Αλλάζουν όλα στην κρατική μηχανή

Η πρεμιέρα της αναδιάρθρωσης του κράτους που προωθείται πλέον με ταχείς ρυθμούς κατ’ επιταγήν της τρόικας και θα επιφέρει άμεσα περίπου 30.000 μετατάξεις προσωπικού ως απόρροια των καταργήσεων και των συγχωνεύσεων φορέων του Δημοσίου και της εξυγίανσης των ΔΕΚΟ, καθώς και ένα νέο μισθολόγιο με το οποίο θα εξισωθούν προς τα κάτω οι αμοιβές των εργαζομένων, θα κοπούν όλα τα ειδικά επιδόματα και θα συνδεθούν οι αποδοχές τους με την παραγωγικότητα, έχει προγραμματιστεί για την προσεχή Τρίτη 11 Ιανουαρίου 2011.

Σύμφωνα με το Βήμα της Κυριακής, ο υπουργός Εσωτερικών κ. Ι. Ραγκούσης έχει συγκαλέσει ευρεία σύσκεψη όλων ανεξαιρέτως των γενικών γραμματέων των υπουργείων στην οποία θα συζητηθεί «η αξιοποίηση και ορθολογική κατανομή του ανθρώπινου δυναμικού της δημόσιας διοίκησης». «Σε ορισμένες επιτελικές υπηρεσίες», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην πρόσκληση που απηύθυνε ο κ. Ραγκούσης, «αφενός απασχολείται υπερβολικά μεγάλος αριθμός υπαλλήλων χωρίς αυξημένα τυπικά προσόντα που είναιόμως απαραίτητα αφού οι αρμοδιότητες των επιτελικών υπηρεσιών απαιτούν για την άσκησή τους εξειδικευμένο προσωπικό και αφετέρου σε μη επιτελικές υπηρεσίες παρατηρείται έλλειψη του προσωπικού που είναι αναγκαίο για την καθημερινή διεκπεραίωση των υποθέσεων των πολιτών. Η πραγματικότητα αυτή πρέπει να αλλάξει με στόχο την αποτελεσματικότερη λειτουργία του κράτους».

Πιέσεις από την τρόικα

Οι πιέσεις που ασκούνται από την τρόικα για περιστολή των δαπανών επιβάλλουν την επίσπευση της αναδιάρθρωσης του Δημοσίου που θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το πρώτο εξάμηνο του 2011 με τη λήψη επώδυνων μέτρων για τους εργαζομένους. Τα νέα μέτρα που προωθεί η κυβέρνηση δεν θα οδηγήσουν μόνο στην απομάκρυνση ουσιαστικά περίπου 200.000 υπαλλήλων από το Δημόσιο ως το 2013, όπως εκτιμά ο αρμόδιος υπουργός κ. Ραγκούσης, αλλά θα έχουν επακόλουθο και την άμεση μετάταξη πάνω από 30.000

υπαλλήλων, η πλειοψηφία των οποίων θα μετακινηθεί το πρώτο εξάμηνο του 2011. Οι μετατάξεις όμως συνδέονται πλέον ευθέως και με το νέο μισθολόγιο, καθώς η ψήφισή του από τη Βουλή θεωρείται προϋπόθεση για την ολοκλήρωσή τους, γεγονός που οδηγεί σε νέα συρρίκνωση του εισοδήματος κυρίως στα… ρετιρέ του Δημοσίου, ενώ τυχόν υιοθέτηση ορισμένων ακραίων σεναρίων που διακινούνται από στελέχη του υπουργείου Οικονομικών απειλεί να οδηγήσει σε νέες κοινωνικές εντάσεις.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τον κατάλογο των υπό μετάταξη υπάλληλων που έχει ήδη καταρτίσει το υπουργείο Εσωτερικών, με βάση και τα μέτρα εξυγίανσης του κράτους που έχει ήδη δρομολογήσει η κυβέρνηση, εντός του πρώτου εξαμήνου του 2011, εκτός από την ολοκλήρωση των μετατάξεων του «Καλλικράτη», θα μετακινηθούν:

Πρώτον, περίπου 4.000 υπάλληλοι που εργάζονται σήμερα στα περιφερειακά ταμεία και κυρίως στις διευθύνσεις των ΕΣΠΑ.

Δεύτερον, ένας σημαντικός αριθμός υπαλλήλων που θα απασχοληθούν στην άσκηση μεμονωμένων αρμοδιοτήτων που μεταφέρονται στους δήμους, όπως είναι για παράδειγμα η λειτουργία των Γραφείων Γεωργικής Ανάπτυξης. Ο αριθμός τους θα εξαρτηθεί τελικά από τα αιτήματα τα οποία θα διατυπώσουν οι δήμοι, ενώ η διαδικασία της μετάταξης αυτής της κατηγορίας του προσωπικού θα ολοκληρωθεί μέσω των Υπηρεσιακών Συμβουλίων μετά και τα σχετικά αιτήματα των ΟΤΑ που θα υποβληθούν στην περιφέρεια.

Τρίτον, περίπου 15.000 άτομα θα μεταφερθούν κατά κύριο λόγο στους δήμους μετά το κλείσιμο ή τη συγχώνευση περίπου 4.000 ΝΠΔΔ και ιδιωτικών επιχειρήσεων των ΟΤΑ.

Τέταρτον, περίπου 5.000 υπάλληλοι από τις ΔΕΚΟ θα μεταφερθούν στους φορείς του Δημοσίου. Σε αυτόν τον αριθμό περιλαμβάνονται τόσο οι 2.700 υπάλληλοι που μετατάσσονται ήδη από τον ΟΣΕ, όσο και οι υπό μετάταξη υπάλληλοι που θα μετακινηθούν μετά την κατάθεση στη Βουλή του νομοσχεδίου που έχει επεξεργαστεί ο υπουργός Μεταφορών κ. Δ. Ρέππας για την εξυγίανση των ΔΕΚΟ.

Πέμπτον, πάνω από 1.500 υπάλληλοι που αποτελούν το «πλεονάζον προσωπικό» των οργανισμών και των ΝΠΔΔ που θα καταργηθούν ή θα συγχωνευθούν μετά και την αναδιάρθρωση του κράτους που προωθεί ο υπουργός Εσωτερικών θα μεταφερθούν σε υπηρεσίες του «στενού» δημόσιου τομέα.

«Η αποτύπωση της πραγματικής κατάστασης όσον αφορά το προσωπικό στο Δημόσιο», τονίζουν στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών, «που θα ξεκινήσει με τη σύσκεψη της προσεχούς Τρίτης των γραμματέων όλων των υπουργείων, θα μας επιτρέψει να δούμε πού υπάρχουν πραγματικά κενά, έτσι ώστε να μετακινηθεί το προσωπικό».

Παράλληλα, η κυβέρνηση προχώρησε στη σύσταση βάσης δεδομένων στην οποία θα αποτυπώνονται τα οικονομικά στοιχεία των δήμων και θα απογράφεται το προσωπικό των ΟΤΑ σε μηνιαία βάση. Τα στοιχεία της απογραφής, η μη προσκόμιση των οποίων επισύρει και βαριές ποινές (παρακράτηση της τακτικής επιχορήγησης, πρόστιμο που ανέρχεται από 5% ως 15% των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ), χρηματική ποινή 1.000 ως 50.000 ευρώ για τους υπευθύνους), θα αποστέλλονται κάθε τρίμηνο στην τρόικα, ενώ θα επιτρέψουν και μια σαφή εικόνα του προσωπικού που απασχολείται στις υπηρεσίες των ΟΤΑ και δεν έχει απογραφεί.

Αγκάθια οι προσλήψεις και το νέο μισθολόγιο

Ο πρώτος σκόπελος έχει σχέση με την επιμονή της τρόικας να θεωρεί ότι οι μετατάξεις προσωπικού από τους ΔΕΚΟ ή, εν γένει, τους φορείς του Δημοσίου που δεν έχουν απογραφεί, δεν περιλαμβάνονται δηλαδή στους 745.000 υπαλλήλους, θα πρέπει να θεωρούνται νέες προσλήψεις. Η κυβέρνηση με βάση τις αποχωρήσεις του 2010 (40.000) εκτιμά ότι θα προσληφθούν εντός του έτους περίπου 8.000 υπάλληλοι στο Δημόσιο.

Το γεγονός όμως ότι οι περίπου 5.000 υπάλληλοι των ΔΕΚΟ,καθώς επίσης και σημαντικός αριθμός των υπαλλήλων των Νομικών Προσώπων των ΟΤΑ που θα μεταταγούν, θεωρούνται νέες προσλήψεις, καθιστούν τελικά τον πραγματικό αριθμό των νέων προσλήψεων ένα σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες. Πολύ περισσότερο που στις νέες προσλήψεις θα ενταχθεί και το ένστολο προσωπικό και οι υγειονομικοί.

Ο δεύτερος σκόπελος σχετίζεται με το νέο μισθολόγιο για το οποίο η κυβέρνηση είχε δεσμευθεί μάλιστα στο μνημόνιο ότι θα άρχιζε να ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2011. Στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών εκτιμούν ότι το ενιαίο μισθολόγιο αποτελεί και προϋπόθεση για να καταστούν πράξη οι μετατάξεις προσωπικού.

«Είναι θέμα εμπέδωσης του κράτους δικαίου» επισημαίνουν.«Δεν μπορείς να πάρεις έναν υπάλληλο ο οποίος λόγω των επιδομάτων αμείβεται με παχυλό μισθό και να τον τοποθετήσεις σε μια νέα υπηρεσία στην οποία θα παίρνει τα μισά χρήματα. Το ίδιο θα συμβεί και στην αντίθετη περίπτωση.

Όταν ένας σχετικά χαμηλά αμειβόμενος υπάλληλος τοποθετείται σε μια υπηρεσία, όπως για παράδειγμα στο υπουργείο Οικονομικών, στην οποία θα λαμβάνει σχεδόν διπλάσιο μισθό». Η αλήθεια είναι ωστόσο ότι η κυβέρνηση φοβάται μαζικές προσφυγές υπαλλήλων των οποίων λόγω της μετάταξης θα υπάρξει σημαντική μείωση των αποδοχών, καθώς με βάση τη νέα ρύθμιση στον νόμο για τον ΟΣΕ, οι μετατασσόμενοι υπάλληλοι θα αμείβονται με βάση το μισθολόγιο της νέας τους θέσης.

Τα σενάριο

Κατάργηση επιδομάτων – ίδιες αμοιβές

Με το νέο μισθολόγιο,πρώτον,θα καταργηθούν όλα τα ειδικά επιδόματα και,δεύτερον,οι υπάλληλοι με τα ίδια τυπικά προσόντα (π.χ. μηχανικοί,οικονομολόγοι κ.λπ.) θα έχουν τις ίδιες σχεδόν αμοιβές – πλην ελαχίστων εξαιρέσεων-, ανεξάρτητα σε ποιον φορέα του Δημοσίου εργάζονται, γεγονός που θα επιφέρει σημαντική μείωση των αποδοχών στα «ρετιρέ» του Δημοσίου.

Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών,ωστόσο,καλλιεργούν και ένα ακραίο σενάριο γύρω από το νέο σύστημα αμοιβών στο Δημόσιο,κάνοντας λόγο για μισθολόγιο που θα ισχύσει μόνον για τους νεοπροσλαμβανόμενους υπαλλήλους,συμπεριλαμβανομένων και των υπαλλήλων των ΔΕΚΟ που μετατάσσονται στο Δημόσιο και,ως εκ τούτου,θεωρούνται νέες προσλήψεις.

Τυχόν υιοθέτηση αυτού του σεναρίου είναι απολύτως σίγουρο ότι θα πυροδοτήσει νέες κοινωνικές εκρήξεις,ενώ δεν συνάδει και με την αρχή που έχει θέσει η κυβέρνηση για την κατοχύρωση της αξιοκρατίας και της διαφάνειας τόσο στις προσλήψεις και στις προαγωγές όσο και στις αμοιβές στο Δημόσιο.