Περίπου δύο χρόνια μετά τις συλλήψεις που αναστάτωσαν την ευρωπαϊκή πολιτική, το σκάνδαλο «Qatargate» φαίνεται να έχει περάσει στην αδιαφορία. Οι έρευνες για το υποτιθέμενο σύστημα διαφθοράς στο οποίο φέρονται να εμπλέκονται ευρωβουλευτές, τροφοδοτούμενο από μίζες από το Μαρόκο και το Κατάρ, είναι σχεδόν στάσιμες. Η υπόθεση έχει «κολλήσει» από τη στιγμή που οδηγήθηκαν στη φυλακή ο πρώην συνδικαλιστής και πρώην ευρωβουλευτής, Αντόνιο Παντζέρι, η τότε αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Εύα Καϊλή, ο σύζυγός της, Φραντσέσκο Τζόρτζι, και άλλοι. Στα σπίτια του Παντζέρι και του Τζόρτζι βρέθηκαν πάνω από 1,5 εκατομμύριο ευρώ σε μετρητά, η προέλευση των οποίων δεν έχει ακόμη εξακριβωθεί.
Πρόκειται για μια αδιέξοδη κατάσταση που θα μπορούσε να διαρκέσει περισσότερο, καθώς στο Βέλγιο δεν υπάρχει ουσιαστικά κανένας περιορισμός στη διάρκεια των προκαταρκτικών ερευνών, οι οποίες σε αυτή την περίπτωση έγιναν σχεδόν αποκλειστικά από τις μυστικές υπηρεσίες, με μεθόδους που δεν είναι ελέγξιμες από τις υπερασπιστικές πλευρές.
Οι κατηγορούμενοι δεν έχουν ακόμη καν ένα καθορισμένο κατηγορητήριο, για να αντιμετωπίσουν. Αντίθετα, οι φερόμενοι ως διαφθορείς απολαμβάνουν διαφορετική μεταχείριση: οι Μαροκινοί θα δικαστούν στην πατρίδα τους από το κράτος που τους ανέθεσε να διαφθείρουν, ενώ για τους Καταριανούς είναι γνωστό μόνο ότι απέφυγαν τη σύλληψη με ένα σωτήριο έγγραφο. Μοναδικά ίχνη ύπαρξης της έρευνας, η παρουσία στο Μιλάνο δύο νέων βέλγων εισαγγελέων (Λωράν Πιεράρ και Μαρί Αστρί Ντεμπούρ) που συναντήθηκαν με τον συνάδελφό τους, Φάμπιο Ντε Πασκάλ, ο οποίος ερευνά την ιταλική πτυχή της υπόθεσης και έχει ήδη αρχειοθετήσει το σκέλος που αφορά την πρώην γενική γραμματέα της Cgil (Γενική Συνομοσπονδία Εργασίας Ιταλίας), Σουσάνα Καμούσο.
Για πρώτη φορά έσπασε τη σιωπή του μιλώντας στην corriere della sera ο 37χρονος, Φραντσέσκο Τζόρτζι, από το Αμπιατεγκράσο, πρώην κοινοβουλευτικός συνεργάτης του Παντζέρι και του Αντρέα Κοτζολίνο, ο οποίος επίσης εμπλέκεται και βρέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό στη Νάπολη.
Πώς ήταν αυτά τα δύο χρόνια από τη σύλληψή σας;
«Μία εμπειρία που άλλαξε βαθιά τη ζωή μου».
Αρνητική; Έξι μήνες μεταξύ φυλακής και κατ’ οίκον περιορισμού;
«Η σύλληψη ήταν σοκ, αλλά δεν μπορείς να πεις ότι μία εμπειρία είναι μόνο αρνητική, αν καταφέρεις να τη μετατρέψεις σε κάτι που σου δίνει δύναμη. Ακόμα και στις πιο δύσκολες καταστάσεις μπορεί να υπάρξει μία ευκαιρία».
Στην περίπτωσή σας, ποια ήταν αυτή η ευκαιρία;
«Σε κάποιες πτυχές, η ζωή μου είναι και καλύτερη από πριν. Τώρα καταφέρνω να αφιερώνω χρόνο σε πράγματα που μου αρέσουν περισσότερο, όπως η ιστιοπλοΐα, η κόρη μου, που τώρα είναι σχεδόν 4 χρονών».
Το βελγικό δικαστικό σύστημα είναι πολύ διαφορετικό από το ιταλικό, για το οποίο λέγονται πολλά.
«Η δικαιοσύνη στο Βέλγιο μιλάει με τα γεγονότα. Ο γενικός εισαγγελέας, η ανώτατη δικαστική αρχή, είχε πει ότι οι έρευνες θα ολοκληρωθούν μέχρι τον Δεκέμβριο του 2023. Αντίθετα, οι εισαγγελείς βρίσκονται σε πλήρη σύγχυση. Ο ανακριτής Μισέλ Κλάις, που διηύθυνε τις έρευνες και διέταξε τις συλλήψεις, αναγκάστηκε να αποσυρθεί λόγω σύγκρουσης συμφερόντων, ο εισαγγελέας Ραφαέλ Μαλαγκνίνι ζήτησε και έλαβε τη μετακίνηση του και ο αστυνομικός επικεφαλής των ερευνών, Σεφερίνο Αλβαρέζ Ροντρίγκεζ, σε ηχογραφημένο μήνυμα, επιβεβαίωσε ότι ο Παντζέρι ομολόγησε για να εξασφαλίσει μείωση ποινής και ότι όλη η κατηγορία βασίζεται σε ψέματά του».
Παρά ταύτα, βρέθηκαν πάνω από 1,5 εκατομμύριο ευρώ σε μετρητά στο σπίτι σας, της Εύας Καϊλή και του Παντζέρι.
«Η βελγική δικαιοσύνη μού είχε απαγορεύσει να μιλήσω με τον Τύπο υπό την απειλή της σύλληψης. Για πρώτη φορά μπορώ να απαντήσω σε όλες τις εικασίες και τα ψέματα, λέγοντας ότι τα χρήματα δεν ήταν δικά μου και δεν υπήρξε καμία διαφθορά. Τα έγγραφα το αποδεικνύουν».
Η κατηγορία λέει το αντίθετο.
«Καταλαβαίνω ότι η εικόνα των μετρητών μπορεί να φαίνεται περίεργη. Αλλά το περίεργο δεν σημαίνει παράνομο. Ήμουν συνεργάτης του Παντζέρι για πάνω από 10 χρόνια. Συνεχίζω να τον βοηθώ εθελοντικά στην οργάνωσή του Fight Impunity. Όταν έγινε το πραξικόπημα των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, καταφέραμε να απομακρύνουμε πολλές γυναίκες και ακτιβιστές που ήταν σε κίνδυνο. Τέτοιες επιχειρήσεις δεν γίνονται με τραπεζικές μεταφορές».
Ωστόσο, παραδεχτήκατε ότι ήσασταν μπλεγμένος στις δραστηριότητές του.
«Πήρα πάνω μου ευθύνες που δεν είχα, για να προστατέψω την κόρη μου. Εκείνες τις τρομερές μέρες, υπήρξαν τεράστιες πιέσεις κατά τη διάρκεια των ανακρίσεων. Προσπάθησαν τα πάντα για να με πείσουν να συμφωνήσω σε κάποιο παζάρι. Χωρίς τον δικηγόρο μου, μου είπαν ότι δεν θα ξαναέβλεπα την κόρη μου, αν δεν κατηγορούσα τη γυναίκα μου».
Οι εισαγγελείς δεν το βλέπουν έτσι.
«Μετά από χρόνια παράνομης παρακολούθησης από τις μυστικές υπηρεσίες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, υποκλοπές και οικονομικές αναλύσεις, αυτό που προκύπτει είναι δραστηριότητες συμβουλευτικής και κοινοβουλευτικής διπλωματίας. Στην περίπτωση μου, είναι καταγραμμένο ότι δεν έλαβα μίζες και ότι η γυναίκα μου δεν εμπλέκεται».
Ο Αντόνιο Παντζέρι έχει μετανιώσει και έχει κάνει πολλές παραδοχές που σας αφορούν.
«Η συμφωνία του Παντζέρι, ο οποίος κινδύνευε με 15 χρόνια φυλάκισης και του μειώθηκε η ποινή σε λιγότερο από ένα, έγινε εις βάρος της αλήθειας. Κατηγόρησε άλλους κάτω από πίεση, γνωρίζοντας ότι η ελευθερία της οικογένειάς του εξαρτάται από αυτό».
Όλα αυτά πώς επηρέασαν τη σχέση σας με τη γυναίκα σας;
«Υπήρξε μία πολύ δύσκολη στιγμή στην αρχή. Προσπάθησαν να μας βάλουν τον έναν εναντίον του άλλου, λέγοντας ότι εγώ είχα ομολογήσει και μίλησα εναντίον της. Δεν τα κατάφεραν».
Τι περιμένετε τώρα;
«Περιμένω αλήθεια, δικαιοσύνη και υπευθυνότητα. Για παράδειγμα, ζητήσαμε να είναι δημόσιες οι ακροάσεις, αλλά η βελγική εισαγγελία και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αντέδρασαν. Γιατί φοβούνται τη διαφάνεια; Παρ’ όλα αυτά, έχω εμπιστοσύνη στο δικαστήριο του εφετείου, γιατί αποδέχθηκε το αίτημά μας να ερευνηθούν όλες οι παραβιάσεις».
Ποιος σας βοήθησε αυτή την περίοδο;
«Η κόρη μου μου έδωσε δύναμη, οι γονείς μου και ο αδελφός μου ήταν η σωτηρία μου. Η πίστη μου με στήριξε. Οι δικηγόροι μου, Πιερ Μονβίλ στο Βέλγιο και Τζουζέπε Βέλα στην Ιταλία, ο φίλος μου Σάντρο Ροσανίγο και ο τεχνικός σύμβουλος, Γκαμπριέλε Πιτσιάντι, πάλεψαν ασταμάτητα στο πλευρό μου για την αλήθεια».
