Αυτοί οι παράγοντες επηρεάζουν την υγεία του μυαλού μας, σύμφωνα με μελέτη

Πανεπιστημιακή εκπαίδευση και διευθυντικές θέσεις συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας

04·11·2024 11:30

Νέα επιστημονική μελέτη αναδεικνύει πώς κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες, όπως η εκπαίδευση, η επαγγελματική θέση και η οικονομική ευρωστία, επηρεάζουν την πιθανότητα γνωστικής εξασθένησης ή άνοιας στη μετέπειτα ζωή, καθώς και τη δυνατότητα ανάκαμψης.

Η έρευνα, που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο UCL και δημοσιεύθηκε στο Scientific Reports, παρακολούθησε τις γνωστικές αλλαγές 8.442 ατόμων άνω των 50 ετών, στην Αγγλία, για μια δεκαετία (2008-2018).

Η ομάδα μελέτησε τις μεταβολές της γνωστικής κατάστασης των συμμετεχόντων, οι οποίοι μετακινούνταν ανάμεσα σε τρεις γνωστικές καταστάσεις:

υγιής γνωστική λειτουργία
ήπια γνωστική εξασθένηση
άνοια

Επίσης, εξετάστηκε η πιθανότητα βελτίωσης, όπου τα άτομα ανέκαμψαν από ήπια γνωστική εξασθένηση και επέστρεψαν σε υγιή γνωστική κατάσταση. Οι κοινωνικοοικονομικές πληροφορίες συγκεντρώθηκαν μέσω ερωτηματολογίων, ενώ οι γνωστικές αλλαγές προσδιορίστηκαν μέσω συνδυασμού ιατρικών διαγνώσεων, γνωστικών τεστ και αναφορών των ίδιων των συμμετεχόντων.

Τα ευρήματα της έρευνας

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι κοινωνικοοικονομικά πλεονεκτούντες, δηλαδή όσοι έχουν ανώτερη εκπαίδευση (όπως πανεπιστημιακή), επαγγέλματα υψηλής θέσης και μεγαλύτερη οικονομική άνεση, είχαν μικρότερη πιθανότητα να εξελιχθούν από υγιείς, σε ήπια γνωστική εξασθένηση ή από ήπια γνωστική εξασθένηση σε άνοια.

Για παράδειγμα:

Όσοι είχαν μεταλυκειακή εκπαίδευση παρουσίασαν 43% χαμηλότερη πιθανότητα να μεταβούν από υγιή γνωστική κατάσταση σε ήπια γνωστική εξασθένηση.
Τα άτομα με την υψηλότερη οικονομική ευχέρεια είχαν 26% μικρότερη πιθανότητα να προχωρήσουν από ήπια γνωστική εξασθένηση σε άνοια.

Επιπλέον, όσοι ανήκαν σε πιο ευνοημένα κοινωνικοοικονομικά στρώματα είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα ανάκαμψης από την ήπια γνωστική εξασθένηση. Οι οικονομικά εύρωστοι είχαν 56% περισσότερες πιθανότητες να βελτιωθούν και να επιστρέψουν σε υγιή γνωστική κατάσταση, ενώ άτομα με ανώτερη εκπαίδευση ή σε υψηλότερα επαγγέλματα είχαν 81% μεγαλύτερη πιθανότητα ανάκαμψης από εκείνους σε λιγότερο πλεονεκτικά περιβάλλοντα.

Σημασία της μελέτης και προοπτικές

Η επικεφαλής της έρευνας, Δρ. Dorina Cadar, υπογράμμισε τη σημασία των ευρημάτων: «Η έρευνά μας αποκαλύπτει πόσο σημαντικοί είναι οι παράγοντες του πλούτου, της εκπαίδευσης και της απασχόλησης για την πρόληψη της γνωστικής εξασθένησης και την προώθηση της γνωστικής υγείας». Η Δρ. Cadar αναφέρθηκε επίσης στη δυνατότητα ανάκαμψης από ήπια γνωστική εξασθένηση και στην ανάγκη πολιτικών που προάγουν τη γνωστική ευημερία.

Ο Aswathikutty Gireesh, συν-συγγραφέας της μελέτης, σημείωσε ότι η εκπαίδευση και οι διανοητικά απαιτητικές εργασίες μπορούν να ενισχύσουν τη γνωστική ανθεκτικότητα, δημιουργώντας εγκεφαλικό απόθεμα που συμβάλλει στην πρόληψη της γνωστικής εξασθένησης και άνοιας. «Η καλύτερη πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη και πόρους, όπως σωστή διατροφή, άσκηση και προληπτική φροντίδα, βοηθά στη διατήρηση της γνωστικής υγείας», προσθέτει ο Gireesh.

Τα ευρήματα ανοίγουν νέους δρόμους έρευνας για το πώς οι κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες, ειδικά ο πλούτος και η εκπαίδευση, θα μπορούσαν να προστατεύσουν από τη γνωστική εξασθένηση και να προωθήσουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής στη μετέπειτα ηλικία.