Ο πόνος περιόδου μπορεί να αποτελεί για πολλές γυναίκες απλώς μια ενόχληση, όμως για κάποιες άλλες είναι κάτι περισσότερο: μια επίπονη κατάσταση που υποβαθμίζει τη ζωή τους.
Ο Δρ. Νικόλαος Σκαρτάδος, μαιευτήρας, χειρουργός γυναικολόγος και διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, μίλησε στο Newsbeast.gr για το πρόβλημα της δυσμηνόρροιας, αναλύοντας τις αιτίες, τους τρόπους διάγνωσης και τις διαθέσιμες θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν αποτελεσματικά όσες γυναίκες υποφέρουν από έντονους πόνους περιόδου.
Τι ακριβώς είναι η δυσμηνόρροια και ποιες είναι οι κύριες αιτίες που την προκαλούν;
Μιλάμε για έναν όρο, ο οποίος είναι πολύ συχνός σήμερα και τον ακούμε πολύ τακτικά και στο ιατρείο μας. Δυσμηνόρροια, λοιπόν, είναι ένα φαινόμενο που παρουσιάζεται στην αναπαραγωγική ηλικία και συνοδεύει την έμμηνο ρήση με έντονο πόνο. Γενικά, καταβάλλει τη γυναίκα 2-4 μέρες κατά τη διάρκεια της περιόδου.
Ποιες είναι οι αιτίες που την προκαλούν;
Σήμερα διαχωρίζουμε τη δυσμηνόρροια σε πρωτοπαθή και δευτεροπαθή. Όταν μιλάμε για πρωτοπαθή δυσμηνόρροια, αναφερόμαστε σε γυναίκες, οι οποίες είναι αναπαραγωγικής ηλικίας και δεν υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος, μια παθολογία που μπορεί να δημιουργήσει αυτό τον έντονο πόνο κατά τη διάρκεια της περιόδου. Μιλάμε για δευτεροπαθή δυσμηνόρροια, όταν υπάρχει μια παθολογία, όπως φλεγμονές, ένα ινομύωμα ή ενδομητρίωση.
Επίσης, όταν παρατηρούμε μία στένωση στον αυλό του τραχήλου. Ο αυλός είναι η παροχέτευση του αίματος από τη μήτρα προς τα έξω και οι στενώσεις εκεί δημιουργούν προβλήματα προκαλώντας πρωτοπαθή δυσμηνόρροια.
Συνήθως, η δυσμηνόρροια είναι ορμονικής αιτιολογίας. Σημαίνει ότι έχουμε έντονη παραγωγή προσταγλαδινών που σε μερικές γυναίκες αυτό είναι πολύ πιο έντονο φαινόμενο. Άρα, λοιπόν, οδηγούνται σε αυτή την έντονη έμμηνο ρύση.
Ποιες γυναίκες επηρεάζονται περισσότερο; Πόσο συχνό είναι αυτό το φαινόμενο;
Θα έλεγα ότι όλες οι γυναίκες επηρεάζονται. Θα μπορούσα να σας πω ότι το 50% των γυναικών στην αναπαραγωγική ηλικία έχουν το φαινόμενο της δυσμηνόρροιας, εκ των οποίων το 10-30% μάλλον οφείλεται στη δευτεροπαθή δυσμηνόρροια, έχει, δηλαδή, παθολογικά αίτια.
Πώς επηρεάζουν οι έντονοι πόνοι της περιόδου την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής μιας γυναίκας;
Θα έλεγα πολύ και συχνά, αφού συμβαίνει κάθε μήνα, όπου για μέρες η γυναίκα έχει ένα έντονο βίωμα με πόνο στην κοιλιά και αυτός ο πόνος αντανακλά στη μέση, έχει έντονο πόνο στο στήθος, έχει έντονο πόνο στην πλάτη, στους μηρούς. Επίσης, πολλές γυναίκες παρουσιάζουν πονοκέφαλο, ναυτία και εμετούς. Έχουμε φαινόμενα με έντονη εφίδρωση, λιποθυμικά επεισόδια και όλα αυτά τα συμπτώματα «φορτώνονται» σε μία γυναίκα.
Είναι λογικό και να αλλάζει η ψυχολογία της. Και βέβαια, επειδή ο σπασμός είναι μέσα στην πύελο, όπου εκεί βρίσκονται και άλλα όργανα, όπως το έντερο για παράδειγμα, μπορεί να επηρεαστεί και να προκαλέσει διάρροιες. Άλλες φορές μπορεί να έχουν δυσκοιλιότητα, έντονο φούσκωμα στην κοιλιά και, όπως είπαμε, το αίσθημα της κούρασης. Επίσης, μπορεί να εμφανιστούν συναισθηματικές διαταραχές, κάτι που είναι εξίσου σημαντικό για έναν άνθρωπο.
Πότε είναι απαραίτητο να ζητήσει κανείς ιατρική βοήθεια;
Αν δούμε ότι έχουμε δύο συνεχόμενους μήνες με δυσμηνόρροια, με έντονο πόνο στην κοιλιά και δύσκολες περιόδους, θα πρέπει να απευθυνθούμε σε γυναικολόγο, ώστε να βρει αν είναι πρωτοπαθής ή δευτεροπαθής δυσμηνόρροια. Αν, δηλαδή, πραγματικά προέρχεται από ορμόνες ή υπάρχει κάποια παθολογία, ώστε να πάρει την ανάλογη αγωγή ή τις συμβουλές και η γυναίκα να βελτιώσει την ποιότητα της περιόδου της.
Ποιες είναι οι διαθέσιμες θεραπείες για τη διαχείριση της δυσμηνόρροιας; Φαρμακευτική αγωγή, άλλες λύσεις ή όλα μαζί;
Υπάρχουν φαρμακευτικά σκευάσματα που βοηθούν. Στην πρωτοπαθή δυσμηνόρροια, πέρα από τα παυσίπονα, μπορούμε να προχωρήσουμε σε μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη με τα οποία υποχωρούν τα συμπτώματα σε πολύ μεγάλο βαθμό.
Στη δευτεροπαθή δυσμηνόρροια, τα προβλήματα μπορούν να λυθούν παροδικά, είτε χειρουργικά είτε με ορμονικά σκευάσματα.
Σε ήπια συμπτώματα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και άλλα πράγματα, όπως, για παράδειγμα, ζέστη στην περιοχή της κοιλιάς. Αυτό γίνεται συνήθως είτε με ζεστά σκεπάσματα είτε με κάποια θερμοφόρα.
Επίσης, είναι σημαντικά τα συμπληρώματα διατροφής, όπως για παράδειγμα η βιταμίνη Ε και τα ωμέγα 3. Και βέβαια, αυτό που βοηθάει πάρα πολύ είναι να αποφεύγουμε το κάπνισμα και το αλκοόλ. Συνιστούμε σε αυτές τις γυναίκες να πίνουν βότανα, όπως τσάι, δυόσμο, κανέλα, μέντα. Βοηθούν πάρα πολύ, επειδή χαλαρώνουν τον οργανισμό.
Γενικά, με έναν τρόπο ζωής, ο οποίος περιλαμβάνει άθληση και σωστή διατροφή, τα συμπτώματα ενδεχομένως να γίνουν πολύ πιο ήπια.
Και κάτι ακόμη για την πρωτοπαθή δυσμηνόρροια: Διαρκεί σε όλη τη διάρκεια της ζωής με έμμηνο ρύση;
Λέμε ότι τα συμπτώματα υποχωρούν όταν η γυναίκα αποκτήσει το πρώτο της παιδί. Μετά η μήτρα είναι πιο ελαστική, διότι η μήτρα είναι ένας μυς.
Να πούμε, όμως, ότι στη δυσμηνόρροια καλό κάνουν και τα αντισυλληπτικά. Επειδή τα αντισυλληπτικά μειώνουν ή εξισορροπούν τα οιστρογόνα με την προγεστερόνη, άρα δεν έχουμε μεγάλες ροές. Συνήθως ναι μεν υπάρχει ο πόνος, αλλά είναι ο φυσιολογικός πόνος που έχει κάποια γυναίκα στη διάρκεια της περιόδου.
