«Η σχέση μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου ερείδεται στην ιστορία και στον πολιτισμό, σήμερα, όμως, βρίσκεται στο απόγειο της πραγματικής διμερούς διπλωματικής σχέσης», επεσήμανε ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, σε δηλώσεις του μετά το πέρας της συνάντησής του με τον υπουργό Εξωτερικών της Αιγύπτου, Σάμεχ Σούκρι (Sameh Shoukry).
«Είναι μια σχέση στρατηγική, η οποία δεν πρόκειται να ετεροκαθοριστεί», τόνισε χαρακτηριστικά.
Όπως ανέφερε, με τον αιγύπτιο ομόλογό του εργάζονται προετοιμάζοντας το πρώτο Ανώτατο Συμβούλιο, έτσι ώστε να διατηρηθεί η καλή πορεία, να αυξηθούν οι διμερείς σχέσεις και να βρισκόμαστε πάντοτε σε μία αγαστή σχέση συνεργασίας σε στρατηγικό επίπεδο.
Ο κ. Γεραπετρίτης ξεκίνησε τις δηλώσεις του, εκφράζοντας εκ μέρους της Ελλάδας και της ελληνικής κυβέρνησης τα θερμά του συλλυπητήρια στην κυβέρνηση του Ιράν και τον ιρανικό λαό για την απώλεια του προέδρου και του υπουργού Εξωτερικών της χώρας.
Ο υπουργός Εξωτερικών χαρακτήρισε τον αιγύπτιο ομόλογό του «έναν γνήσιο σύμμαχο της Ελλάδας, με τον οποίο έχουμε καταφέρει να οικοδομήσουμε ειλικρινείς σχέσεις συνεργασίας και εμπιστοσύνης και του οποίου η εμπειρία και η σοφία είναι πολύτιμες, τόσο για τις διμερείς μας σχέσεις όσο και για την γεωπολιτική σταθερότητα της πολύπαθης περιοχής μας».
«Με την Αίγυπτο μας ενώνει η γεωγραφία, μας ενώνει η Μεσόγειος θάλασσα, το σημαντικότερο σταυροδρόμι επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης των λαών, αλλά και η αρχαία ιστορία, οι πολιτισμοί, για τους οποίους τρέφουμε έναν αμοιβαίο σεβασμό», ανέφερε.
Όπως επεσήμανε χαρακτηριστικά, «η Ελλάδα θεωρεί την Αίγυπτο ακρογωνιαίο λίθο της ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο και ηγέτιδα δύναμη στον αραβικό κόσμο».
«Η Ελλάδα», σημείωσε, «ακριβώς επειδή αντιλαμβάνεται την Αιγύπτο ως μείζονα πυλώνα σταθερότητας, προσπαθεί να την υποστηρίξει τόσο σε πολυμερές όσο και σε διμερές επίπεδο, αλλά και εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Στο πλαίσιο αυτό, προωθεί ενεργά την υπογραφή της Ολοκληρωμένης Στρατηγικής και Εταιρικής Σχέσης μεταξύ της Αιγύπτου και της ΕΕ.
«Στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε, η στρατηγική σχέση Αθήνας-Καΐρου είναι όχι μόνο αναγκαία αλλά και υποδειγματική», ανέφερε και πρόσθεσε: «Η Συμφωνία του 2020 για την οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ των δύο χωρών αποτελεί παράδειγμα σχέσεων καλής γειτονίας αλλά και ορθής εφαρμογής του Διεθνούς Δίκαιου της Θάλασσας».
«Παράλληλα», σημείωσε, «σημαντικό κεφάλαιο των σχέσεων είναι η τριμερής συνεργασία με την Κυπριακή Δημοκρατία σε ποικίλους τομείς, όπως η ενέργεια, ο τουρισμός, η προστασία του περιβάλλοντος και η επιχειρηματικότητα», ενώ αναφέρθηκε στην κοινή δήλωση που υπέγραψαν ο αιγύπτιος πρόεδρος και ο έλληνας πρωθυπουργός τον περασμένο Μάρτιο στο Κάιρο για τη Σύσταση Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας.
Στο πλαίσιο αυτό, στόχος είναι να προχωρήσει σύντομα και η σύγκληση της 1ης Συνόδου στην Αθήνα.
Υπογράμμισε ακόμη τη σημασία του “GREGY“, «ενός εκ των πλέον εμβληματικών έργων ηλεκτρικής διασύνδεσης, το οποίο θα μεταφέρει «πράσινη» ηλεκτρική ενέργεια από την Αίγυπτο στην ηπειρωτική Ελλάδα, μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου».
«Κατόπιν ελληνικής πρωτοβουλίας, το έργο αυτό έχει ενταχθεί στον Κατάλογο Έργων Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος της ΕΕ», είπε.
Σημείωσε ακόμη την ανάγκη οι ιστορικοί δεσμοί στους τομείς της εκπαίδευσης και του πολιτισμού να ενδυναμωθούν. Αναφέρθηκε στην επίσκεψη της προέδρου της Δημοκρατίας στην Αλεξάνδρεια και εγκαινίασε την ανακαινισμένη οικία του Κωνσταντίνου Καβάφη, ο οποίος γεννήθηκε και έζησε στην Αίγυπτο, στην κοσμοπολίτικη Αλεξάνδρεια.
«Η ποίησή του είναι ένα από τα κεφάλαια που μας ενώνουν», ανέφερε.
«Είναι υποχρέωσή μας να δουλέψουμε από κοινού, για να φέρουμε τους ανθρώπους πιο κοντά, για έναν κόσμο πιο συμπεριληπτικό, για την ειρήνη και τον ανθρωπισμό», τόνισε.
Αποφυγή πάση θυσία περαιτέρω επέκτασης των εχθροπραξιών στη Ράφα
Αναφερόμενος στην κατάσταση στη Γάζα υπογράμμισε πως η ανείπωτη τραγωδία που εκτυλίσσεται πρέπει να λάβει τέλος, ενώ ευχαρίστησε την Αίγυπτο για τον ενεργά διαμεσολαβητικό της ρόλο με σκοπό την επίτευξη ειρήνευσης στην περιοχή.
«Η Ελλάδα θα συνεχίσει να πράττει ό,τι είναι δυνατόν και να προσφέρει τις υπηρεσίες της για την επίτευξη άμεσης και βιώσιμης εκεχειρίας», τόνισε και πρόσθεσε πως προς την κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να ενταθούν οι συλλογικές προσπάθειες, ώστε να σταματήσουν οι εχθροπραξίες, να απελευθερωθούν οι όμηροι και να διοχετευθεί απρόσκοπτα ανθρωπιστική βοήθεια σε όσους το έχουν ανάγκη.
«Οφείλουμε να είμαστε σαφείς: Περαιτέρω επέκταση των εχθροπραξιών στη Ράφα θα έχει δραματικές συνέπειες και πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία», επεσήμανε και πρόσθεσε:
«Βιώσιμη ειρήνη δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς την επίλυση του υποκείμενου πολιτικού ζητήματος, τη λύση δύο κρατών στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, για τη συνύπαρξη του κράτους του Ισραήλ, με δικαίωμα στην ασφάλεια, δίπλα σε ένα παλαιστινιακό κράτος με πρωτεύουσα τα Ανατολικά Ιεροσόλυμα, στα προ του 1967 σύνορα, διασφαλίζοντας και την ασφάλεια του Ισραήλ».
Ο κ. Γεραπετρίτης εξέφρασε την ανησυχία του για τη διάχυση της κρίσης στην Ερυθρά θάλασσα και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, που, όπως τόνισε, «απειλεί άμεσα την οικονομία και το παγκόσμιο εμπόριο, πρωτίστως όμως δημιουργεί νέες εστίες ανθρωπιστικών κρίσεων».
«Οποιοσδήποτε άμεσος ή έμμεσος καταναγκασμός σε μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών συνιστά συλλογική τιμωρία, που δε μπορεί να είναι ανεκτή από το διεθνές δίκαιο».
«Επιπλέον», πρόσθεσε, «και οι υπόλοιπες συνθήκες που περιβάλλουν την Αίγυπτο, ιδίως η επιδείνωση της κατάστασης στο Σουδάν, δημιουργούν ακόμη μεγαλύτερη περιφερειακή αστάθεια και αβεβαιότητα».
«Η Ελλάδα από την πρώτη στιγμή τήρησε στο ζήτημα του Μεσανατολικού μια στάση αρχής. Εκείνο το οποίο είπαμε είναι ότι θα πρέπει να τηρηθεί απολύτως το διεθνές δίκαιο και ιδίως το ανθρωπιστικό δίκαιο. Θα πρέπει αμέσως να υπάρξει απελευθέρωση ομήρων, απρόσκοπτη διοχέτευση ανθρωπιστικής βοήθειας και θα πρέπει να ξεκινήσει η συζήτηση για την πολιτική λύση με την αναγνώριση των δύο κρατών στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών», τόνισε.
Όπως επεσήμανε η χώρα έχει ιστορική φιλία με τις αραβικές χώρες, όπως επίσης και μία στρατηγική σχέση με το Ισραήλ.
«Στο πλαίσιο αυτό, έχουμε τη δυνατότητα να συνομιλούμε με τις δύο πλευρές, όπως επίσης να συνομιλούμε και με τους διεθνώς δρώντες ευρύτερα στην περιοχή».
«Η Ελλάδα συνεχίζει να προσφέρει τις υπηρεσίες της προς την κατεύθυνση της άμεσης διακοπής των εχθροπραξιών, της άμεσης επιστροφής των ομήρων, της διοχέτευσης μεγαλύτερης ανθρωπιστικής βοήθειας», επεσήμανε και πρόσθεσε:
«Θεωρούμε ότι αυτή τη στιγμή η μεσολαβητική προσπάθεια, η οποία γίνεται με πρωτοβουλία και της Αιγύπτου, θα πρέπει να τύχει ανταπόκρισης από τις δύο πλευρές. Θα πρέπει να συνεχίσουν οι διαβουλεύσεις».
«Κάθε μέρα που περνάει δημιουργεί αφενός μεγαλύτερη επιδείνωση της υφιστάμενης ανθρωπιστικής κρίσης στην περιοχή και αφετέρου πολύ μεγαλύτερους κινδύνους για επέκταση των εχθροπραξιών, που θα δημιουργήσουν νέες εστίες, όχι μόνο κρίσης για τους ίδιους τους ανθρώπους στην περιοχή αλλά ακόμη και για την οικονομία και για τη μετανάστευση», υπογράμμισε.
Η ΕΕ να στηρίξει την Αίγυπτο στο μεταναστευτικό
Αναφορικά με το μεταναστευτικό, εξετάστηκαν τρόποι αντιμετώπισης και περιορισμού της παράνομης μετανάστευσης και αξιολογήθηκε η κατάσταση σχετικά με τις νόμιμες οδούς μετανάστευσης, καθώς ήδη υφίστανται συμφωνίες για μετακλήσεις Αιγυπτίων στους τομείς της αλιείας, των κατασκευών και της γεωργίας.
«Το εγχείρημα είναι εξαιρετικά σημαντικό τόσο για τους Αιγυπτίους όσο και για τη σταθερά αναπτυσσόμενη ελληνική οικονομία», ανέφερε.
Όπως τόνισε, η Αίγυπτος είναι μία χώρα, η οποία έχει υποδεχθεί έναν πολύ μεγάλο αριθμό μεταναστών, περισσότερο από 9 εκατομμύρια, και μια χώρα που έχει υποφέρει πολύ οικονομικά εξαιτίας της κρίσης στη Μέση Ανατολή και της ευρύτερης ανάφλεξης στην περιοχή.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να σταθεί στο πλάι της και η ελληνική κυβέρνηση θα μεριμνήσει, έτσι ώστε η βοήθεια να είναι ουσιαστική και διαρκής. Είναι σημαντικό να παραμείνει η Αίγυπτος ως πυλώνας σταθερότητας σε μια ευρύτερη περιοχή, η οποία βρίσκεται σε καθεστώς πολύ μεγάλης πίεσης», σημείωσε.
Ανέφερε πως ειδικά για το ζήτημα του μεταναστευτικού υπάρχει μια άριστη συνεργασία με τις αιγυπτιακές αρχές και τόνισε την ανάγκη «να εδραιωθούν τα νόμιμα κανάλια μετανάστευσης, δηλαδή να καθιερωθούν νόμιμες οδοί μετανάστευσης, έτσι ώστε να μπορέσει να αξιοποιηθεί και το ικανό ανθρώπινο δυναμικό της Αιγύπτου στην ελληνική οικονομία».
Η Ελλάδα παρακολουθεί με αυστηρότητα την τήρηση των συμφωνηθέντων με τη Βόρεια Μακεδονία
Ερωτηθείς για το ζήτημα του Πόντου, επεσήμανε την αυτονόητη, όπως τόνισε, θέση της ελληνικής κυβέρνησης, όπως έχει ήδη εκφραστεί από την πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον πρωθυπουργό. Για εμάς η μνήμη και η τιμή στα εκατοντάδες χιλιάδες θύματα που υπέστησαν βίαιους εκτοπισμούς ή που υπέστησαν πραγματική εξόντωση συνιστά χρέος.
Τέλος, σε ερώτηση αναφορικά με τη Βόρεια Μακεδονία, επεσήμανε ότι «τόσο η Ελλάδα όσο και η Βόρεια Μακεδονία είναι υποχρεωμένες να σεβαστούν το διεθνές δίκαιο και τις διεθνείς υποχρεώσεις τις οποίες έχουν αναλάβει».
«Η Ελλάδα παρακολουθεί με αυστηρότητα την τήρηση των συμφωνηθέντων. Ακόμη δεν έχει ορκιστεί η κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας, άρα θα αναμένουμε τις εξελίξεις στο κεφάλαιο αυτό».
«Δεν υπάρχει προς ώρας η πρόθεση να υπάρξει καμία ενεργοποίηση διαδικασίας επί παραβάσει», τόνισε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Αντιλαμβανόμαστε ότι τα ζητήματα αυτά θα αξιολογηθούν και από την ελληνική διπλωματία, όπως επίσης βεβαίως και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο της ενταξιακής διαδικασίας της Βόρειας Μακεδονίας».
Σούκρι: «Η διεθνής κοινότητα να προωθήσει τη λύση των δύο κρατών, όχι μόνο να κάνει εκκλήσεις»
Ο αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε τη θέληση των δύο χωρών για την ενίσχυση των διμερών σχέσεων και το αίσθημα φιλίας για το κοινό μέλλον.
Τόνισε την ανάγκη για συνεργασία, βάσει της ιστορικής στρατηγικής σχέσης, για την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και την προώθηση σύστασης Ανώτατου Στρατιωτικού Συμβουλίου στην Αθήνα.
Αναφερόμενος στην ηλεκτρική διασύνδεση των δύο χωρών σημείωσε ότι στόχος είναι να διασυνδέσει όχι μόνο Ελλάδα και Αίγυπτο αλλά και Αίγυπτο και Ευρωπαϊκή Ένωση, και ευχαρίστησε την Ελλάδα για την υποστήριξη, την κατανόηση και την προώθηση των σχέσεων ΕΕ -Αιγύπτου. Τόνισε δε πως η βοήθεια της Ελλάδας ήταν «ουσιαστική».
Επεσήμανε πως συζητήθηκε η παράνομη μετανάστευση και το πώς μπορεί να υπάρχει νόμιμη μετανάστευση, να μπορούν να επωφεληθούν από τη συνεργασία οι ευρωπαίοι εταίροι.
Χαρακτήρισε καρποφόρα τη συνεργασία για το αέριο της Ανατολικής Μεσογείου, τονίζοντας την ανάγκη για περισσότερη συνεργασία και συντονισμό.
Αναφερόμενος στη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας, Αιγύπτου και Κύπρου τόνισε πως «είναι ένα εργαλείο που ενδιαφερόμαστε και ευελπιστούμε να υπάρξει συνέχεια, καθώς έχουμε κοινό όραμα και να ενισχύσουμε και να προωθήσουμε αυτές τις σχέσεις για να υπάρχει μία ασφάλεια στην περιοχή».
Αναφορικά με το Παλαιστινιακό ζήτημα και τον πόλεμο στη Γάζα υπογράμμισε την τραγική ανθρωπιστική τραγωδία, που απειλεί και την περιφερειακή ασφάλεια με επέκτασή της στον Λίβανο, την Υεμένη, την Ερυθρά θάλασσα.
Επίσης, συζητήθηκε η ανάγκη κατάπαυσης του πυρός και για ανθρωπιστική βοήθεια, γιατί η κατάσταση χειροτερεύει κάθε μέρα.
«Πρέπει να ανοίξουν όλοι οι είσοδοι, για να μπει η ανθρωπιστική βοήθεια. Η Ράφα είναι ένα πεδίο μαχών που απειλεί την ανθρωπιστική βοήθεια και τους εργάτες που δουλεύουν εκεί, οπότε δεν μπορούμε να θέσουμε όλους αυτούς σε κίνδυνο».
«Πρέπει να σταματήσουν οι εχθροπραξίες μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης με τη λύση των δύο κρατών και να συσταθεί Παλαιστινιακό κράτος στα σύνορα του 1967, με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ».
«Πρέπει η διεθνής κοινότητα να προωθήσει τη λύση των δύο κρατών, όχι μόνο να κάνουν εκκλήσεις για το θέμα αυτό. Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, αυτή η διαμάχη, χωρίς να φτάσουμε σε μια ριζική λύση», υπογράμμισε και πρόσθεσε:
«Θα εντείνουμε τις προσπάθειές μας να απελευθερωθούν οι όμηροι, να μπει ανθρωπιστική βοήθεια, να σταματήσει ο εκτοπισμός των πολιτών».
«Από την πρώτη στιγμή η Αίγυπτος είπε ότι η είσοδος από Ράφα πρέπει να μείνει ανοιχτή», ανέφερε. «Πάντα συνεργαζόμαστε με τη διεθνή κοινότητα, με τους φίλους μας, για να φτάσουν όλες οι απαραίτητες βοήθειες στον αδελφό μας Παλαιστινιακό λαό και στη Γάζα, παρά τα εμπόδια, τους ελέγχους και την άρνηση πολλών φορτηγών να μπούνε μέσα».
«Προειδοποιήσαμε ότι θα υπάρχουν αρνητικές συνέπειες σε περίπτωση που οι βομβαρδισμοί φτάσουν μέχρι τη Ράφα», σημείωσε και πρόσθεσε πως μέχρι τώρα έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από 35.000 και έχουμε πάνω από 100.000 τραυματίες.
«Η συνείδηση της διεθνούς κοινότητας δεν μπορεί να περιμένει και να αφήσει να επεκταθεί ο πόλεμος.
Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ επηρεάζουν το πέρασμα στη Ράφα, υπάρχουν κι άλλα περάσματα από τη θάλασσα, όμως δεν επαρκεί η βοήθεια. Επίσης υπάρχουν περάσματα από το Ισραήλ, γιατί είναι κλειστά αυτά τα περάσματα; Αν υπάρχει όντως ενδιαφέρον για το ανθρωπιστικό στοιχείο πρέπει να ανοιχτούν», υπογράμμισε ο κ. Σούκρι.
Η οικονομική βοήθεια για το μεταναστευτικό δεν επαρκεί
Σε ερώτηση για το μεταναστευτικό επεσήμανε ότι «από το 2016 δεν έχει φύγει κανένα καράβι παράνομα από τα παράλια της Αιγύπτου λόγω προσπαθειών της ακτοφυλακής και των Αρχών».
«Υπάρχουν προσπάθειες για να δωθούν ευκαιρίες σε πολλούς τομείς, για να δωθούν θέσεις εργασίας και να μην υπάρχει ανάγκη για μετανάστευση».
Παρ’ όλα αυτά, επεσήμανε, «η διεθνής κοινότητα δεν πρόσφερε στην Αίγυπτο την απαραίτητη βοήθεια».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν, περίπου 9 εκατομμύρια μετανάστες ζουν στην Αίγυπτο, έχουν ενταχθεί στην αιγυπτιακή κοινωνία, εργάζονται, έχουν κοινωνική ασφάλεια και απολαμβάνουν όλες τις υπηρεσίες, όπως είπε.
Η Αίγυπτος, όπως ανέφερε, ενδιαφέρεται για τα συμφέροντα των εταίρων στην Ευρώπη.
Πρόσθεσε, όμως, πως τελευταία, λόγω των πιέσεων και των πολέμων, υπήρξε αντίκτυπος στην αιγυπτιακή οικονομία και ώθησε κάποιους Αιγύπτιους να μεταναστεύσουν προς τη Λιβύη.
«Οποιοσδήποτε δει τους αριθμούς, θα καταλάβει ότι η βοήθεια που λαμβάνει η Αίγυπτος δεν αντιστοιχεί στους αριθμούς που έχουμε».
Τέλος, έστειλε και αυτός από την πλευρά του τα συλλυπητήριά του στο Ιράν για την απώλεια του προέδρου και του υπουργού Εξωτερικών του.