Η δεύτερη Διάσκεψη για την Ασφάλεια και τη Σταθερότητα που πραγματοποιείται στη Ρόδο δίνει συνέχεια σε μια πρωτοβουλία του Υπουργού Εξωτερικών, κ. Ν. Κοτζιά, με την οποία επιδιώκεται η διαμόρφωση μιας θετικής ατζέντας συνεργασίας μεταξύ των κρατών του αραβικού κόσμου, των Βαλκανίων και της νοτιο-ανατολικής Μεσογείου.
H πρώτη Διάσκεψη για την Ασφάλεια και τη Σταθερότητα που πραγματοποιήθηκε πέρυσι στη Ρόδο (8-9/9/2016), κατέδειξε την προστιθέμενη αξία που προσφέρει η διεξαγωγή εποικοδομητικού διαλόγου επί ζητημάτων που προάγουν συνέργειες, τόσο μεταξύ Κυβερνήσεων, όσο και μεταξύ πολιτών, επιχειρήσεων, πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων επί ζητημάτων κοινού ενδιαφέροντος. Η θετική, δημιουργική προσέγγιση με την οποία εξετάστηκαν τα συγκεκριμένα θέματα – γνωστή πλέον και ως «πνεύμα της Ρόδου»- είναι βέβαιο αφενός ότι ενδυναμώνει περαιτέρω τη δυνατότητα παραγωγής απτών αποτελεσμάτων και αφετέρου ότι ενθαρρύνει τη δημιουργία φιλικού κλίματος.
Η δεύτερη Διάσκεψη της Ρόδου βρίσκει τα συμμετέχοντα κράτη αντιμέτωπα με σειρά σημαντικών προβλημάτων, όπως η διένεξη στη Συρία, το Μεσανατολικό, η κρίση στη Λιβύη, οι προσφυγικές ροές, η τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα, τα οποία απειλούν τη σταθερότητα σε περιφερειακό επίπεδο. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν την συγκεκριμένη κατάσταση, ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών, Ν. Κοτζιάς, έχει επανειλημμένα αναφερθεί στην επείγουσα ανάγκη διαμόρφωσης μιας νέας αρχιτεκτονικής ασφάλειας στην νοτιοανατολική Μεσόγειο. Έτσι, η δεύτερη Διάσκεψη της Ρόδου ερμηνεύεται και ως προσπάθεια δημιουργίας μιας προκαταρκτικής δομής, στην οποία ευρωπαϊκά και αραβικά κράτη θα μπορούν να διαβουλευθούν ως προς τη δυνατότητα σύστασης ενός θεσμού -στο πρότυπο του ΟΑΣΕ- ο οποίος θα επιλαμβάνεται ζητημάτων που εντάσσονται σε μια σφαιρική αντίληψη της έννοιας «ασφάλεια», καλύπτοντας την ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Η Διάσκεψη της Ρόδου για την Ασφάλεια και τη Σταθερότητα εντάσσεται σε μια σειρά 12 συνολικά διεθνών πρωτοβουλιών που προωθούνται από την Ελλάδα κατά την τρέχουσα περίοδο. Μεταξύ των συγκεκριμένων δράσεων περιλαμβάνονται η Διάσκεψη των Αθηνών για τον Θρησκευτικό Πλουραλισμό στη Μέση Ανατολή, το Φόρουμ Αρχαίων Πολιτισμών, τα τριμερή σχήματα συνεργασίας Ελλάδας και Κύπρου με Λίβανο, Ιορδανία, Παλαιστίνη, Ισραήλ και Αίγυπτο, η Τετραμερής της Θεσσαλονίκης για τη Διαβαλκανική Συνεργασία, τα Μέτρα Οικοδόμησης Συνεργασίας με την πΓΔΜ, καθώς και ο συντονισμός των 4 βαλκανικών κρατών που είναι και μέλη της ΕΕ.