Τροχιοδεικτικά πυρά ενός ευρέος κυβερνητικού προγράμματος που προτίθεται να προωθήσει ο Έλληνας πρωθυπουργός συνεχίζει να ρίχνει ο Αλέξης Τσίπρας σε μία προσπάθεια να «ανοίξει» τη βεντάλια πέραν του μνημονίου που καλείται να εφαρμόσει η κυβέρνηση.
Ενδεικτικό των προθέσεων του πρωθυπουργού είναι το γεγονός ότι ήδη σε δέκα ημέρες μετά τις εκλογές και με προμετωπίδα την εξωτερική πολιτική ένεκα της Συνόδου του ΟΗΕ, έχουν ανοίξει πολλά ζητήματα που ξεφεύγουν από το μονόδρομο των μνημονιακών πολιτικών. Στο Μέγαρο Μαξίμου αποτελεί στόχο εκ των ουκ άνευ να μην περιοριστεί η κυβέρνηση στην εφαρμογή του μνημονίου, καθώς το πρόσφατο παρελθόν έχει δείξει ποιο θα είναι το μέλλον της εάν περιοριστεί στη μονοθεματική επικαιρότητα της υλοποίησης της επώδυνης συμφωνίας. Ως εκ τούτου, το άνοιγμα της βεντάλιας αποσκοπεί στη δημιουργία μίας εικόνας «κανονικότητας» για το νέο κυβερνητικό σχήμα που επιδιώκει να παρουσιαστεί ως μία κυβέρνηση τετραετίας και όχι «ειδικού σκοπού» και εντολοδόχων των διεθνών πιστωτών.
Όπως ήταν αναμενόμενο οι περισσότερες δράσεις έχουν ως κύριο εκφραστή μέχρι στιγμής τον ίδιο τον πρωθυπουργό. Ωστόσο, πληροφορίες αναφέρουν ότι οι σχετικές οδηγίες έχουν δοθεί από την πρώτη «πανηγυρική» συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου μετά το κλείσιμο των θυρών, όταν ο Αλέξης Τσίπρας ζήτησε από τους υπουργούς του πέραν του «σιωπητηρίου» στα τηλεπαράθυρα και της άμεσης εφαρμογής όλων των συμφωνηθέντων και την προώθηση συγκεκριμένων προτάσεων και εν συνεχεία σχεδίων νόμων που να δίνουν ένα σαφές στίγμα του κυβερνητικού έργου έξω από το στενά περιχαρακωμένο πλαίσιο του μνημονίου. Αυτό μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες αναμένεται να καταστεί σαφές και στο τριήμερο των προγραμματικών δηλώσεων στη Βουλή, όπου ο πρωθυπουργός θα ζητήσει την ψήφο εμπιστοσύνης από την εθνική αντιπροσωπεία.
Τα ζητήματα που έχουν ανοίξει ήδη μέσα σε μόλις δέκα ημέρες διακυβέρνησης είναι οι σχέσεις Εκκλησίας – Κράτους, στο οποίο ωστόσο η πολιτική ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου αναγκάστηκε σε άκομψη υποχώρηση, η έναρξη της διαδικασίας συνταγματικής αναθεώρησης, την οποία προανήγγειλε ο προταθείς για Πρόεδρος της Βουλής, Νίκος Βούτσης, η καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, μέσα από την ενοποίηση του αριθμού της αστυνομικής ταυτότητας και του ΑΜΚΑ που προανήγγειλε ο υπουργός Εσωτερικών, Παναγιώτης Κουρουμπλής. Πέραν τούτων, στο πλαίσιο της Συνόδου του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ο Αλέξης Τσίπρας άνοιξε εκ νέου το Κυπριακό και το ζήτημα ονομασίας των Σκοπίων, το μείζον θέμα της αντιμετώπισης των προσφυγικών ροών αλλά και την προσέλκυση ξένων επενδύσεων τόσο με την παρουσία του στο πάνελ του Cilnton Global Initiative όσο και με το τετ α τετ που είχε με τον Πρόεδρο της Κίνας.
Τροχάδην για την υλοποίηση της συμφωνίας και στο βάθος χρέος
Την ίδια ώρα πάντως, πέραν όλων των παράπλευρων ενεργειών, στο κυβερνητικό επιτελείο γνωρίζουν ότι βασικός πυλώνας πάνω στον οποίο θα κριθούν από τους διεθνείς πιστωτές είναι η υλοποίηση των συμφωνηθέντων εντός του ασφυκτικού χρονοδιαγράμματος. Στο Μέγαρο Μαξίμου υπογραμμίζουν σε κάθε ευκαιρία ότι η όποια επιστροφή της οικονομίας στην κανονικότητα και η έναρξη των συζητήσεων για αναπτυξιακές πολιτικές είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη βιωσιμότητα του χρέους, ζήτημα το οποίο ουκ ολίγες φορές υπογράμμισε και συνεχίζει να τονίζει από τη Νέα Υόρκη ο Αλέξης Τσίπρας αναζητώντας συμμάχους.
Ως εκ τούτου, οι οδηγίες που έχουν δοθεί σε όλους τους αρμόδιους υπουργούς είναι η απρόσκοπτη και άμεση υλοποίηση των όσων προβλέπονται από το τρίτο μνημόνιο για την έγκαιρη ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, ώστε να ανοίξει μέσα στο Δεκέμβριο το θέμα της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Αυτό εξάλλου ήταν και το μήνυμα που εξέπεμψε η Κριστίν Λαγκάρντ στον Γιώργο Σταθάκη στη συνάντηση που είχαν το βράδυ της Τρίτης στη Νέα Υόρκη.
Τα υπουργείο Οικονομικών, Οικονομίας και Εργασίας σηκώνουν το μεγάλο βάρος των πρώτων μέτρων του μνημονίου (κόκκινα δάνεια, Ασφαλιστικό – συντάξεις, εργασιακά, αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, φορολογικό) την ώρα που καταφθάνουν πλέον τα πρώτα κλιμάκια των εκπροσώπων των πιστωτών. Υπενθυμίζεται ότι το νέο Μνημόνιο προβλέπει ότι ως τον Οκτώβριο πρέπει να εκπληρωθεί περίπου το 58% των προαπαιτουμένων δράσεων και ως τον Μάρτιο του 2016 το 91% όσων έχουν συμφωνηθεί
Στο κυβερνητικό και οικονομικό επιτελείο ωστόσο εξετάζεται να ζητηθεί μία μικρή παράταση δύο ίσως και τριών εβδομάδων ένεκα των καθυστερήσεων που προέκυψαν από την προεκλογική περίοδο, με τις τελικές αποφάσεις πάντως να μην έχουν ληφθεί καθώς διερευνώνται τυχόν συνέπειες από τις έστω και ολιγοήμερες καθυστερήσεις. Συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα προβληματίζονται για το κατά πόσο το Βερολίνο θα βρει «πάτημα» από τυχόν τέτοιου είδους καθυστερήσεις, με επιπτώσεις στη συζήτηση για το χρέος, το οποίο αποτελεί πεδίο ψυχροπολεμικής σύγκρουσης της Γερμανίας με το ΔΝΤ, αλλά και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, για την οποία στο οικονομικό επιτελείο δεν θέλουν να σκέφτονται καν το ενδεχόμενο να μην έχει ολοκληρωθεί εντός του 2015, καθώς σε ένα τέτοιο σενάριο, όπως παραδέχθηκε και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος στη συνέντευξή του στους Financial Times, θα μπορούσε να ενεργοποιήσει το μηχανισμό για bail in.