Την πρόθεσή του να ανοίξει ολοταχώς τα «πανιά» της εξωτερικής πολιτικής σε νέα διεθνή πλαίσια με δύο νέες πρωτοβουλίες, ανακοίνωσε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς μετά την ολοκλήρωση της «πρώτης» πρωτοβουλίας διεθνούς εμβέλειας της Διάσκεψης με θέμα «Θρησκευτικός και πολιτιστικός πλουραλισμός και ειρηνική συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή» που μόλις έκλεισε τις πύλες της.
Στη συνέντευξη Τύπου που έκλεισε επίσημα τις εργασίες της Διάσκεψης, ο κ. Κοτζιάς εξήγησε ότι η πρώτη θα αφορά μία ελληνική πρόταση προκειμένου να ανοίξει η συζήτηση για τις αξίες πάνω στις οποίες θα στηρίζεται η Ευρώπη στο μέλλον, ξεφεύγοντας από τον χαρακτήρα των κυρώσεων και του εμπάργκο. Η δεύτερη, η οποία ξεκίνησε από τετραμήνου στο ΥΠΕΞ, όπως είπε ο υπουργός, θα αφορά μία Διεθνή Γραμματεία των GS10, των μεγαλύτερων πολιτιστικά χωρών, για την ανάδειξη της σημασίας του πολιτισμού, ως ήπιας δύναμης της εξωτερικής πολιτικής, που ενισχύεται και από τη δύναμη του τουρισμού. Πρωτοβουλία στην οποία, όπως σημείωσε, έχουν ήδη συμφωνήσει αρκετές χώρες, από την Κίνα μέχρι το Μεξικό.
Οι δύο αυτές πρωτοβουλίες έπονται του Διεθνούς Παρατηρίου για την προστασία του θρησκευτικού και πολιτιστικού πλουραλισμού, το οποίο ανακοίνωσε -κατά τις εργασίες της Διάσκεψης- μία προσπάθεια η οποία θα δρομολογηθεί άμεσα, με την συνδρομή των συμμετεχόντων τόσο ως προς τη διαμόρφωση, όσο και ως προς τους στόχους και τη δράση, με έδρα την Αθήνα και διεθνή συμμετοχή.
Σχετικά με την πρώτη του πρωτοβουλία, τη Διεθνή Διάσκεψη, η οποία στέφτηκε με επιτυχία, όπως τόνισε ο κ. Κοτζιάς, καθώς σε αυτή συμμετείχαν 80 ομιλητές από 45 χώρες, και κυρίως οι θρησκευτικοί ηγέτες της περιοχής της Μέσης Ανατολής, συμφωνήθηκε ότι είναι επείγουσα η ανάγκη πολιτικής λύσης στη Συρία και η στήριξη του Ιράκ, ενώ επισημάνθηκε η ανάγκη άμεσων πρωτοβουλιών για την προστασία των πολιτιστικών και θρησκευτικών μειονοτήτων και μνημείων στην πληττόμενη περιοχή.
«Ο πλουραλισμός της Μέσης Ανατολής έδωσε τεράστια επιτεύγματα», τόνισε ο κ. Κοτζιάς, επισημαίνοντας ότι «η καταστροφή του θα είναι μεγάλη απώλεια για την ανθρωπότητα».
Η έκδοση των πρακτικών της ΔΔ σε βιβλίο και η υιοθέτηση ψηφίσματος του προεδρείου μαζί με τη δημιουργία του Παρατηρητηρίου είναι τα πρώτα απτά αποτελέσματα της διήμερης συνάντησης υψηλού επιπέδου που έλαβε χώρα στην Αθήνα από την νέα «αναπτυσσόμενη εξωτερική πολιτική», που προωθεί το υπουργείο Εξωτερικών.
Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις, ο κ. Κοτζιάς αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην επίσκεψη της Άγγελα Μέρκελ στην Άγκυρα, επισημαίνοντας ότι οι θέσεις της Γερμανίας και της καγκελαρίου δεν αντανακλούν τις θεσμικές θέσεις της ΕΕ.
Ο υπουργός Εξωτερικών, αποσαφηνίζοντας επίσης το θέμα της συνεργασίας με την Τουρκία, είπε ότι μπορεί να υπάρξει συνεννόηση και συντονισμός σε υπουργικό επίπεδο για την επανεισδοχή των μεταναστών βάσει του ελληνοτουρκικού πρωτοκόλλου επανεισδοχής το οποίο υπογράφτηκε το 2001 και δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Τόνισε επίσης ότι η Ελλάδα επιθυμεί τη συνεργασία τόσο με την Τουρκία, όσο και με τη Βουλγαρία και σε θέματα όπως η εξεύρεση πολιτικής λύσης για τη λήξη του πολέμου στη Συρία, η αποτροπή αποσταθεροποίησης του Λιβάνου και της Ιορδανίας, η προστασία της Αιγύπτου, καθώς και περισσότερα ευρωπαϊκά χρήματα για τους καταυλισμούς των Σύρων προσφύγων, που έχουν μειωθεί στα 13 δολάρια το μήνα για τη συντήρηση της κάθε οικογένειας: Ένα πακέτο μέτρων, δηλαδή, με πυρήνα την επίλυση του Συριακού που, όπως εξήγησε, θα απέτρεπε νέες προσφυγικές ροές που θα μπορούσαν να είναι μεγαλύτερες και περισσότερο απελπισμένες.