Ως μία μακρά, εξαιρετική και ουσιώδη χαρακτήρισε τη τρίωρη σχεδόν συνάντηση που είχε με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά ο ειδικός σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό, Έσπεν Μπαρθ ‘Αιντε εξερχόμενος του υπουργείου Εξωτερικών.
Βασικό θέμα συζήτησης υπήρξε το καθεστώς των εγγυήσεων και ο ρόλος των εγγυητριών δυνάμεων στην επίτευξη συμφωνίας.
Ο κ. ‘Αιντε επισήμανε ότι όλες οι εγγυήτριες δυνάμεις με δική τους πρωτοβουλία επέδειξαν μεγάλη προσοχή στο να μην εμπλακούν σε αυτά τα θέματα που οι Κύπριοι πρέπει να λύσουν μόνοι τους. Όμως, πρόσθεσε, υπάρχουν τρεις διεθνείς συμφωνίες σε ισχύ και για να τις αλλάξουμε ή να τις ακυρώσουμε ή να φτιάξουμε κάτι άλλο χρειάζεται η συνεργασία και η υποστήριξη μεταξύ τους.
Μολονότι αρνήθηκε να μπει σε περισσότερες αποκαλύψεις και λεπτομέρειες είπε πως «έχουμε πολλές κοινές προσδοκίες και κοινή αντίληψη ως προς τα αποτελέσματα και τον δρόμο που απομένει να διανύσουμε. Έχουμε κοινή αντίληψη για το τι πρέπει να γίνει τις επόμενες εβδομάδες».
«Είμαι σίγουρος» πρόσθεσε «ότι η Ελλάδα θα παίζει τον δικό της ρόλο στο να δημιουργήσει τις συνθήκες για να δοθεί ένα τέλος στον τραγικό 42χρονο διχασμό» και σημειώνοντας ότι δεν είναι «μη ρεαλιστής» τόνισε: «Γνωρίζω ότι έχουμε δουλειά μπροστά μας, αλλά συμμεριζόμαστε με τους ηγέτες και τις ομάδες διαπραγμάτευσης ότι υπάρχουν σημαντικά θέματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε ιδιαίτερα όσον αφορά την εφαρμογή μιας συμφωνίας, εφόσον υπάρξει, θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να την εφαρμόσουμε. Και εδώ υπάρχει μία μεγάλη λίστα αρκετών θεμάτων που θα πρέπει να εξετάσουμε αλλά η δέσμευση είναι προς αυτή την κατεύθυνση».
Ανακοίνωσε ότι την Τετάρτη θα ξαναδεί τους δύο ηγέτες «και μετά όλοι μαζί θα είμαστε στη Ν. Υόρκη» επισημαίνοντας ότι η Νέα Υόρκη προσφέρει την ευκαιρία στους δύο ηγέτες, τον ίδιο και όλους τους εμπλεκόμενους να έχουν διμερείς επαφές που θα αφορούν και τη διεθνή αλλά και για την οικονομική διάσταση.
Ο κ. Άιντε, προηγουμένως, τόνισε ότι οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό είναι, με μεγάλη διαφορά οι πιο εντατικές το τελευταίο διάστημα , καθώς «οι δύο ηγέτες καταβάλλουν ισχυρή προσπάθεια, εργάζονται με αφοσίωση για να ξεπεραστούν τα θέματα που παραμένουν στο τραπέζι».
«Πρέπει να αναγνωρίσουμε» είπε «ότι υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά να γίνει. Δεν υπάρχει ακόμα συμφωνία αλλά οι συγκλίσεις που έχουν ήδη επιτευχθεί είναι κατά πολύ περισσότερες από ό,τι είχε συμφωνηθεί σε άμεσες διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών μέχρι σήμερα».
Οκ. ‘Αιντε επισήμανε ότι σε αντίθεση με την τελευταία εκδοχή του Σχεδίου Ανάν που είχε προταθεί από τα Ηνωμένα Έθνη, αυτό που έχει συμφωνηθεί τώρα είναι ότι κάθε πρόταση, λέξη ή κόμμα γράφεται από κυπριακό χέρι των δύο πλευρών.
Εξήγησε ότι οι συνομιλίες έχουν οργανωθεί σε έξι κεφάλαια, από τα οποία στα 4 έχουν ολοκληρωθεί σε μεγάλο βαθμό, μολονότι υπάρχουν κάποια ουσιώδη θέματα που απομένουν. «Εν τούτοις σε αυτά τα τέσσερα βλέπουμε το περίγραμμα μιας συμφωνίας» σημείωσε.
Τόνισε δε ότι «η νέα εξέλιξη τους τελευταίους μήνες και τις τελευταίες εβδομάδες είναι ότι αρχίσαμε απευθείας συνομιλίες με ανταλλαγή απόψεων γύρω από τη διευθέτηση του εδαφικού που είχε μείνει επί μακρόν εκτός αλλά τώρα είναι στο τραπέζι. Επίσης και για τα θέματα ασφαλείας που αφορούν την ενωμένη ομόσπονδη Κύπρο».
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου για το πόσο κοντά είμαστε σε μία λύση ο Ειδικός Σύμβουλος του ΟΗΕ για το Κυπριακό απάντησε:
«Δεν θέλω να μιλήσω με ποσοστά, είμαστε πιο κοντά από όσο πριν από μερικούς μήνες αλλά υπάρχει ακόμη δρόμος. Έχει επιτευχθεί πρόοδος. Μπορώ να σας πω ότι στα έγγραφα που έχουν τεθεί υπό διαπραγμάτευση τα περισσότερα επισημαίνονται με μαύρο χρώμα που είναι το χρώμα επίτευξης συμφωνίας καθώς η ελληνοκυπριακή πλευρά σημειώνει με μπλε και η Τ/Κ με κόκκινο.
Τα πιο δύσκολα θέματα όμως θα λυθούν στη τελική φάση της διαδικασίας».