Αφήνοντας πίσω το καλοκαίρι, μπαίνουμε στην εποχή των εξάρσεων της γρίπης, που σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ στην Ελλάδα ξεκινούν περίπου από τον Οκτώβριο και διαρκούν έως τον Απρίλιο. Το εμβόλιο αποτελεί την πιο αποτελεσματική προστασία ενάντια στην οξεία νόσο του αναπνευστικού συστήματος, που μεταδίδεται πολύ εύκολα από το ένα άτομο στο άλλο.
Ο ιός της γρίπης μπορεί να προκαλέσει από ήπια έως πολύ σοβαρή νόσηση. Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι ξεπερνούν τη γρίπη χωρίς να παρουσιάσουν επιπλοκές, ορισμένοι, όμως, όπως άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρές επιπλοκές.
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, οι ομάδες του πληθυσμού που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για επιπλοκές είναι:
- οι ηλικιωμένοι,
- τα πολύ μικρά παιδιά,
- οι έγκυες,
- τα άτομα οποιασδήποτε ηλικίας με χρόνια νοσήματα.
Στην Ελλάδα η διαχρονική παρακολούθηση της νόσου έχει δείξει ότι η δραστηριότητα της γρίπης συνήθως αρχίζει να αυξάνει κατά τον μήνα Ιανουάριο και κορυφώνεται κατά τους μήνες Φεβρουάριο – Μάρτιο.
Επειδή ο ιός της γρίπης μπορεί να υποστεί μεταλλάξεις, ο εμβολιασμός είναι αναγκαίο να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο με έμφαση σε συγκεκριμένες ομάδες αυξημένου κινδύνου για εμβολιασμό. Το εποχικό εμβόλιο κατά της γρίπης αναπτύσσεται μήνες πριν από την έναρξη της εποχής της γρίπης, με βάση την έρευνα για τους πιο κοινούς τύπους ιών που κυκλοφορούν.
Μετά τον εμβολιασμό, ο οργανισμός χρειάζεται περίπου δύο εβδομάδες για να αναπτύξει τα αντισώματα που προσφέρουν προστασία. Επίσης θα πρέπει να γνωρίζετε πως η ανοσία που προσφέρει το εμβόλιο κατά της γρίπης μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Αυτό συμβαίνει είτε έχετε εμβολιαστεί είτε έχετε προσβληθεί από τη γρίπη στο παρελθόν.
Πότε πρέπει να κάνετε το εμβόλιο;
Η καλύτερη στιγμή για να εμβολιαστείτε είναι πριν η δραστηριότητα της γρίπης αρχίσει να αυξάνεται στην κοινότητα. Κατά προτίμηση τουλάχιστον 4-6 εβδομάδες πριν από την έναρξη του ετήσιου επιδημικού κύματος της γρίπης. Αυτό με βάση τα στοιχεία του ΕΟΔΥ σημαίνει πως ο εμβολιασμός είναι προτιμότερο να πραγματοποιείται από τα τέλη Οκτωβρίου έως τα τέλη του Νοεμβρίου.
Σημειώνεται πως τα βρέφη και τα παιδιά κάτω των 9 ετών που εμβολιάζονται για πρώτη φορά ή εκείνα που είναι μικρότερα από 9 χρονών και στο παρελθόν είχαν εμβολιαστεί μόνο μία φορά κατά της γρίπης χρειάζονται δύο δόσεις, με μεσοδιάστημα τουλάχιστον 28 ημερών.
Ποιοι πρέπει να εμβολιάζονται κατά προτεραιότητα
1. Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω,
2. παιδιά (6 μηνών και άνω) και ενήλικες με έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:
- χρόνια νοσήματα αναπνευστικού, όπως άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια,
- καρδιακή νόσο με σοβαρή αιμοδυναμική διαταραχή,
- ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη),
- μεταμόσχευση οργάνων και μεταμόσχευση μυελού των οστών,
- δρεπανοκυτταρική αναιμία (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες),
- σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα,
- χρόνια νεφροπάθεια,
- χρόνιες παθήσεις ήπατος,
- νευρολογικά-νευρομυϊκά νοσήματα,
- σύνδρομο Down,
3. έγκυες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, λεχωίδες και θηλάζουσες,
4. άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία (Δείκτη Μάζας Σώματος >40Kg/m2) και παιδιά με ΔΜΣ >95ηΕΘ,
5. παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα),
6. άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν ή διαβιούν με άτομα με υποκείμενο νόσημα, που αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών της γρίπης,
7. κλειστοί πληθυσμοί, όπως προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές (σχολείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων κλπ.), νεοσύλλεκτοι, ιδρύματα χρονίως πασχόντων και μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων, καταστήματα κράτησης,
8. εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, λοιποί εργαζόμενοι, φοιτητές επαγγελμάτων υγείας σε κλινική άσκηση) και σε κέντρα προσφύγων και αστέγων. Το ίδιο ισχύει και για τους διαμένοντες σε αυτά,
9. κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς, σφαγείς και γενικά άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους.
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι ο ετήσιος εμβολιασμός είναι ο καλύτερος τρόπος για να προστατευθείτε από τη γρίπη και να μειώσετε την πιθανότητα σοβαρών επιπλοκών, ειδικά εάν ανήκετε σε κάποια από τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.