασμό απέναντι στο διαφορετικό»
Ο υπουργός Εξωτερικών υπογραμμίζοντας ότι «οι εξτρεμιστές εγκλημάτησαν σε βάρος ανθρώπων, σε βάρος της θρησκείας κοινοτήτων, σε βάρος της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς μας και καταπάτησαν αξίες και δικαιώματα, κατέστρεψαν ιστορικές μνήμες και μνημεία» τόνισε ότι «στην περιοχή μας πρέπει να παλέψουμε για το σεβασμό απέναντι στο διαφορετικό, ιδιαίτερα ως προς τους Εβραίους και τους μουσουλμάνους, τους χριστιανούς και τους Γιαζίντι, αλλά και τους μουσουλμάνους, σιίτες και σουνίτες, Κούρδους και Άραβες.
Να σχεδιάσουμε πώς θα εξασφαλιστεί η επιστροφή στις εστίες τους και όχι πώς στο όνομα της κοινωνικής μηχανής θα αποκλειστούν με θρησκευτικά και πολιτιστικά κριτήρια ορισμένες ομάδες. Πρέπει να υπερασπιστούμε την ποικιλομορφία της περιοχής μας, η οποία είχε πετύχει τον πλουραλισμό που πολλοί ονειρεύονται στη Δύση, ως στόχο νεωτερικότητας, εδώ και χιλιάδες χρόνια».
Επίσης ο κ. Κοτζιάς υπογράμμισε την ανάγκη να στηριχθούν «οι δυνάμεις εκείνες που δεν προσβλέπουν μετά την ήττα των τζιχαντιστών σε ένα νέο ξεκαθάρισμα λογαριασμών, ή να αντικαταστήσουν τις γεωπολιτικές σφαίρες επιρροής με σφαίρες επιρροής σε εκκλησίες και πολιτιστικές κοινότητες». Τόνισε δε ότι πρέπει να στηριχθούν «οι προσπάθειες της κυβέρνησης του Ιράκ, ιδιαίτερα εκείνες της Αιγύπτου, υπέρ των κοπτών χριστιανών στη βάση της πολιτικής του προέδρου της καθώς και των προβλέψεων του Συντάγματος της χώρας».
Ώστε, συνέχισε ο υπουργός, «να γίνει στις άλλες χώρες σεβαστή η περιουσία και οι ιστορικοί τόποι λατρείας των κοινοτήτων, ιδιαίτερα των παλαιστινίων, των εβραίων, των αλεβιτών καθώς και των πολλαπλών από την αρχαιότητα υφισταμένων χριστιανικών κοινοτήτων. Να υπάρξει σεβασμός στο ποιος έκτισε ποιον τόπο λατρείας, ποιο μνημείο εκφράζει τον ένα ή άλλο πολιτισμό, αλλά και πολλαπλούς πολιτισμούς. Θρησκείες και πολιτισμοί πρέπει να ζουν σε ειρήνη, αφετηρία για να διασφαλιστεί μια μόνιμη και δημιουργική ειρηνική σχέση ανάμεσα σε όλους. Να υπάρξουν τα απαραίτητα νέα έργα αποκατάστασης και επέκτασης των υποδομών, μικρών και μεγάλων».
Επείγον, έκρινε επίσης ότι είναι να τεθεί στο τραπέζι των συζητήσεων και το πώς θα προστατευθούν τα μνημεία στη Μέση Ανατολή. Πώς θα οργανωθεί η επιστροφή και φροντίδα τους. Πώς θα αποτραπεί να πωληθούν και αγοραστούν σε τρίτες χώρες. «Πρέπει να εξηγήσουμε σε όλη την ανθρωπότητα ότι η καταστροφή τόσων μνημείων θρησκείας και πολιτισμού, και ακόμα περισσότερο τόσων κοινοτήτων, αποτελεί ανεπανόρθωτη απώλεια για όλη την ανθρωπότητα», είπε χαρακτηριστικά.
Τέλος, ευχαρίστησε τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο και τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα για τη στήριξή τους, καθώς τον πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση και τον υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδιο επί θρησκευτικών θεμάτων Γιάννη Αμανατίδη και όλους όσοι συνέβαλαν στην επιτυχία της Διάσκεψης.