Από το 1927, το περιοδικό TIME επιλέγει το Πρόσωπο της Χρονιάς, μια αξιολόγηση για το άτομο που απασχόλησε περισσότερο την επικαιρότητα τους προηγούμενους 12 μήνες, για καλό ή για κακό.
Κατά παράδοση, το Πρόσωπο της Χρονιάς πηγάζει από τη Θεωρία του Μεγάλου Ανθρώπου της ιστορίας, μια πεποίθηση ότι τα άτομα έχουν τη δύναμη να μεταμορφώσουν την κοινωνία.
Οι επιλογές με τα χρόνια έτειναν να ακολουθούν ορισμένα πρότυπα. Το άτομο που επιλεγόταν ήταν συνήθως κυρίαρχο σε παραδοσιακούς τομείς εξουσίας.
Αυτός – και ναι, συνήθως ήταν «αυτός» – ήταν πολύ συχνά πολιτικός ή τιτάνας της βιομηχανίας. Δεκατέσσερις Πρόεδροι των ΗΠΑ, πέντε ηγέτες της Ρωσίας ή της Σοβιετικής Ένωσης και τρεις Πάπες έχουν όλοι αναγνωριστεί ως «πρόσωπο της χρονιάς».
Και όμως το άτομο του οποίου η μοναδική επιρροή αποκαλύφθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023 δεν είχε κανέναν από αυτούς τους ρόλους ή κάποιον παρόμοιο. Κάθε χρονιά περιέχει «φως» και «σκοτάδι». Όμως το 2023 ήταν μια χρονιά με υψηλά ποσοστά σκότους.
Σε έναν διχασμένο κόσμο, όπου πάρα πολλοί αποτυγχάνουν, η Τέιλορ Σουίφτ βρήκε έναν τρόπο να ξεπεράσει τα σύνορα και να γίνει πηγή φωτός. Κανείς άλλος στον πλανήτη σήμερα δεν έχει τη δυνατότητα να συγκινήσει τόσους πολλούς ανθρώπους με τόσο μεγάλη επιτυχία.
Η επίτευξη αυτού του άθλου συχνά παρουσιάζεται ως η λιγότερο σημαντική γραμμή που ενώνει τα αστέρια. Αλλά τελικά ίσως να δείχνουμε υπερβολική πίστη στα αστέρια, αγνοώντας την ικανότητά και τη δύναμη αυτής της γραμμής.
Η Σουίφτ είναι το σπάνιο άτομο που είναι ταυτόχρονα συγγραφέας και πρωταγωνιστής της δικής της ιστορίας. Ο δρόμος της ήταν δύσβατος, κάτι που είναι γνωστό εδώ και καιρό.
«Δεν μπορώ να βρω κανέναν, πραγματικά, που να είχε την ίδια πορεία καριέρας με τη δική μου», είπε η Σουίφτ το 2014 όταν εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο εξώφυλλο του TIME ύστερα από την κυκλοφορία του πέμπτου άλμπουμ της «1989». «Όταν είμαι σε μια αισιόδοξη φάση, ελπίζω ότι η ζωή μου δεν θα ταιριάζει με την πορεία της ζωής κανενός άλλου».
Ενώ η δημοτικότητά της έχει αυξηθεί κατά τη διάρκεια των δεκαετιών, αυτή είναι η χρονιά που η 33χρονη Τέιλορ Σουίφτ πέτυχε ένα είδος «πυρηνικής σύντηξης»: τέχνη και εμπορικότητα, σε συνδυασμό για την απελευθέρωση μιας ιστορικής δύναμης.
Το πέτυχε «αγκαλιάζοντας» αυτό που κάνει καλύτερα από τον καθένα, διασκεδάζοντας και γράφοντας τραγούδια που συνδέονται με τους ανθρώπους. Τώρα γίνεται το πρώτο «Πρόσωπο της Χρονιάς» που αναγνωρίζεται για την επιτυχία της στις τέχνες, σε μια χρονιά που επανέρχεται το ερώτημα σχετικά με το ποιος δημιουργεί και σε ποιον ανήκουν οι πολιτιστικές μας εκφράσεις. Η Σουίφτ είναι επίσης ένα σύμβολο αλλαγής γενεών: Γεννήθηκε το δεύτερο μισό του προηγούμενου αιώνα.
Στα 17 χρόνια από το ντεμπούτο της, η Swift έχει σημειώσει περισσότερα Νο. 1 άλμπουμ από οποιαδήποτε άλλη γυναίκα στην ιστορία. Το 2023 βρισκόταν παντού, γεμίζοντας στάδια και καταρρίπτοντας το ένα ρεκόρ μετά το άλλο.
Έτσι αναγκαστήκαμε να βρούμε νέους τρόπους για να μετρήσουμε το μέγεθος της απήχησής της. Σεισμογράμματα χρησιμοποιήθηκαν για να καταγράψουν τις δονήσεις από τους θαυμαστές της. Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν των χωρών έγινε το κριτήριο για τις οικονομικές συνεισφορές της, καθώς η ίδια ανήκει πλέον στην τάξη των δισεκατομμυριούχων.
Ανακοινώθηκαν ακόμη και πανεπιστημιακά μαθήματα που ασχολούνται με το φαινόμενο της Τέιλορ Σουίφτ, σε φιλολογικές, οικονομικές και νομικές σχολές. Η καλλιτέχνης πλημμύρισε με κλειδιά πόλεων και το όνομά της αναγράφεται πλέον σε πινακίδες δρόμων.
Παγκόσμιοι ηγέτες και δήμαρχοι διαγωνίστηκαν για να επωφεληθούν επικοινωνιακά από τη μνημειώδη επιτυχημένη περιοδεία της «Eras Tour». Η Σουίφτ έχει γίνει συνώνυμο της αμερικανικής «ήπιας δύναμης». Ένας αμερικανός διπλωμάτης μου είπε πόσο σημαντικό ήταν να πειστεί η Σουίφτ να συμφωνήσει να παίξει στη χώρα στην οποία υπηρετεί.
Η Σουίφτ εμφανίζεται ως «Μίδας». Πολλοί πιστεύουν πως βελτιώνεται η τύχη των τόπων που επισκέπτεται και οι επιχειρήσεις πανηγυρίζουν. Απλώς ρωτήστε το NFL (σ.σ. ομοσπονδία του αμερικανικού ράγκπι) και τους εκατομμύρια νέους θεατές που απέκτησε με την εμφάνιση της Τέιλορ Σουίφτ. Ή τον αρμόδιο αξιωματούχο της κάθε πολιτείας στις ΗΠΑ: Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι εγγράφηκαν να ψηφίσουν αφότου ενθαρρύνθηκαν από την Τέιλορ Σουίφτ μέσω Instagram. «Είναι εξαιρετική στο να παραμένει πιστή στις ιδέες και το πλάνο της και ταυτόχρονα να γίνεται επιδραστική και πολιτική με τον τρόπο που θέλει», λέει η Νάταλι Μέινς του συγκροτήματος «Chicks».
Ταυτόχρονα, πολλά από αυτά που πέτυχε η Τέιλορ Σουίφτ το 2023 είναι μη μετρήσιμα. Δεσμεύτηκε να επικυρώσει τα όνειρα, τα συναισθήματα και τις εμπειρίες των ανθρώπων, ιδιαίτερα των γυναικών, που ένιωθαν ότι τους παραβλέπουν και τις υποτιμούν. Γνωρίζουν όλοι ότι σέβεται το κοινό της και τους εμπιστεύεται τις ιστορίες της. Σαν καθρέφτης βοηθάει τους ανθρώπους να δουν καλύτερα τον εαυτό τους. Αγκάλιασε το παρελθόν της και τις αδυναμίες της, και ενθάρρυνε τους άλλους να κάνουν το ίδιο.
Ενώ η επιτυχία της Σουίφτ μπορεί να μοιάζει σαν αντίβαρο στις παραδοσιακές μορφές εξουσίας, το μυστικό της μαεστρίας της έχει αρχαίες ρίζες. Γράφει τον δικό της μύθο μέσα από το δικό της ταξίδι. Και είναι ένα έπος. Τόσοι πολλοί έχουν στραφεί σε αυτές τις ιστορίες επειδή έχουν απογοητευτεί τόσο πολύ από τις ιστορίες που ακούν από την υπόλοιπη κοινωνία.
Οποιοσδήποτε έχει μελετήσει τη «Θεωρίας του Μεγάλου Ανθρώπου» γνωρίζει πόσο βαθιά συνυφασμένη είναι με τον σεξισμό αιώνων και τον αποκλεισμό των γυναικών από την εξουσία. Πράγματι, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που η Σουίφτ συμμετείχε στη λίστα του Time για «Πρόσωπο της Χρονιάς». Το 2017 ήταν μεταξύ των «Silence Breakers», των ανθρώπων που τόλμησαν να υψώσουν το ανάστημά τους και να μιλήσουν ενάντια στις διακρίσεις, την παρενόχληση και την επίθεση που αντιμετωπίζουν πάρα πολλές γυναίκες για πάρα πολύ καιρό.
Η Τέιλορ Σουίφτ όμως δεν υπήρξε ποτέ ξανά στο παρελθόν, όσο το 2023, και «άβαταρ» αλλά και συγγραφέας των μεταβαλλόμενων αφηγήσεων. Η Τέιλορ Σουίφτ δημιούργησε έναν χώρο για 70.000 ανθρώπους, κάθε βράδυ, σε κάθε συναυλία της, για να μοιραστούν μαζί της την εμπειρία της διασκέδασής. Υπάρχει τελικά ανώτερη μορφή επιρροής από το να δίνεις σε εκατομμύρια θαυμαστές, μικρούς και μεγάλους, τη στιγμή, την ευκαιρία, όχι μόνο να διασκεδάσουν με τη φωνή σου, αλλά και να βρουν τη δική τους. Αυτές οι στιγμές ήταν ακόμη πιο μαγικές καθώς βγήκαμε από μια πανδημία, ανακαλύπτοντας εκ νέου τις κοινές εμπειρίες που μας αφαιρέθηκαν.
Για το γεγονός πως έχτισε έναν δικό της κόσμο που έγινε κόσμος τόσων πολλών, για την περιστροφή της ιστορίας της σε έναν παγκόσμιο θρύλο, για τη χαρά που προσφέρει σε μια κοινωνία που την έχει απεγνωσμένα ανάγκη… Για αυτούς τους λόγους η Τέιλορ Σουίφτ είναι το πρόσωπο της χρονιάς για το 2023.
- Ο Σαμ Τζέικομπς είναι αρχισυντάκτης του Time