Παρότι πρόκειται για τεχνολογία πάνω από μισό αιώνα, οι φούρνοι μικροκυμάτων εξακολουθούν να προκαλούν συζητήσεις, αμφιβολίες και ανησυχίες σχετικά με την ασφάλειά τους. Πόσο επικίνδυνοι είναι, όμως, πραγματικά;

Πώς λειτουργούν οι φούρνοι μικροκυμάτων

Οι φούρνοι μικροκυμάτων χρησιμοποιούν ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, για να ζεστάνουν το φαγητό. Η ακτινοβολία αυτή είναι μη ιονίζουσα, συνήθως συχνότητας 2,45 Ghz, πράγμα που σημαίνει ότι δεν προκαλεί τις βλάβες που προκαλεί η ιονίζουσα ακτινοβολία, όπως οι ακτίνες Χ ή οι ακτίνες Γ. Οι φούρνοι περιέχουν έναν μαγνητρονικό σωλήνα που παράγει μικροκύματα.

Αυτά αντανακλώνται από τα μεταλλικά τοιχώματα του φούρνου και εισχωρούν στο φαγητό. Οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό ή λίπος θερμαίνονται πιο γρήγορα από την ακτινοβολία με μία διαδικασία που ονομάζεται διηλεκτρική θέρμανση. Ο δε θάλαμος αποτελεί έναν κλωβό του Faraday, που εμποδίζει την ακτινοβολία να διαφύγει στον περιβάλλοντα χώρο.

Η ασφάλεια των φούρνων μικροκυμάτων

Για την ακτινοβολία

Μία από τις βασικές ανησυχίες είναι η πιθανότητα διαρροής ακτινοβολίας από τους φούρνους μικροκυμάτων, κάτι που πολλοί ανησυχούν πως μπορεί να προκαλέσει βλάβες στην υγεία. Οι φούρνοι μικροκυμάτων είναι σχεδιασμένοι με πολλαπλά συστήματα ασφαλείας, που αποτρέπουν τέτοιες διαρροές.

Όπως αναφέρει η ιστοσελίδα Healthy, όσο ο φούρνος διατηρείται σε καλή κατάσταση και χρησιμοποιείται σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή δεν υφίσταται κανένας κίνδυνος. Ωστόσο, σε περιπτώσεις όπου οι ενώσεις έχουν φθαρεί, ή η πόρτα της συσκευής είναι κατεστραμμένη, ή δεν κλείνει σωστά, υπάρχει κίνδυνος διαρροής και ο φούρνος θα πρέπει να επισκευαστεί ή να αντικατασταθεί άμεσα.

Επιπλέον, ως προληπτικό μέτρο ασφαλείας, οι ειδικοί συνιστούν να μην στέκεστε μπροστά στον φούρνο μικροκυμάτων, ιδιαίτερα για μεγάλη χρονική διάρκεια κατά τη χρήση του, και να διασφαλίσετε ότι τα παιδιά διατηρούν επίσης μια απόσταση ασφαλείας.

Για την απώλεια θρεπτικών συστατικών

Μια άλλη κοινή ανησυχία είναι ότι το μαγείρεμα σε φούρνο μικροκυμάτων μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη απώλεια θρεπτικών συστατικών σε σχέση με άλλες μεθόδους μαγειρέματος.

Οι έρευνες έχουν δείξει ακριβώς το αντίθετο. Το μαγείρεμα σε φούρνο μικροκυμάτων μπορεί να διατηρήσει περισσότερες βιταμίνες και μέταλλα, ειδικά όταν δεν χρησιμοποιείται νερό που μπορεί να απομακρύνει τα θρεπτικά συστατικά. Για παράδειγμα, το μαγείρεμα λαχανικών σε φούρνο μικροκυμάτων διατηρεί περισσότερο τις βιταμίνες, όπως τη βιταμίνη C, σε σχέση με το βράσιμο.

Για την απελευθέρωση επιβλαβών ουσιών στο φαγητό

Το μαγείρεμα τροφίμων σε πλαστικά δοχεία μπορεί να οδηγήσει στην απελευθέρωση επιβλαβών χημικών ουσιών όπως η διφαινόλη-Α (BPA) και οι φθαλικές ενώσεις. Αυτές οι ουσίες μπορεί να προκαλέσουν ορμονικές διαταραχές και άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας. Για να μειώσετε αυτόν τον κίνδυνο, χρησιμοποιήστε δοχεία που φέρουν την ένδειξη «κατάλληλα για φούρνο μικροκυμάτων».

Μελέτη του 2023 από το Πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα έδειξε ότι η χρήση πλαστικών δοχείων στον φούρνο μικροκυμάτων μπορεί να απελευθερώσει σημαντικές ποσότητες μίκρο και νάνο πλαστικών. Για αυτό οι ειδικοί συνιστούν τη χρήση γυάλινων ή κεραμικών δοχείων για μεγαλύτερη ασφάλεια.

Για το ανομοιόμορφο μαγείρεμα

Οι φούρνοι μικροκυμάτων ενδέχεται να μαγειρέψουν τα τρόφιμα ανομοιόμορφα και είναι γεγονός πως στα «κρύα σημεία» μπορεί να επιβιώσουν επιβλαβή βακτήρια. Αυτό το ζήτημα αντιμετωπίζεται, ακολουθώντας τις οδηγίες ανακατέματος και αναμονής, που επιτρέπουν στη θερμότητα να διανεμηθεί ομοιόμορφα στο φαγητό.

Πώς να χρησιμοποιείτε τον φούρνο μικροκυμάτων με ασφάλεια

  • Ακολουθήστε πάντα τις οδηγίες ασφαλείας που παρέχονται στο εγχειρίδιο χρήσης.
  • Χρησιμοποιήστε μόνο σκεύη που είναι ειδικά σχεδιασμένα για χρήση σε φούρνο μικροκυμάτων.
  • Μην χρησιμοποιείτε τον φούρνο αν η πόρτα είναι κατεστραμμένη, δεν κλείνει σωστά ή φαίνεται στρεβλωμένη.
  • Αποφύγετε τη θέρμανση νερού ή υγρών πέρα από τον συνιστώμενο χρόνο.
  • Καθαρίζετε τακτικά το εσωτερικό του φούρνου, τις άκρες και την πόρτα με νερό και ήπιο απορρυπαντικό.

Το κλειδί για τη χρήση μικροκυμάτων

Οι φούρνοι μικροκυμάτων δεν είναι εγγενώς επιβλαβείς για την υγεία. Όπως κάθε μέθοδος μαγειρέματος, έχουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους. Το κλειδί είναι η σωστή χρήση τους: διατηρώντας τον φούρνο σε καλή κατάσταση, χρησιμοποιώντας κατάλληλα σκεύη και ακολουθώντας τους συνιστώμενους χρόνους και διαδικασίες μαγειρέματος. Με αυτές τις πρακτικές, μπορείτε να απολαύσετε την άνεση που προσφέρουν οι φούρνοι μικροκυμάτων χωρίς ανησυχίες για την υγεία σας.