Έπειτα από «μαραθώνιο» συζητήσεων ολοκληρώθηκε η σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών στο Προεδρικό Μέγαρο, που διήρκεσε έξι περίπου ώρες. Βρέθηκε συμφωνία για το προσφυγικό, μεγάλο «αγκάθι» παραμένει το ασφαλιστικό, ενώ συμφωνήθηκε και η αλλαγή του εκλογικού νόμου. Για το προσφυγικό φαίνεται να υπήρξε μια σχετική συμφωνία, αν και η ΝΔ εξέφρασε επιφυλάξεις για τα hot spots στα νησιά.
Τα κόμματα αρνήθηκαν την πρόταση του πρωθυπουργού να συσταθούν διακομματικές επιτροπές και η όποια συνεννόηση εξαντλήθηκε στο προσφυγικό, ενόψει και της Συνόδου Κορυφής της Κυριακής μεταξύ ΕΕ-Τουρκίας.
Μάλιστα είναι ξεκάθαρο ότι ο Αλέξης Τσίπρας, έχοντας μπροστά του μειώσεις συντάξεων, ξεκίνησε εκστρατεία προκειμένου να ρίξει το βάρος των μειώσεων στη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, κάτι που φάνηκε από όσα είπε μέσα στη σύσκεψη, έξω από αυτήν, αλλά και από τις διαρροές για τα στοιχεία που παρουσίασε για τις περικοπές των περασμένων ετών.
ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι κατηγόρησαν την κυβέρνηση ότι επιχειρεί τακτικισμούς και την κάλεσαν να φέρει την πρότασή της στη Βουλή για να γίνει συζήτηση, ενώ ο πρωθυπουργός φέρεται να απαρίθμησε τις μειώσεις συντάξεων που προηγήθηκαν και να έφερε ΝΔ και ΠΑΣΟΚ προ των ευθυνών τους για το γεγονός ότι δεν δέχονται να υπάρξει ένα κοινό ανακοινωθέν που θα καλεί σε μη μείωση συντάξεων.
«Θα βγω και θα πω δημόσια ότι δεν συμφωνείτε να μη γίνει μείωση συντάξεων» είπε εντός της σύσκεψης ο πρωθυπουργός.
Οι εξελίξεις όπως διαμορφώθηκαν στη σύσκεψη προκάλεσαν τελικά επίθεση του Αλέξη Τσίπρα στη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ και μάλιστα κατηγόρησε τα κόμματα ότι δρουν υπονομευτικά στην εθνική προσπάθεια.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο ασφαλιστικό, για το οποίο η συμφωνία με τους θεσμούς προβλέπει ότι θα έχει κόστος 1% του ΑΕΠ, ο πρωθυπουργός είπε στους πολιτικούς αρχηγούς ότι η κυβέρνηση έχει έτοιμο πλέγμα βιώσιμων παρεμβάσεων που καλύπτει το 0,6% του ΑΕΠ.
«Κατώτερη των περιστάσεων» χαρακτήριζαν κυβερνητικοί κύκλοι την αντιπολίτευση, μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης. Όπως χαρακτηριστικά έλεγαν πηγές προσκείμενες στην κυβέρνηση «η αντιπολίτευση δεν διστάζει για μικροκομματικό όφελος να μειώσει τη διαπραγματευτική δυνατότητα της κυβέρνησης», ιδίως για τη στάση που τήρησαν ο πρόεδρος της ΝΔ Γιάννης Πλακιωτάκης και η επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Φώφη Γεννηματά κατά τη διάρκεια του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών.
Νωρίτερα, ο κ. Τσίπρας είχε εισηγηθεί τη συγκρότηση δύο επιτροπών, η πρώτη με αντικείμενο της επεξεργασία πρότασης για το ασφαλιστικό και η δεύτερη για τη συνταγματική αναθεώρηση.
Η εν λόγω πρόταση αφορά την συμμετοχή όλων των κομμάτων, είτε με πολιτικά στελέχη, είτε με τεχνοκράτες που θα προτείνουν, προκειμένου να μελετηθούν διεξοδικά τα δύο ζητήματα και να προκύψει, σε εύλογο χρονικό διάστημα ένα σχέδιο από τις επιτροπές αυτές. Η πρόταση αυτή αντιμετωπίστηκε με δυσπιστία ή άρνηση από τους αρχηγούς της αντιπολίτευσης, πλην του κ. Βασίλη Λεβέντη.
Η ανακοίνωση της ελληνικής προεδρίας για την σύσκεψη, αναφέρει:
«Ύστερα από αίτημα του Πρωθυπουργού κ. Αλέξη Τσίπρα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπιος Παυλόπουλος συνεκάλεσε σήμερα, 28 Νοεμβρίου 2015 και ώρα 12.00΄, σύσκεψη των Πολιτικών Αρχηγών των Κομμάτων που εκπροσωπούνται στην Βουλή, υπό την προεδρία του.
Στην σύσκεψη έλαβαν μέρος:
Ο Πρωθυπουργός και Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Αλέξης Τσίπρας,
Ο μεταβατικός Αρχηγός της Ν.Δ., υπό την ιδιότητά του ως Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, κ. Ιωάννης Πλακιωτάκης,
Η Επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, κα Φώφη Γεννηματά,
Ο Επικεφαλής του Κόμματος «Το Ποτάμι», κ. Σταύρος Θεοδωράκης,
Ο Πρόεδρος των Ανεξάρτητων Ελλήνων, κ. Παναγιώτης Καμμένος και
Ο Πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων κ. Βασίλειος Λεβέντης.
Κατά την σύσκεψη, ο Πρωθυπουργός προέβη σ’ ενημέρωση των Πολιτικών Αρχηγών επί των θεμάτων που περιελάμβανε η εισήγησή του προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την σύγκληση της σύσκεψης των Πολιτικών Αρχηγών των Κομμάτων που εκπροσωπούνται στην Βουλή.
Μετά την σύσκεψη εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση:
I. ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ:
Το προσφυγικό είναι πρόβλημα κοινό όλων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δοθέντος ότι ιδίως υπό την σημερινή δραματική συγκυρία αφορά, κυριολεκτικώς, την συνοχή και την εν γένει προοπτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για τον λόγο αυτόν η Ευρωπαϊκή Ένωση, με τ’ αρμόδια όργανά της, οφείλει ν’ αντιμετωπίσει το οξύτατο προσφυγικό πρόβλημα συντεταγμένη, υπό όρους ανθρωπισμού και αλληλεγγύης για τους πρόσφυγες, αλλά και ασφαλείας για τους Λαούς της Ευρώπης, πράγμα που σημαίνει μηδενική ανοχή ή ολιγωρία για τους τρομοκράτες. Στο πλαίσιο αυτό η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει:
1. Ν’ αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο ως προς τον τερματισμό του πολέμου στην Συρία, προκειμένου να διευκολυνθεί έτσι και η κατά το δυνατόν ταχύτερη επάνοδος των προσφύγων στις εστίες τους.
2. Να επιβάλει σε όλα τα κράτη-μέλη της την πλήρη εφαρμογή των κανόνων αλληλεγγύης ως προς την αντιμετώπιση του προσφυγικού προβλήματος, όπως αυτοί απορρέουν από το ευρωπαϊκό και το διεθνές δίκαιο, με συγκεκριμένες κυρώσεις εις βάρος εκείνων των κρατών-μελών, τα οποία αρνούνται ν’ ανταποκριθούν. Δοθέντος ότι είναι αδιανόητο η Ελλάδα να υποστεί μόνη της τις συνέπειες του συνόλου των προσφυγικών ροών.
3. Να προωθήσει την συνεργασία με την Τουρκία –την οποίαν η Ελλάδα ήδη κάνει πράξη- προκειμένου αυτή ν’ αναλάβει την ευθύνη δημιουργίας σταθερού και αξιόπιστου μηχανισμού μετακίνησης των προσφύγων από την Τουρκία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οφείλει όμως ν’ αναδείξει και το γεγονός της ως σήμερα παραβατικής συμπεριφοράς των τουρκικών αρχών κατά την διακίνηση των προσφύγων. Περαιτέρω δε πρέπει να διευκρινισθεί προς την Τουρκία ότι η ενταξιακή της διαδικασία εξαρτάται από τον πλήρη σεβασμό του ευρωπαϊκού θεσμικού και πολιτικού κεκτημένου, συμπεριλαμβανομένου βεβαίως και του σεβασμού των υποχρεώσεων της Τουρκίας, οι οποίες απορρέουν από τις οικείες συμφωνίες επανεισδοχής.
4. Να παράσχει την απαιτούμενη συνδρομή της προς τη Χώρα μας, ιδίως ως προς την οικονομική και υλικοτεχνική της ενίσχυση για την υπό όρους ανθρωπισμού περίθαλψη των προσφύγων, αναγνωρίζοντας, ταυτοχρόνως, ότι τα σύνορα της Ελλάδας είναι και σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα σύνορα αυτά καθορίζονται κυριάρχως από την Ελλάδα και φυλάσσονται κυριάρχως από την Ελλάδα. Άρα, οιαδήποτε συνεργασία κατά την φύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων νοείται μόνον μεταξύ Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποκλειομένων κοινών περιπολιών με την Τουρκία, υφ’ οιανδήποτε μορφή. Μια τέτοια συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης προϋποθέτει την ουσιαστική υποβοήθηση των ελληνικών αρχών από την Frontex, η οποία πρέπει να μετατραπεί σε πραγματική Ευρωπαϊκή Ακτοφυλακή.
ΙΙ. ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ – ΕΚΛΟΓΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ:
Ως προς την Αναθεώρηση του Συντάγματος, αναγνωρίσθηκε η ανάγκη οι συζητήσεις κατά την οικεία κοινοβουλευτική διαδικασία να διεξαχθούν με βασικό στόχο την επίτευξη της κατά το δυνατόν μεγαλύτερης συναίνεσης, όπως άλλωστε απαιτούν οι σχετικές διατάξεις του Συντάγματος. Και ως προς τον εκλογικό νόμο, αναγνωρίσθηκε η ανάγκη αλλαγής του, από αυτή την Βουλή, επί το αναλογικότερον, δίχως όμως να θίγεται η ουσία της από το Σύνταγμα επιβαλλόμενης κυβερνητικής σταθερότητας.
ΙΙΙ. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ:
Ως προς το Ασφαλιστικό, αναγνωρίσθηκε η ανάγκη, κατά τις αντίστοιχες κοινοβουλευτικές διαδικασίες, να διεξαχθεί διεξοδικός ουσιαστικός διάλογος, με στόχο την διασφάλιση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος και την αποφυγή περαιτέρω μειώσεων των συντάξεων, στο πλαίσιο των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Χώρα.