Η Ελλάδα έχει επιστρατεύσει όλα τα μέσα για την προστασία των θαλάσσιων εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, αλλά επισημαίνει ότι τα μέτρα δεν αποδίδουν και ότι αν ήθελε κανείς να σταματήσει τους πρόσφυγες θα έπρεπε να βυθίζει τις βάρκες και να αφήνει τους ανθρώπους να πνιγούν. Ο κ. Κοτζιάς αναφέρει ακόμη ότι η Ελλάδα έχει δαπανήσει το 2015 περί τα δύο δισεκατομμύρια ευρώ για τη φροντίδα των προσφύγων. Κάνει, μεταξύ άλλων, λόγο για «κύκλους του εξωτερικού που ονειρεύονται την κατάρρευση της κυβέρνησης» του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ εκφράζει τη δυσπιστία του για τα αποτελέσματα πρόσφατων δημοσκοπήσεων.
Οι πρόσφυγες θα έβρισκαν δρόμους προκειμένου να φθάσουν στην Γερμανία, ακόμη και αν η χώρα έκλεινε τα σύνορά της, εκτιμά ο κ. Κοτζιάς, σε συνέντευξή του στην Tageszeitung του Βερολίνου, και τονίζει ότι «κανένα τείχος δεν μπορεί να σταματήσει τους πρόσφυγες». Δεν αποκλείει δε οι διακινητές να ζητήσουν ακόμη και σωματικά όργανα, π.χ. νεφρούς ως αντάλλαγμα για τη μεταφορά των προσφύγων, αν οι τελευταίοι δεν μπορούν πλέον να πληρώσουν.
«Θα πρέπει να καταπολεμηθούν τα αίτια της φυγής των προσφύγων -δηλαδή να υπάρξει ειρήνη στην Συρία. Ένα μεγάλο λάθος ήταν η ανεπαρκής χρηματοδότηση των χωρών συγκέντρωσης και φιλοξενίας των προσφύγων στον Λίβανο και στην Ιορδανία», δηλώνει ο κ. Κοτζιάς και προσθέτει ότι για τους Σύρους θα ήταν καλύτερα αν μπορούσαν να μείνουν πιο κοντά στη χώρα τους. Διευκρινίζει δε ότι μόνο το 55% όσων έχουν περάσει από την Ελλάδα από τον Δεκέμβριο του 2015 είναι συριακής καταγωγής και αναφέρεται σε πολλούς Αλγερινούς και Μαροκινούς που φθάνουν στην Κωνσταντινούπολη αεροπορικώς και κατόπιν μεταβαίνουν οδικώς στα τουρκικά παράλια.
Κληθείς να σχολιάσει τις εισηγήσεις των Γερμανών Χριστιανοκοινωνιστών (CSU) προς την καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ να κλείσει τα σύνορα της Γερμανίας, ο υπουργός Εξωτερικών εκτιμά ότι κάτι τέτοιο δεν θα εμπόδιζε τους πρόσφυγες, οι οποίοι θα έβρισκαν άλλους δρόμους. Αναφέρει μάλιστα το παράδειγμα των ΗΠΑ, οι οποίες έχουν κατασκευάσει υπερσύγχρονο ηλεκτροφόρο φράχτη κατά μήκος των συνόρων τους με το Μεξικό, χωρίς όμως εντυπωσιακά αποτελέσματα. Ερωτώμενος δε αν η ροή θα μπορούσε να περιοριστεί εφόσον η μετακίνηση καταστεί ακριβότερη για τους πρόσφυγες, ο κ. Κοτζιάς απαντά: «Οι διακινητές θα ζητήσουν διαφορετικά ανταλλάγματα. Αυτή τη στιγμή θέλουν μόνο χρήματα. Θα μπορούσαν όμως μετά να ζητήσουν π.χ. σωματικά όργανα, όπως νεφρούς. Σε αυτές τις μαφιόζικες δομές υπάρχει μια φαντασία που εσείς κι εγώ κι εσείς δεν διαθέτουμε».
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών απορρίπτει και τον ισχυρισμό ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να επιστρατεύσει περισσότερα μέσα για θαλάσσιες περιπολίες προκειμένου να προστατεύσουν καλύτερα τα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης, επισημαίνοντας ότι αυτό συμβαίνει ήδη, αλλά δεν αποδίδει. «Αν θέλαμε να σταματήσουμε τους πρόσφυγες, θα έπρεπε να κάνουμε πόλεμο εναντίον τους. Θα έπρεπε να τους βομβαρδίζουμε, να βυθίζουμε τις βάρκες τους και να αφήνουμε τους ανθρώπους να πνιγούν. Αυτό όμως αντίκειται αφενός στον ανθρωπισμό και αφετέρου στο ευρωπαϊκό δίκαιο και στις διεθνείς συμβάσεις. Αυτό αποκλείεται. Για αυτό και στις επίσημες συναντήσεις των Ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών σιωπούν εκείνοι οι πολιτικοί που στη χώρα τους δηλώνουν στα ΜΜΕ ότι οι Έλληνες είναι εκείνοι ‘που δεν κάνουν τα μαθήματά’ τους».
Αντίστοιχα, ο κ. Κοτζιάς αρνείται και την κατηγορία ότι η Αθήνα δεν ενδιαφέρεται για την ενίσχυση της FRONTEX. Εξηγεί ότι η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε 780 στελέχη της FRONTEX για την καταγραφή των προσφύγων, αλλά ήρθαν μόνο 340 και μάλιστα στην αρχή λειτουργούσαν γραφειοκρατικά, τηρώντας το ωράριό τους και την πενθήμερη εργασία. Σε ό,τι αφορά τις αδυναμίες στην καταγραφή, ο Νίκος Κοτζιάς τις αποδίδει στον μεγάλο αριθμό των προσφύγων και φέρνει ως παράδειγμα ανάλογα προβλήματα που έχουν σημειωθεί ακόμη και στα γερμανοαυστριακά σύνορα. Σε αυτό το πλαίσιο, ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρει ότι το 2015 η Ελλάδα δαπάνησε περί τα δύο δισεκατομμύρια ευρώ για καταλύματα, σίτιση, μεταφορά και υγειονομική περίθαλψη των προσφύγων. «Για μας δύο δισεκατομμύρια είναι πάρα πολλά χρήματα -είναι για την ακρίβεια περισσότερα από όσα θα αποφέρουν οι περικοπές συντάξεων που τώρα μας επιβάλλει η τρόικα», λέει χαρακτηριστικά.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το αν η κυβέρνηση θα επιβιώσει των αντιδράσεων που έχουν προκαλέσει οι σχεδιαζόμενες περικοπές, ο κ. Κοτζιάς τονίζει ότι η οι θεσμοί πιέζουν προς μια πολιτική η οποία πλήττει πολύ σοβαρά τον μέσο πολίτη στην Ελλάδα, ενώ η οικονομία υπονομεύεται από την συνεχή λιτότητα, και χιλιάδες επιστήμονες εγκαταλείπουν τη χώρα, γεγονός που μεταφράζεται, όπως λέει, σε απώλεια περίπου 14 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Σε ό,τι αφορά τα αποτελέσματα δημοσκοπήσεων που φέρουν τη Νέα Δημοκρατία να προηγείται, ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρει: «Γνωρίζω ότι κάποιοι κύκλοι στο εξωτερικό ονειρεύονται τη διάλυση της κυβέρνησής μας. Αλλά οι δημοσκοπήσεις έγιναν με ανάθεση από τους συντηρητικούς. Τα Ινστιτούτα που επικαλείστε είναι τα ίδια που στο δημοψήφισμα για το Grexit προέβλεπαν ότι οι συντηρητικοί θα προηγούνταν κατά πολύ. Όπως είναι γνωστό, το αποτέλεσμα ήταν διαφορετικό».