Οι φοβίες είναι ένας από τους πιο διαδεδομένους τύπους ψυχικών διαταραχών και επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινότητα εκατομμυρίων ανθρώπων. Συχνά εμφανίζονται στην παιδική ηλικία ή στην εφηβεία και μπορούν να συνεχιστούν έως την ενήλικη ζωή. Παρόλο που οι αιτίες εμφάνισης δεν είναι πάντα ξεκάθαρες, σύμφωνα με ειδικούς στο VeryWellMind, αυτές μπορεί να οφείλονται τόσο σε εξελικτικούς όσο και σε συμπεριφορικούς παράγοντες.

Σε κάθε περίπτωση, οι φοβίες είναι θεραπεύσιμες καταστάσεις. Μπορούν να ελαχιστοποιηθούν, ακόμη και να εξαλειφθούν με  τεχνικές γνωσιακής  και  συμπεριφορικής θεραπείας  και φαρμακευτική αγωγή. Εάν αντιμετωπίζετε κάποιον έντονο φόβο που επηρεάζει τη ζωή σας, μη διστάσετε να αναζητήσετε βοήθεια από έναν ειδικό ψυχικής υγείας, καθώς μπορεί να σας βοηθήσει στη διαχείριση και στην υπέρβασή του.

Τα συμπτώματα (σωματικά και ψυχικά)

  • Δυσκολία στην αναπνοή
  • Ταχυκαρδία
  • Πόνος ή σφίξιμο στο στήθος
  • Τρέμουλο
  • Ζάλη ή λιποθυμία
  • Ναυτία
  • Εξάψεις ή κρύος ιδρώτας
  • Μυρμηκίαση
  • Ιδρώτας
  • Ξηροστομία
  • Φτερούγισμα στο στομάχι
  • Αίσθημα άγχους ή πανικός
  • Έντονη ανάγκη για διαφυγή
  • Σύγχυση ή αποπροσανατολισμός
  • Αίσθημα μη-πραγματικού ή απόσπαση από τον εαυτό
  • Αδυναμία ελέγχου
  • Αίσθημα τρόμου
  • Φόβος θανάτου

Ακολουθούν οι δέκα πιο συνηθισμένες φοβίες και τα χαρακτηριστικά τους:

Αραχνοφοβία

Η αραχνοφοβία είναι ο έντονος φόβος για τις αράχνες και άλλα αρθρόποδα. Για πολλούς ανθρώπους, η απλή θέα μιας αράχνης μπορεί να προκαλέσει έντονο άγχος ή ακόμα και πανικό. Παρόλο που οι περισσότερες αράχνες δεν είναι επικίνδυνες, οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι αυτός ο φόβος μπορεί να έχει εξελικτικές ρίζες, καθώς οι πρόγονοί μας κινδύνευαν από δαγκώματα δηλητηριωδών αραχνών.

Οφιδοφοβία

Η οφιδοφοβία αναφέρεται στον έντονο φόβο για τα φίδια. Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται δυσφορία ακόμα και στην εικόνα ενός φιδιού. Όπως και η αραχνοφοβία, έτσι και η οφιδοφοβία μπορεί να έχει εξελικτική βάση, καθώς τα φίδια είναι δυνητικά επικίνδυνα ζώα.

Ακροφοβία

Η ακροφοβία είναι ο έντονος φόβος των μεγάλων υψών. Οι άνθρωποι που πάσχουν από ακροφοβία μπορεί να βιώνουν πανικό, ζαλάδα κ.α. όταν βρίσκονται σε ψηλά κτίρια, γέφυρες ή ακόμα και σε σκάλες. Η συγκεκριμένη φοβία συνδέεται με τον κίνδυνο πτώσης και τραυματισμού.

Αεροφοβία

Η αεροφοβία, δηλαδή ο φόβος της πτήσης, επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Παρά το γεγονός ότι οι αεροπορικές μεταφορές θεωρούνται από τα ασφαλέστερα μέσα μετακίνησης, πολλοί άνθρωποι αισθάνονται έντονο άγχος όταν επιβιβάζονται σε αεροσκάφος. Συχνά, η φοβία αυτή συνδέεται με προηγούμενες τραυματικές εμπειρίες ή τον φόβο για έλλειψη ελέγχου.

Κυνοφοβία

Η κυνοφοβία είναι ο φόβος των σκύλων. Συνήθως, αναπτύσσεται σε άτομα που είχαν αρνητικές εμπειρίες με σκύλους, όπως ένα δάγκωμα κατά την παιδική ηλικία. Σε σοβαρές περιπτώσεις, οι άνθρωποι με κυνοφοβία μπορεί να αποφεύγουν μέρη όπου υπάρχουν σκύλοι, ακόμα κι αν αυτοί είναι φιλικοί.

Αστραφοβία

Η αστραφοβία είναι ο έντονος φόβος για την κακοκαιρία, τις καταιγίδες, τους κεραυνούς και τις βροντές. Τα άτομα που πάσχουν από αυτή τη φοβία μπορεί να αισθάνονται έντονη ανησυχία ακόμα και με την πρόγνωση καιρού που αναφέρει πιθανότητα καταιγίδας.

Τρυπανοφοβία

Η τρυπανοφοβία αφορά τον φόβο των ενέσεων. Αυτή η φοβία μπορεί να οδηγήσει τους πάσχοντες στην αποφυγή ιατρικών εξετάσεων και εμβολιασμών, κάτι που μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την υγεία τους.

Κοινωνική φοβία

Η κοινωνική φοβία είναι ο φόβος των κοινωνικών καταστάσεων. Τα άτομα με κοινωνική φοβία φοβούνται την απόρριψη, την ταπείνωση ή την κριτική από άλλους. Αυτός ο φόβος μπορεί να είναι τόσο έντονος ώστε να αποτρέπει τους ανθρώπους από το να συμμετέχουν σε κοινωνικές εκδηλώσεις ή ακόμα και να μιλούν δημοσίως.

Αγοραφοβία

Η αγοραφοβία είναι ο φόβος των πολυσύχναστων χώρων, κλειστών ή ανοιχτών, καθώς και των καταστάσεων όπου η διαφυγή μπορεί να είναι δύσκολη. Οι άνθρωποι με αγοραφοβία συχνά αποφεύγουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς, τα εμπορικά κέντρα ή άλλους δημόσιους χώρους, και σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να απομονωθούν στο σπίτι τους.

Μικροβιοφοβία

Η μικροβιοφοβία είναι ο υπερβολικός φόβος για τα μικρόβια και τις μολύνσεις. Τα άτομα με αυτή τη φοβία μπορεί να επιδεικνύουν εμμονική καθαριότητα, να αποφεύγουν τη σωματική επαφή και να αποφεύγουν χώρους που πιστεύουν πως κινδυνεύουν από μια μόλυνση, είτε πρόκειται για νοσοκομείο είτε για ένα κατάστημα, ένα καφέ ή ένα μπαρ.